Al2O3 + NaOH → NaAlO2 + H2O | Al2O3 ra NaAlO2

Phản ứng Al₂O₃ + NaOH ra NaAlO₂ thuộc loại phản ứng trao đổi đã được cân bằng chính xác và chi tiết nhất. Bên cạnh đó là một số bài tập có liên quan về Al₂O₃ có lời giải, mời các bạn đón xem:

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

1. Phương trình phản ứng Al₂O₃ tác dụng với NaOH

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

2. Cách tiến hành phản ứng Al₂O₃ tác dụng với NaOH

- Cho bột nhôm oxit vào ống nghiệm có chứa dung dịch NaOH.

3. Hiện tượng của phản ứng Al₂O₃ tác dụng với NaOH

- Chất rắn nhôm oxit bị hoà tan tạo dung dịch trong suốt.

4. Cách viết phương trình ion thu gọn của phản ứng Al₂O₃ tác dụng với NaOH

Bước 1: Viết phương trình phân tử:

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

Bước 2: Viết phương trình ion đầy đủ bằng cách: chuyển các chất vừa dễ tan, vừa điện li mạnh thành ion; các chất điện li yếu, chất kết tủa, chất khí để nguyên dưới dạng phân tử:

Al₂O₃ + 2Na⁺ + 2OH^- → 2Na⁺ + 2AlO₂^- + H₂O

Bước 3: Viết phương trình ion thu gọn từ phương trình ion đầy đủ bằng cách lược bỏ đi các ion giống nhau ở cả hai vế:

Al₂O₃ + 2OH- → 2AlO₂^- + H₂O

5. Tính chất của Al₂O₃

5.1. Tính chất vật lý

Nhôm oxit là chất rắn màu trắng, không tan trong nước, không tác dụng với nước, nóng chảy ở nhiệt độ trên 2050^oC.

5.2. Tính chất hóa học

Nhôm oxit là oxit lưỡng tính, vừa tác dụng với dung dịch axit, vừa tác dụng với dung dịch kiềm.

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

5.3. Ứng dụng

Trong tự nhiên, nhôm oxit tồn tại cả ở dạng ngậm nước và dạng khan.

- Dạng oxit ngậm nước là thành phần chủ yếu của quặng boxit dùng để sản xuất nhôm.

- Dạng oxit khan, có cấu tạo tinh thể là đá quý được dùng làm đồ trang sức, chế tạo đá mài …

- Bột nhôm oxit dùng trong công nghiệp sản xuất chất xúc tác cho tổng hợp hữu cơ.

6. Tính chất của NaOH

6.1. Tính chất vật lí

+ NaOH là chất rắn, không màu, dễ nóng chảy, hút ẩm mạnh (dễ chảy rữa).

+ NaOH tan nhiều trong nước và tỏa ra một lượng nhiệt lớn nên cần tuyệt đối cẩn thận khi hòa tan NaOH trong nước.

6.2. Tính chất hóa học

- Khi tan trong nước, NaOH phân li hoàn toàn thành ion:

NaOH → Na⁺ + OH^-

- NaOH là bazơ mạnh, mang đầy đủ tính chất của một bazơ tan:

+ Dung dịch NaOH làm quỳ tím chuyển sang màu xanh, phenolphtalein chuyển sang màu hồng.

+ Tác dụng với axit, oxit axit tạo thành muối và nước:

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

Chú ý: Khi tác dụng với axit và oxit axit trung bình, yếu thì tùy theo tỉ lệ mol các chất tham gia mà muối thu được có thể là muối axit, muối trung hòa hay cả hai loại muối.

2NaOH + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O

NaOH + CO₂ → NaHCO₃

+ Tác dụng với dung dịch muối tạo thành muối mới và bazơ mới:

CuSO₄ + 2NaOH → Cu(OH)₂↓ + Na₂SO₄

6.3. Ứng dụng

NaOH là hóa chất quan trọng, đứng hàng thứ hai sau H₂SO₄.

NaOH được dùng để nấu xà phòng, chế phẩm nhuộm, tơ nhân tạo, tinh chế quặng nhôm trong công nghiệp luyện nhôm và dùng trong công nghiệp chế biến dầu mỏ.

7. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1: Trong công nghiệp, Al được sản xuất từ quặng boxit

A. bằng phương pháp điện phân nóng chảy.

B. bằng phương pháp nhiệt luyện .

C. bằng phương pháp thủy luyện.

D. Trong lò cao.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Trong công nghiệp, Al được sản xuất từ quặng boxit bằng phương pháp điện phân nóng chảy.

