Bài 1:
Để chứng minh rằng A là trung điểm của MN, ta sẽ thực hiện các bước sau:
1. Xác định các điểm và đoạn thẳng:
- Ta có tam giác ABC.
- D là trung điểm của AB, tức là AD = DB.
- E là trung điểm của AC, tức là AE = EC.
- Trên tia đối của tia DC, lấy điểm M sao cho MD = CD.
- Trên tia đối của tia EB, lấy điểm N sao cho EN = BE.
2. Chứng minh các tam giác bằng nhau:
- Xét tam giác ADE và tam giác CDB:
- AD = DB (D là trung điểm của AB).
- AE = EC (E là trung điểm của AC).
- ∠AED = ∠CDB (hai góc đối đỉnh).
- Do đó, tam giác ADE bằng tam giác CDB (cạnh - góc - cạnh).
3. Chứng minh các đoạn thẳng bằng nhau:
- Vì tam giác ADE bằng tam giác CDB, nên DE = DB.
- Trên tia đối của tia DC, lấy điểm M sao cho MD = CD. Do đó, tam giác ADM bằng tam giác CDM (cạnh - góc - cạnh).
- Trên tia đối của tia EB, lấy điểm N sao cho EN = BE. Do đó, tam giác AEN bằng tam giác BEN (cạnh - góc - cạnh).
4. Chứng minh A là trung điểm của MN:
- Vì tam giác ADM bằng tam giác CDM, nên AM = CM.
- Vì tam giác AEN bằng tam giác BEN, nên AN = BN.
- Kết hợp các kết quả trên, ta có:
- AM = CM và AN = BN.
- Do đó, A là trung điểm của MN.
Vậy, ta đã chứng minh được rằng A là trung điểm của MN.
Ví dụ 1.
Xét tam giác ABC vuông tại A, M là trung điểm của AC. Ta có:
- AM = MC (vì M là trung điểm của AC)
- Xét tam giác ACM và tam giác DCB:
- AC = CB (vì tam giác ABC vuông tại A và M là trung điểm của AC)
- AM = MC (vì M là trung điểm của AC)
- $\angle CAM = \angle CBD$ (vì tia Cx vuông góc với CA và CD = AB)
Do đó, tam giác ACM và tam giác DCB bằng nhau theo trường hợp cạnh huyền và một góc nhọn. Từ đó ta có:
- $\angle AMC = \angle DBC$
- Vì $\angle AMC = \angle DBC$, nên ba điểm B, M, D thẳng hàng.
Vậy ba điểm B, M, D thẳng hàng.
BÀI 2:
Xét tam giác ABD và tam giác ACE:
- AB = AD (theo đề bài)
- AC = AE (theo đề bài)
- Góc BAD = góc CAE (vì chúng là hai góc đối đỉnh)
Do đó, tam giác ABD và tam giác ACE bằng nhau (cạnh - góc - cạnh).
Từ đó ta có:
- Góc ABD = góc ACE (hai góc tương ứng trong tam giác bằng nhau)
- Góc ADB = góc AEC (hai góc tương ứng trong tam giác bằng nhau)
Xét tam giác ACM và tam giác AEN:
- AC = AE (theo đề bài)
- CM = EN (theo đề bài)
- Góc ACM = góc AEN (vì góc ACM = 180° - góc ACE và góc AEN = 180° - góc AEC, mà góc ACE = góc AEC)
Do đó, tam giác ACM và tam giác AEN bằng nhau (cạnh - góc - cạnh).
Từ đó ta có:
- Góc CAM = góc EAN (hai góc tương ứng trong tam giác bằng nhau)
Vì tam giác ABD và tam giác ACE bằng nhau nên góc BAM = góc EAN.
Vậy tam giác BAM và tam giác EAN có:
- Góc BAM = góc EAN
- Góc BAM + góc CAM = góc EAN + góc EAN = 180°
Do đó, ba điểm M, A, N thẳng hàng.
Bài 3:
Để chứng minh rằng A là trung điểm của MN, ta sẽ thực hiện các bước sau:
1. Xác định các điểm và đoạn thẳng:
- Ta có tam giác ABC.
- D là trung điểm của AB, tức là AD = DB.
- E là trung điểm của AC, tức là AE = EC.
- Trên tia đối của tia DC, lấy điểm M sao cho MD = CD.
- Trên tia đối của tia EB, lấy điểm N sao cho EN = BE.
2. Chứng minh các tam giác bằng nhau:
- Xét tam giác ADE và tam giác CDB:
- AD = DB (D là trung điểm của AB).
- AE = EC (E là trung điểm của AC).
