Cách nhận biết axit photphoric (H3PO4) nhanh nhất

  Axit photphoric là chất tinh thể trong suốt, rất háo nước nên dễ chảy rữa, tan trong nước theo bất kì tỉ lệ nào để tạo thành dung dịch. Axit photphoric thường dùng là dung dịch đặc, sánh, không màu, có nồng độ 85%. Bài viết sau đây, sẽ giúp các em nắm được cách nhận biết dung dịch axit này.

Cách nhận biết axit photphoric (H₃PO₄)

I. Cách nhận biết axit photphoric

- Axit photphoric là axit 3 nấc, có độ mạnh trung bình.

Nấc 1: H₃PO₄ ⇄ H₂PO₄^- + H⁺

Nấc 2: H₂PO₄^- ⇄ HPO₄^2- + H⁺

Nấc 3: HPO₄^2- ⇄ PO₄^3- + H⁺

- Cách nhận biết: dùng quỳ tím

- Hiện tượng: quỳ tím chuyển sang màu đỏ.

Chú ý: Không dùng AgNO₃ để nhận biết H₃PO₄ vì kết tủa Ag₃PO₄ (vàng) tan được trong axit HNO₃ loãng.

II. Mở rộng

Phần lớn axit H₃PO₄ loại kĩ thuật dùng để sản xuất muối photphat và sản xuất phân bón, hợp chất cơ photpho (làm thuốc trừ sâu),…H₃PO₄ tinh khiết được dùng trong công nghiệp dược phẩm.

III. Bài tập nhận biết axit photphoric 

Bài 1: Nêu phương pháp hóa học phân biệt hai axit H₃PO₄ và HCl?

Hướng dẫn giải:

- Dùng dung dịch Ba(OH)₂, hiện tượng:

+ Xuất hiện kết tủa trắng: H₃PO₄

2H₃PO₄ + 3Ba(OH)₂ → Ba₃(PO₄)₂↓ + 6H₂O

+ Không hiện tượng: HCl 

2HCl + Ba(OH)₂ → BaCl₂ + 2H₂O

Chú ý: HCl có phản ứng với Ba(OH)₂ nhưng không cho hiện tượng có thể quan sát được.

Bài 2: Dùng một thuốc thử, hãy phân biệt các dung dịch axit sau: H₃PO₄, Ba(OH)₂, NaCl, HNO₃ chứa trong các lọ mất nhãn.

Hướng dẫn giải:

- Đánh số thứ tự từng lọ mất nhãn, trích mỗi lọ một ít sang ống nghiệm đánh số tương ứng (trích mẫu thử).

- Nhúng các mẩu quỳ tím vào các mẫu thử, hiện tượng:

+ Quỳ tím đổi sang màu đỏ: H₃PO₄ và HNO₃ (nhóm I)

+ Quỳ tím đổi sang màu xanh: Ba(OH)₂

+ Quỳ tím không đổi màu: NaCl

- Nhỏ vài giọt dung dịch Ba(OH)₂ vừa nhận biết vào các mẫu thử ở nhóm I:

+ Xuất hiện kết tủa màu trắng: H₃PO₄.

2H₃PO₄ + 3Ba(OH)₂ → Ba₃(PO₄)₂↓ + 6H₂O

+ Không hiện tượng: HNO₃.

2HNO₃ + Ba(OH)₂ → Ba(NO₃)₂ + 2H₂O

Chú ý: HNO₃ có phản ứng với Ba(OH)₂ nhưng không cho hiện tượng có thể quan sát được.

Xem thêm cách nhận biết các chất hóa học nhanh, chi tiết khác:

• Cách nhận biết axit sunfurơ (H₂SO₃)

• Cách nhận biết axit cacbonic (H₂CO₃)

• Cách nhận biết axit flohiđric (HF)

• Cách nhận biết axit bromhiđric (HBr)

• Cách nhận biết axit axetic (CH₃COOH)