2Al₂O₃ $\underset{criolit}{\overset{dpnc}{\to }}$ 4Al + 3O₂

Câu 2:Lấy hỗn hợp gồm Al, Al₂O₃ và Fe₂O₃ ngâm trong dung dịch NaOH dư. Phản ứng xong, chất bị hoà tan là:

A. Al, Al₂O₃. B. Fe₂O₃, Fe.

C. Al, Fe₂O₃.D. Al, Al₂O₃, Fe₂O₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O.

Câu 3:Nhôm bền trong môi trường nước và không khí là do

A. nhôm là kim loại kém hoạt động.

B. có màng oxit Al₂O₃ bền vững bảo vệ.

C. có màng hiđroxit Al(OH)₃ bền vững bảo vệ.

D. nhôm có tính thụ động với không khí và nước.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Nhôm là kim loại hoạt động mạnh.Ở điều kiện thường, nhôm phản ứng với oxi tạo thành lớp Al₂O₃ mỏng bền vững. Lớp oxit này bảo vệ đồ vật bằng nhôm, không cho nhôm tác dụng với oxi trong không khí và nước, kể cả khi đun nóng.

Câu 4: Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về nhôm oxit?

A. Al₂O₃ được sinh ra khi nhiệt phân muối Al(NO₃)₃.

B. Al₂O₃ bị khử bởi CO ở nhiệt độ cao.

C. Al₂O₃ tan được trong dung dịch NH₃.

D. Al₂O₃ là oxit không tạo muối.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

A. Đúng, Al₂O₃ được sinh ra khi nhiệt phân muối Al(NO₃)₃

4Al(NO₃)₃ $\stackrel{{\text{t}}^{\text{o}}}{\to }$2Al₂O₃ + 12NO₂ + 3O₂.

B. Sai, CO chỉ khử được oxit của kim loại đứng sau nhôm trong dãy hoạt động hóa học.

C. Sai, Al₂O₃không tan được trong dung dịch NH₃

D. Sai, Al₂O₃ phản ứng với axit tạo muối.

VD: Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

Câu 5: Cho hỗn hợp X gồm Al và Al₂O₃ có tỉ lệ khối lượng tương ứng là 0,18 : 1,02. Cho X tan trong dung dịch NaOH vừa đủ thu được dung dịch Y và 0,672 lít khí H₂ (đktc). Cho Y tác dụng với 200 ml dung dịch HCl được kết tủa Z. Nung Z ở nhiệt độ cao đến khối lượng không đổi được 3,57g chất rắn. Nồng độ mol của dung dịch HCl là
A. 0,35M hoặc 0,45M. B. 0,07M hoặc 0,11M.

C. 0,07M hoặc 0,09M. D. 0,35M hoặc 0,55M.

Hướng dẫn giải

Đáp án D

$n_{H_2}$= 0,03

Bảo toàn electron: 3.n_Al = 2.$n_{H_2}$

→ n_Al = 0,02 → m_Al = 0,54g

Al và Al₂O₃ có tỉ lệ khối lượng tương ứng là 0,18 : 1,02

→$m_{A{l}_2{O}_3}$= $\frac{\mathrm{0,54}}{\mathrm{0,18}}\mathrm{.1,02}=\mathrm{3,06}\text{g}$

→$n_{A{l}_2{O}_3}$_bđ = 0,03 mol

Bảo toàn nguyên tố Al → $n_{NaAl{O}_2}$= n_Al + 2. $n_{A{l}_2{O}_3}$ _bđ = 0,08 mol

$n_{A{l}_2{O}_3}$_{thu được} = 3,57 : 102 = 0,035 mol

$n_{Al{\left(OH\right)}_3}$= 0,07 mol

Trường hợp 1: NaAlO₂ + HCl + H₂O → Al(OH)₃ + NaCl

n_HCl = $n_{Al{\left(OH\right)}_3}$ = 0,07 mol

→ C_{M HCl} = $\frac{\mathrm{0,07}}{\mathrm{0,2}}$= 0,35M

Trường hợp 2:

$\begin{array}{c}NaAl{O}_2+HCl+H_{2}O\to Al{\left(OH\right)}_3+NaCl\\ \mathrm{0,07}\leftarrow \mathrm{0,07}\leftarrow \mathrm{0,07}mol\end{array}$

$\begin{array}{c}NaAl{O}_2+4HCl\to AlC{l}_3+NaCl+2H_{2}O\\ (\mathrm{0,08}-\mathrm{0,07})\to \mathrm{0,04}mol\end{array}$

→ n_HCl = 0,11 mol

→ C_{M HCl} = $\frac{\mathrm{0,11}}{\mathrm{0,2}}$ = 0,55M

Câu 6: Có thể dùng NaOH (ở thể rắn) để làm khô các chất khí nào?

A. NH₃, SO₂, CO, Cl₂

B. N₂, NO₂, CO₂, CH₄, H₂

C. NH₃, O₂, N₂, CH₄, H₂.

D. N₂, Cl₂, O₂, CO₂, H₂

Hướng dẫn giải

Đáp án C

NaOH rắn là chất hút nước. NaOH có thể làm khô các khí không có phản ứng với nó ở điều kiện thường.

Câu 7:Natri hiđroxit (còn gọi là xút ăn da) có công thức hóa học là

A. Na₂SO₄. B. NaOH. C. NaHCO₃. D. Na₂CO₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Natri hiđroxit (còn gọi là xút ăn da)có công thức hóa học là NaOH.

Câu 8: Trung hoà V ml dung dịch NaOH 1M bằng 100 ml dung dịch HCl 1M. