câu 3: Tác giả muốn khẳng định rằng, những người nghệ sĩ chân chính luôn có một khát vọng sáng tạo mãnh liệt và họ không ngừng nỗ lực để đạt được ước mơ của mình. Họ sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách để theo đuổi đam mê và cống hiến cho nghệ thuật.
câu 4: Bài thơ Đi thi là một bức tranh sinh động, chân thực và đầy màu sắc về cảnh tượng trường thi dưới thời phong kiến. Qua đó, ta thấy được sự châm biếm, mỉa mai của tác giả đối với những thói hư tật xấu, những hiện tượng tiêu cực trong xã hội đương thời. Đồng thời, bài thơ cũng thể hiện niềm tự hào dân tộc, tinh thần yêu nước của người Việt Nam.
câu 5: Bài thơ Đi thi là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Nguyễn Khuyến, được viết theo thể thất ngôn bát cú đường luật với bố cục bốn phần: đề - thực - luận - kết. Ở hai câu đề, nhà thơ đã khắc họa khung cảnh thiên nhiên mùa thu nơi làng quê Bắc Bộ. Đó là hình ảnh "lá vàng", "trời xanh" quen thuộc gợi liên tưởng đến bức tranh thu mang vẻ đẹp cổ điển. Hai câu tiếp theo nói về tâm trạng của nhân vật trữ tình. Hình ảnh "ngõ tối đêm khuya" cùng âm thanh "tiếng ốc xa đưa vẳng ghẹo trăng" tạo nên không gian tĩnh lặng, vắng vẻ. Trong không gian ấy, con người hiện lên với nỗi buồn man mác, cô đơn, lẻ loi. Đến hai câu luận, khung cảnh thiên nhiên vẫn được tái hiện qua hình ảnh "nắng hồng". Tuy nhiên, điểm nhìn đã thay đổi từ cao xuống thấp, trở nên gần gũi hơn. Đồng thời, sự xuất hiện của "bóng thu" càng tô đậm thêm nét buồn, hiu quạnh của bức tranh thiên nhiên. Cuối cùng, ở hai câu kết, nhà thơ bộc lộ trực tiếp tâm trạng của mình khi đi thi. Ông tự nhận thấy bản thân đã già yếu nhưng vẫn phải "gánh vác cần thơ" để mưu sinh. Điều này cho thấy nỗi lòng xót xa, cay đắng của ông trước hoàn cảnh đất nước lúc bấy giờ. Về mặt nghệ thuật, bài thơ sử dụng thành công các biện pháp tu từ như đảo ngữ, đối lập,... Bên cạnh đó, ngôn ngữ giản dị, mộc mạc cũng góp phần làm nên thành công cho tác phẩm. Tóm lại, bài thơ Đi thi đã khắc họa thành công bức tranh thiên nhiên mùa thu và tâm trạng của nhà thơ. Qua đó, ta có thể cảm nhận được tấm lòng yêu nước sâu sắc của Nguyễn Khuyến.