trả lời các câu hỏi

i:
câu 1. Đoạn trích trên thuộc thể thơ lục bát. Dấu hiệu nhận biết:
- Số tiếng trong mỗi cặp câu: Câu đầu tiên gồm sáu tiếng, câu thứ hai gồm tám tiếng.
- Vần chân: Các chữ cuối cùng của câu sáu và câu tám thường vần với nhau. Ví dụ: "người" - "nhiều", "thơm" - "tiền".
- Nhịp: Thường ngắt nhịp chẵn, ví dụ như "2/4", "4/4".

câu 2. Câu tục ngữ được sử dụng trong đoạn thơ thứ hai là "Rách cho thơm, dẫu đói thì phải sạch". Câu tục ngữ này thể hiện quan niệm về cách ứng xử và lối sống của con người, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ gìn phẩm giá và đạo đức dù trong hoàn cảnh khó khăn.

câu 3. Trong đoạn trích "Nói với con", tác giả Nguyễn Huy Hoàng đã sử dụng hình thức lời tâm sự của cha nói với con để truyền tải những bài học quý giá về cuộc sống. Việc lựa chọn hình thức này mang lại nhiều hiệu quả nghệ thuật đáng kể:

- Tạo nên sự gần gũi, thân mật: Lời tâm sự của cha thường mang tính chất chia sẻ, động viên, giúp con cái cảm nhận được sự quan tâm, yêu thương từ phía cha mẹ. Điều này tạo ra một bầu không khí ấm áp, tin tưởng và dễ dàng tiếp thu những lời khuyên nhủ.
- Nhấn mạnh ý nghĩa sâu sắc: Cách diễn đạt trực tiếp, chân thành giúp tác giả thể hiện rõ ràng những suy nghĩ, kinh nghiệm sống mà mình muốn truyền đạt đến con. Những lời khuyên nhủ như "rách cho thơm, dẫu đói thì phải sạch" hay "sống thẳng mình, mặc kệ thế gian cong" đều mang ý nghĩa sâu sắc, giúp con cái định hướng đúng đắn trong cuộc sống.
- Tăng cường sức thuyết phục: Lời tâm sự của cha thường chứa đựng sự chân thành, trải nghiệm và kiến thức tích lũy qua thời gian. Sự kết hợp giữa lý lẽ và cảm xúc khiến cho những lời khuyên nhủ trở nên thuyết phục hơn, khơi gợi sự đồng cảm và suy ngẫm nơi người nghe.

Ngoài ra, việc sử dụng hình thức lời tâm sự cũng góp phần làm tăng tính hấp dẫn cho đoạn thơ. Nó tạo ra một mạch cảm xúc liền mạch, giúp người đọc dễ dàng theo dõi và đồng hành cùng những suy tư, trăn trở của nhân vật trữ tình.

câu 4. Sự vận động cảm xúc của tác giả trong bài thơ "Nói Với Con" là sự kết hợp hài hòa giữa những suy tư sâu sắc về cuộc đời và những lời khuyên chân thành dành cho con cái. Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi nhưng đầy ý nghĩa để truyền tải thông điệp về giá trị của sự tử tế, lòng nhân ái và tinh thần vượt khó.

Phân tích:

* Cảm xúc về sự tử tế: Tác giả khẳng định rằng dù xã hội có nhiều biến đổi, nhưng những người tử tế vẫn luôn tồn tại. Điều này tạo nên niềm tin vào những giá trị tốt đẹp của cuộc sống.
* Lời khuyên về cách ứng xử: Tác giả đưa ra những lời khuyên cụ thể như "hãy chịu nhiều thua thiệt", "hãy vì người", "rách cho thơm", "dẫu đói thì phải sạch". Những lời khuyên này giúp con cái hiểu rõ hơn về cách đối nhân xử thế, biết trân trọng những giá trị đạo đức và sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng.
* Tinh thần lạc quan: Dù nhắc đến những khó khăn, thử thách trong cuộc sống, tác giả vẫn giữ vững niềm tin vào tương lai tươi sáng. Câu thơ "thà mất cả, cố giữ gìn danh dự" thể hiện tinh thần kiên cường, bất khuất, sẵn sàng hy sinh vì lẽ phải.

