Nhiều trường điều chỉnh tổ hợp, giảm xét học bạ từ 2026

FQA | Nhiều trường đại học dự kiến sẽ thay đổi phương án tuyển sinh từ năm 2026, theo hướng loại bỏ một số tổ hợp truyền thống như C00, A00, A01 và giảm mạnh tỷ lệ xét tuyển học bạ.

Nhiều trường đại học loại bỏ tổ hợp truyền thống

Tuần trước, trong khối các trường quân sự, Trường Sĩ quan Chính trị thông báo sẽ không còn sử dụng tổ hợp A00 (Toán - Lý - Hóa) và C00 (Văn - Sử - Địa) trong kỳ tuyển sinh 2026. Thay vào đó, trường bổ sung tổ hợp C01 (Văn - Toán - Lý), bên cạnh các tổ hợp đang áp dụng như C03 (Văn - Toán - Sử), C04 (Văn - Toán - Địa) và D01 (Văn - Toán - Anh).

Tương tự, Học viện Biên phòng cũng tinh giản tổ hợp xét tuyển xuống còn ba tổ hợp C03, C04 và D01 cho hai ngành Biên phòng và Luật. So với năm trước, trường đã bỏ tổ hợp C00 (Văn - Sử - Địa) và A01 (Toán - Lý - Anh).

Đại học Công nghệ - ĐHQG Hà Nội dự kiến không còn xét tuyển tổ hợp D01 và B00 (Toán - Hóa - Sinh) khi sử dụng điểm thi tốt nghiệp. Đa phần ngành của trường sẽ tuyển theo ba tổ hợp A00, A01, X06 (Toán - Lý - Tin). Riêng ngành Công nghệ Sinh học và Công nghệ Nông nghiệp có thể xét tuyển thêm tổ hợp A02 (Toán - Lý - Sinh).

Giảm mạnh chỉ tiêu xét học bạ

Năm 2026, Đại học Sư phạm Hà Nội 2 sẽ không xét tuyển học bạ ở 17 ngành; việc xét tuyển học bạ sẽ chỉ duy trì cho các ngành như Giáo dục mầm non, Giáo dục thể chất, Công nghệ thông tin, Sư phạm Tin học, Việt Nam học, Quản lý thể thao…

Trường Khoa học Liên ngành và Nghệ thuật - ĐHQG Hà Nội cũng quyết định dừng hoàn toàn việc tuyển sinh bằng học bạ từ năm 2026. Một số trường khác như Đại học Nha Trang đã dừng hình thức này từ năm nay. Đại học Công thương TP HCM dự kiến áp dụng từ 2028.

Nhiều chuyên gia nhận định việc thay đổi tổ hợp xét tuyển và giảm xét học bạ là xu hướng tất yếu, khi quy chế tuyển sinh mới bắt đầu có hiệu lực từ 2025.

Quy chế mới tác động mạnh đến tuyển sinh

Theo quy định, tổ hợp xét tuyển phải có ít nhất ba môn, trong đó bắt buộc có Toán hoặc Ngữ văn, với trọng số không dưới 25%. Từ năm 2026, các môn chung giữa các tổ hợp phải chiếm tối thiểu 50% trọng số điểm.

Ông Lê Đình Nam, Trợ lý Phòng Đào tạo Học viện Biên phòng, cho biết đây là lý do trường chuyển sang dùng tổ hợp có hai môn chung là Toán và Văn. Trường Sĩ quan Chính trị cũng áp dụng định hướng tương tự.

Với quy chế này, một trưởng phòng tuyển sinh đại học tại Hà Nội cho biết các trường có thể chọn tổ hợp chỉ có một môn chung, nhưng môn đó phải nhân hệ số 2 để đảm bảo đủ 50% số điểm.

Số lượng tổ hợp mới ngày càng nhiều do thí sinh thi tốt nghiệp gồm hai môn bắt buộc (Toán, Văn) và hai môn tự chọn từ 7 Ngoại ngữ, Khoa học xã hội - tự nhiên và các môn Công nghệ, Tin học. Riêng năm 2025, hệ thống đã ghi nhận 344 tổ hợp xét tuyển, đạt mức cao nhất từ trước đến nay.

Lý do các trường đại học dừng xét học bạ

Xu hướng giảm xét học bạ đã diễn ra 1-2 năm gần đây. Theo thống kê Bộ GD&ĐT, từ 2022 đến 2024, tỷ lệ thí sinh trúng tuyển bằng học bạ giảm từ hơn 37% xuống còn 27,86% (giảm 9,32%).

Thạc sĩ Phạm Thái Sơn (ĐH Công thương TP HCM) cho biết nhiều trường đại học cho rằng điểm học bạ thiếu tính minh bạch, có tình trạng “làm đẹp điểm” trong kiểm tra giữa các địa phương.

Một lãnh đạo trường đại học phía Nam cũng khẳng định các trường đại học top đầu hầu như không còn xét học bạ độc lập, mà chỉ dùng như tiêu chí phụ kết hợp với chứng chỉ ngoại ngữ hoặc điểm đánh giá năng lực.

Chênh lệch giữa điểm học bạ và điểm thi tốt nghiệp cũng đã phản ánh vấn đề lớn trong quy chế xét tuyển bằng học bạ. Trung bình điểm học bạ ở 12 môn cao hơn 0,12 - 2,26 điểm so với điểm thi THPT. Riêng môn Toán chênh 2,25 điểm, Tiếng Anh chênh 1,57 điểm.

PGS.TS Nguyễn Văn Thụ (ĐH Sư phạm Hà Nội 2) cho biết quy định mới về việc quy đổi điểm trúng tuyển từ năm 2025 khiến trường phải điều chỉnh cách tuyển sinh. Khi tất cả phương thức phải quy đổi điểm về thang điểm thi tốt nghiệp, số lượng thí sinh trúng tuyển theo hình thức xét học bạ có thể nhiều hơn dự kiến, gây mất cân đối chỉ tiêu.

Vì vậy, trường buộc phải cắt xét học bạ ở các ngành điểm cao (trên 24 điểm) và chỉ giữ lại phương thức này cho các ngành nhằm hỗ trợ thí sinh khó tiếp cận các phương thức tuyển sinh khác.

Nhìn chung, những thay đổi trong tổ hợp xét tuyển và phương thức tuyển sinh cho thấy các trường đại học đang nỗ lực nâng cao chất lượng đầu vào và đảm bảo tính minh bạch. Trong bối cảnh quy chế tuyển sinh mới được ban hành và yêu cầu ngày càng cao, thí sinh cần chủ động nắm bắt thông tin, lựa chọn chiến lược ôn tập phù hợp để có kết quả tốt nhất trong kỳ tuyển sinh sắp tới.

Xem thêm: Học viện Biên phòng dừng xét tuyển tổ hợp C00 và A01