So sánh tác phẩm Tắt Đèn của Ngô Tất Tố và bộ phim Chị Dậu
Tắt đèn là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của nhà văn Ngô Tất Tố, được đăng trên báo năm 1937 và xuất bản thành sách lần đầu năm 1939. Đây là tiểu thuyết có thể được coi là hay nhất trong dòng văn học hiện thực phê phán Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám. Tác phẩm đã làm rõ cuộc sống cùng quẫn, thê thảm của người nông dân đồng thời mạnh mẽ lên án giai cấp thống trị ra sức bóc lột người dân lương thiện. Bộ phim "Chị Dậu" do đạo diễn Phạm Văn Khoa thực hiện vào năm 1980 cũng dựa theo tác phẩm này nhưng chỉ tập trung khai thác ba sự kiện chính: sưu thuế, nhà tù đế quốc và đêm giữ làng.
Cả hai đều khắc họa hình ảnh người phụ nữ nông dân Việt Nam với đầy đủ phẩm chất đáng quý báu: yêu thương chồng con hết mực, giàu đức hy sinh, tinh thần phản kháng mãnh liệt... Nhưng bên cạnh đó, họ cũng phải chịu nhiều nỗi khổ đau, bất hạnh vì cái xã hội thối nát lúc bấy giờ.
Nhân vật chính trong cả hai tác phẩm là chị Dậu - một người phụ nữ nông dân nghèo khổ, cần cù lao động, giàu tình thương chồng, thương con, dũng cảm chống lại cường hào. Trong tác phẩm Tắt đèn, chị Dậu phải bán con, bán chó, rứt ruột đưa chồng đến chốn ăn nhà tù vì thiếu suất sưu của chồng. Còn ở bộ phim Chị Dậu thì chị Dậu còn phải chịu đựng nỗi đau đớn gấp bội phần khi phải dứt ruột bán đứa con gái đầu lòng để cứu chồng thoát khỏi cảnh cùm trói tàn nhẫn.
Trong tác phẩm Tắt đèn, chị Dậu bị bọn tay sai xông đến bắt trói, đánh đập dã man vì thiếu suất sưu của chồng. Ở bộ phim Chị Dậu, chị Dậu cũng bị bọn tay sai xông đến bắt trói, đánh đập dã man vì thiếu suất sưu của chồng.
Tuy nhiên, điểm khác biệt lớn nhất giữa hai tác phẩm nằm ở cách thức thể hiện. Tắt đèn là một tiểu thuyết nên có thể tự do phóng bút, miêu tả chi tiết các sự việc, tâm lý nhân vật. Còn bộ phim Chị Dậu là một bộ phim điện ảnh nên phải tuân thủ nguyên tắc kể chuyện bằng hình ảnh, âm thanh, hạn chế về thời lượng. Do đó, bộ phim không thể tái hiện trọn vẹn nội dung của tác phẩm gốc mà chỉ chọn lọc những sự kiện tiêu biểu nhất để xây dựng cốt truyện.
Về mặt nghệ thuật, Tắt đèn là một tác phẩm văn học xuất sắc, mang đậm tính hiện thực phê phán. Ngôn ngữ của tác giả Ngô Tất Tố rất giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời sống thường ngày của người nông dân. Các chi tiết trong tác phẩm được lựa chọn kỹ lưỡng, góp phần thể hiện chủ đề tư tưởng của tác phẩm.
Bộ phim Chị Dậu là một bộ phim điện ảnh khá thành công, tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế. Về mặt hình ảnh, bộ phim chưa thật sự chân thực, một số cảnh quay còn gượng gạo, thiếu tự nhiên. Về mặt diễn xuất, một số diễn viên chưa thể hiện được hết chiều sâu tâm lý nhân vật. Tuy nhiên, nhìn chung, bộ phim đã truyền tải được thông điệp chính của tác phẩm gốc, đó là tố cáo tội ác của chế độ phong kiến nửa thực dân, ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân Việt Nam.