Tóm lại, sự vận động cảm xúc của tác giả trong bài thơ "Nói Với Con" là sự kết hợp hài hòa giữa những suy tư sâu sắc về cuộc đời và những lời khuyên chân thành dành cho con cái. Bài thơ mang đến cho người đọc những bài học quý giá về cách sống, cách làm người, góp phần bồi đắp tâm hồn và nhân cách cho mỗi người.

câu 5. Những lời tâm sự "nói với con" của nhà thơ Nguyễn Huy Hoàng đã để lại ấn tượng sâu sắc trong tôi về cách nhìn nhận cuộc đời và thái độ ứng xử trước những khó khăn thử thách. Nhà thơ khuyên con rằng dù cuộc sống có đầy rẫy những cám dỗ, những điều xấu xa nhưng vẫn còn rất nhiều người tử tế. Điều này cho thấy tác giả tin tưởng vào bản chất tốt đẹp của con người và hy vọng rằng con sẽ luôn giữ vững phẩm chất đạo đức của mình. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sống chân thật, không bị cuốn hút bởi danh lợi hay vật chất. Những lời khuyên này nhắc nhở chúng ta rằng giá trị đích thực của cuộc sống nằm ở tình yêu thương, sự chia sẻ và lòng nhân ái. Ngoài ra, ông còn khuyến khích con hãy đối mặt với khó khăn, chấp nhận thất bại và học hỏi từ những sai lầm. Điều này giúp con trở nên mạnh mẽ hơn, kiên trì hơn trong cuộc sống. Tóm lại, những lời tâm sự của Nguyễn Huy Hoàng mang ý nghĩa sâu sắc, truyền tải thông điệp tích cực về cách sống và ứng xử đúng đắn trong xã hội.


ii:
câu 1. Trong bài thơ "Dặn con", nhà thơ Trần Nhuận Minh đã gửi gắm đến chúng ta một lời khuyên vô cùng sâu sắc và ý nghĩa. Đó là hãy biết yêu thương, trân trọng những gì mình đang có. Hãy biết quý trọng những gì mình đang có, đừng vì những cám dỗ vật chất mà đánh mất đi những giá trị tinh thần cao quý. Lời dặn dò của người cha trong bài thơ thật giản dị, mộc mạc nhưng chứa đựng một triết lý nhân sinh sâu sắc.

Người cha đã mượn hình ảnh "củi rều" để nói về những thứ nhỏ bé, tầm thường, không đáng kể. Nhưng nếu ta biết trân trọng, nâng niu thì nó sẽ trở thành nguồn sức mạnh to lớn giúp ta vượt qua mọi khó khăn thử thách. Còn "chân mình" là biểu tượng cho sự tự lực, nỗ lực vươn lên của bản thân. Nếu ta biết dựa vào chính mình, không phụ thuộc vào người khác thì chắc chắn sẽ đạt được thành công.

Lời dặn dò ấy nhắc nhở chúng ta rằng, cuộc sống này đầy rẫy những cạm bẫy, những cám dỗ vật chất. Nếu ta không biết giữ vững lập trường, dễ dàng bị cuốn theo những thứ phù phiếm thì sẽ đánh mất đi những giá trị đích thực của cuộc sống. Vì vậy, hãy biết trân trọng những gì mình đang có, đừng vì những thứ phù phiếm mà đánh mất đi những giá trị tinh thần cao quý.

Hãy biết yêu thương, trân trọng những gì mình đang có. Bởi lẽ, những gì mình đang có là kết quả của bao nhiêu năm tháng lao động vất vả, là tình cảm thiêng liêng của gia đình, bè bạn. Đừng vì những cám dỗ vật chất mà đánh mất đi những giá trị tinh thần cao quý. Hãy luôn nhớ rằng, hạnh phúc không nằm ở chỗ có nhiều tiền bạc hay quyền lực, mà nằm ở chỗ ta biết trân trọng những gì mình đang có.

Lời dặn dò của người cha trong bài thơ "Dặn con" là một lời khuyên vô cùng sâu sắc và ý nghĩa. Nó nhắc nhở chúng ta hãy biết trân trọng những gì mình đang có, đừng vì những cám dỗ vật chất mà đánh mất đi những giá trị tinh thần cao quý. Hãy luôn giữ vững lập trường, không phụ thuộc vào người khác, mà hãy dựa vào chính mình để vươn lên trong cuộc sống.

câu 2. Con người sinh ra trên đời đều có mục đích và lí tưởng để hướng tới. Dù là người bình thường nhất thì họ vẫn luôn có những khát vọng riêng, những điều mong mỏi riêng cho bản thân mình. Tuy nhiên, có những người cả đời chẳng thể nào tìm được cho mình một lẽ sống, một mục đích sống rõ ràng. Lại có những người dường như chưa bao giờ sống hết mình với mục đích ấy, khiến cho đời sống tinh thần bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Chính vì vậy, dù là người có mục đích, lí tưởng hay không thì chúng ta cũng cần rèn luyện để vươn tới những điều tốt đẹp hơn trong cuộc sống.

