Hải khẩu linh từ, đền thiêng cửa bể, tác giả đoàn thị điểm, tóm tắt ngắn gọn cốt truyện

Truyện thơ "Bạch Vân quốc ngữ thi" của Đoàn Thị Điểm kể về cuộc đời và sự nghiệp của nữ sĩ Hồ Xuân Hương - một trong những nhà thơ nổi tiếng nhất Việt Nam thời kỳ cuối Lê đầu Nguyễn. Truyện được viết bằng chữ Nôm, gồm 196 bài thơ thất ngôn bát cú Đường luật.

Hồ Xuân Hương sinh ra ở làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Bà là con gái của quan Lại bộ tham tri Hồ Sĩ Đống. Từ nhỏ, bà đã được cha mẹ cho đi học, nên có kiến thức sâu rộng về văn chương, lịch sử, triết học... Năm 18 tuổi, bà kết hôn với Tiến sĩ Phạm Đình Hổ, hơn bà 32 tuổi. Cuộc sống gia đình không hạnh phúc, bà phải chịu nhiều bất công và oan ức. Sau khi chồng mất, bà trở về quê hương, sống ẩn dật, làm nghề dạy học, bốc thuốc, sáng tác thơ ca.

Trong truyện, Đoàn Thị Điểm đã khắc họa chân dung Hồ Xuân Hương là một người phụ nữ tài sắc vẹn toàn, nhưng lại gặp nhiều trắc trở trong tình duyên và cuộc sống. Bà cũng là một người có tâm hồn cao thượng, nhân hậu, luôn đấu tranh cho quyền lợi của phụ nữ và dân nghèo.

Một số trích đoạn tiêu biểu trong truyện thể hiện rõ nét tính cách và tư tưởng của Hồ Xuân Hương như:

- "Thân em vừa trắng lại vừa tròn/ Bảy nổi ba chìm với nước non". (Bài thơ "Bánh trôi nước")

- "Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn/ Mà em vẫn giữ tấm lòng son". (Bài thơ "Quả mít")

- "Chẳng bằng cầm lái dạo chơi trời/ Bồng lai tiên cảnh thú vui thay". (Bài thơ "Đèo Ba Dội")

- "Cửa bể chiều hôm thuyền ai đó/ Sóng gợn tràng giang nỗi buồn dâng". (Bài thơ "Tràng Giang")