Ngân Nguyễn
Bối cảnh truyện "Tôi đi học" của Thanh Tịnh
Truyện ngắn "Tôi đi học" của Thanh Tịnh đã vẽ nên một bức tranh tinh tế về không gian, thời gian và tâm trạng của nhân vật "tôi" trong ngày đầu tiên đến trường. Bối cảnh trong truyện không chỉ đơn thuần là phông nền mà còn góp phần tạo nên những cảm xúc sâu lắng, khó quên.
1. Không gian
- - Không gian bên ngoài:
- + Con đường làng: Dài, hẹp, quen thuộc nhưng lại trở nên lạ lẫm trong ngày đầu đi học.
- + Cảnh vật thiên nhiên: Tiết trời cuối thu, lá rụng nhiều, mây bàng bạc gợi lên cảm giác man mác buồn, nhưng cũng chứa đựng sự ấm áp, dịu dàng.
- + Những đứa trẻ khác: Tươi vui, nhí nhảnh, trao đổi sách vở tạo nên một không khí tấp nập, náo nhiệt.
- - Không gian bên trong:
- + Nhà trường: Một thế giới mới lạ, rộng lớn và đầy bí ẩn với những hàng cây xanh, những phòng học sáng sủa.
2. Thời gian
- - Thời điểm: Buổi sáng, một ngày cuối thu.
- - Không gian thời gian: Là khoảnh khắc giao mùa, từ mùa hè sang mùa thu, cũng là lúc bắt đầu một chặng đường mới trong cuộc đời của nhân vật "tôi".
3. Nhận xét về nghệ thuật và tác dụng của câu văn miêu tả
- - Ngôn ngữ giàu hình ảnh:
- + So sánh: "Họ như những con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ."
- + Nhân hóa: "Những ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi."
- + Biện pháp tu từ: Tạo nên những hình ảnh sinh động, gợi cảm, giúp người đọc dễ dàng hình dung và cảm nhận được không gian, thời gian và tâm trạng của nhân vật.
- - Ngôn ngữ giàu cảm xúc:
- + Từ ngữ: "lạ lẫm", "ngập ngừng", "e sợ", "hồi hộp", "xao xuyến"... thể hiện rõ tâm trạng của nhân vật "tôi".
- + Câu văn: Ngắn gọn, trong sáng, giàu chất thơ, tạo nên một không khí lắng đọng, sâu lắng.
- - Tác dụng:
- + Tái hiện chân thực: Giúp người đọc hình dung một cách sống động về ngày đầu tiên đi học của một đứa trẻ.
- + Gợi cảm xúc: Khơi gợi những kỷ niệm tuổi thơ, những cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến trong lòng mỗi người đọc.
- + Tăng sức gợi hình, gợi cảm: Làm cho câu văn trở nên sinh động, hấp dẫn hơn.
Tổng kết:
Bằng việc sử dụng những hình ảnh so sánh, nhân hóa, cùng với ngôn ngữ giàu cảm xúc, Thanh Tịnh đã vẽ nên một bức tranh sinh động, chân thực về không gian, thời gian và tâm trạng của nhân vật "tôi" trong truyện "Tôi đi học". Qua đó, tác giả đã khơi gợi trong lòng người đọc những cảm xúc sâu lắng, khó quên về một thời tuổi thơ hồn nhiên, trong sáng.