Lý tưởng sống là những điều tốt đẹp ở phía trước mà con người mong muốn đạt được. Đó có thể là những mục đích, những dự định đã được lên kế hoạch cụ thể hoặc đơn giản là những khao khát, những ước mơ chưa hề có định hướng thực hiện. Nhưng tất cả những điều ấy đều mang đến niềm tin và hi vọng cho con người. Người có lí tưởng sống là người biết phấn đấu, biết vươn lên trong cuộc sống của mình. Họ đặt ra những mục tiêu và cố gắng giảm thiểu những khó khăn cản trở, thực hiện kế hoạch để từng bước chinh phục được những mục đích mà bản thân đề ra.

Sống có lí tưởng mang đến cho con người rất nhiều ý nghĩa. Trước tiên, người có lí tưởng sống là người biết làm chủ bản thân, biết đặt ra những mục tiêu và quyết tâm đạt được những mục tiêu ấy. Mỗi ngày qua đi, chúng ta tồn tại trong cõi đời một cách có ý nghĩa là khi chúng ta góp nhặt được thật nhiều những trải nghiệm quý giá. Đối với những người có lí tưởng, họ sẽ luôn cố gắng để từng giây phút trôi qua trong cuộc đời đều trở nên thật ý nghĩa. Họ cống hiến cho sự phát triển chung của xã hội, họ làm đẹp cho cuộc đời bằng những hành động thiết thực và cụ thể của mình. Những người lính trong thời chiến đã cống hiến tuổi xuân xanh, đóng góp mồ hôi, xương máu để đem lại nền độc lập cho dân tộc. Những cô gái thanh niên xung phong, dù tuổi đời còn rất trẻ nhưng dũng cảm, gan dạ, không sợ gian khổ, hy sinh. Những nhà khoa học tận tâm, tận lực nghiên cứu để phát minh ra những điều mới mẻ, giúp cho cuộc sống thêm tiện nghi, hiện đại hơn,... Tất cả những con người như vậy đều đáng ngưỡng mộ, đáng trân trọng. Bởi họ đã sống một cuộc đời thật ý nghĩa, thật đáng sống.

Ngược lại, những người sống không lí tưởng thường là những người sống không mục đích, thậm chí là buông thả. Họ không quan tâm đến những gì đang diễn ra xung quanh mình, không quan tâm đến những vấn đề của xã hội, càng không có những trăn trở đối với những cảnh ngộ kém may mắn. Họ thờ ơ với tất cả mọi thứ, sống một cuộc đời tẻ nhạt, vô vị. Có rất nhiều nguyên nhân hình thành nên lối sống sai lệch ấy. Có thể do môi trường sống và làm việc bị tác động bởi những yếu tố tiêu cực bên ngoài, cũng có thể do bản thân mỗi người chưa thực sự dám thay đổi, chưa thực sự có ý chí và nghị lực để thoát ra khỏi cái vỏ bọc của chính mình.

Để khắc phục tình trạng trên, cần có sự phối hợp, đồng thuận của tất cả mọi người trong cùng một tập thể. Gia đình cần uốn nắn tư tưởng của con em mình ngay từ nhỏ. Cha mẹ không nên quá nuông chiều, hãy dạy dỗ để chúng biết rằng xã hội này đầy rẫy những bất công và hiểm nguy. Hãy để chúng chuẩn bị những hành trang cần thiết trước khi bước vào đường đời dài và đầy trắc trở. Nhà trường cần tổ chức nhiều hơn những buổi giao lưu, định hướng tương lai cho các em, giúp các em có cái nhìn khái quát và tổng thể về cuộc sống. Và bản thân mỗi người cũng phải tự nhận thức được tầm quan trọng của lí tưởng sống, phải có ý thức trách nhiệm với bản thân, phải đặt ra những mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, cố gắng thực hiện chúng một cách tốt nhất.

Tuổi trẻ là mùa xuân của đất nước. Vì vậy, mỗi chúng ta cần phải có ý thức xây dựng, bồi dưỡng và rèn luyện bản thân để có thể vững vàng trên con đường mà mình đã chọn. Hãy sống một cuộc đời có ý nghĩa, đừng để mỗi phút giây trôi qua là lãng phí.