- ∠AED = ∠CDB (hai góc đối đỉnh).
- Do đó, tam giác ADE bằng tam giác CDB (cạnh - góc - cạnh).
3. Chứng minh các đoạn thẳng bằng nhau:
- Vì tam giác ADE bằng tam giác CDB, nên DE = DB.
- Trên tia đối của tia DC, lấy điểm M sao cho MD = CD. Do đó, tam giác ADM bằng tam giác CDM (cạnh - góc - cạnh).
- Trên tia đối của tia EB, lấy điểm N sao cho EN = BE. Do đó, tam giác AEN bằng tam giác BEN (cạnh - góc - cạnh).
4. Chứng minh A là trung điểm của MN:
- Vì tam giác ADM bằng tam giác CDM, nên AM = CM.
- Vì tam giác AEN bằng tam giác BEN, nên AN = BN.
- Kết hợp các kết quả trên, ta có:
- AM = CM và AN = BN.
- Do đó, A là trung điểm của MN.
Vậy, ta đã chứng minh được rằng A là trung điểm của MN.
Bài 4:
Để chứng minh ba điểm M, A, N thẳng hàng, ta sẽ sử dụng phương pháp chứng minh bằng cách so sánh các đoạn thẳng và góc liên quan.
1. Xác định các điểm và đoạn thẳng:
- Trên tia đối của tia AB lấy điểm D sao cho AD = AC.
- Trên tia đối của tia AC lấy điểm E sao cho AE = AB.
- Gọi M là trung điểm của BE.
- Gọi N là trung điểm của CD.
2. So sánh các đoạn thẳng:
- Vì AD = AC nên tam giác ACD là tam giác cân tại A.
- Vì AE = AB nên tam giác ABE là tam giác cân tại A.
3. Xét các tam giác:
- Xét tam giác ABE và tam giác ACD:
- AB = AE (theo đề bài)
- AC = AD (theo đề bài)
- Góc BAE = góc CAD (vì chúng là góc đối đỉnh)
Do đó, tam giác ABE và tam giác ACD bằng nhau theo trường hợp cạnh - góc - cạnh (cạnh AB = cạnh AE, góc BAE = góc CAD, cạnh AC = cạnh AD).
4. Tính chất của tam giác bằng nhau:
- Vì tam giác ABE và tam giác ACD bằng nhau nên BE = CD.
5. Xét các trung điểm:
- M là trung điểm của BE nên BM = ME.
- N là trung điểm của CD nên CN = ND.
6. So sánh các đoạn thẳng liên quan:
- Vì BE = CD nên BM = ME = CN = ND.
7. Xét tam giác AMB và tam giác ANC:
- AB = AC (vì tam giác ABE và tam giác ACD bằng nhau)
- BM = CN (vì BE = CD và M, N là trung điểm)
- Góc BAM = góc CAN (vì chúng là góc đối đỉnh)
Do đó, tam giác AMB và tam giác ANC bằng nhau theo trường hợp cạnh - góc - cạnh (cạnh AB = cạnh AC, góc BAM = góc CAN, cạnh BM = cạnh CN).
8. Kết luận:
- Vì tam giác AMB và tam giác ANC bằng nhau nên góc BAM = góc CAN.
- Điều này chứng tỏ rằng ba điểm M, A, N thẳng hàng.
Vậy, ta đã chứng minh được ba điểm M, A, N thẳng hàng.
Bài 5:
Ta có:
- Tam giác ABC cân tại A nên AC = AB.
- CE = BD (theo đề bài).
- Do đó, tam giác ACE và tam giác ABD có AC = AB, CE = BD và chung góc CEA = góc BDA (góc giữa hai tia đối).
- Vậy tam giác ACE và tam giác ABD bằng nhau (cạnh - góc - cạnh).
- Từ đó, ta có AE = AD và góc CAE = góc BAD.
- Vì tam giác ACE và tam giác ABD bằng nhau nên góc CAE = góc BAD.
- Ta có góc CAE + góc CAD = góc BAD + góc CAD = góc CAB.
- Do đó, tam giác ADE cân tại A với đáy DE.
- Kẻ đường cao AM từ đỉnh A xuống đáy DE, ta có AM vuông góc với DE tại M.
- Mặt khác, ta có DK vuông góc với BC tại K và BH vuông góc với BC tại H.
- Vì tam giác ADE cân tại A nên đường cao AM cũng là đường trung tuyến và đường phân giác của tam giác ADE.
- Do đó, M là trung điểm của DE.
- Kết hợp với M là trung điểm của HK, ta có M là trung điểm chung của DE và HK.
- Vậy ba điểm D, M, E thẳng hàng.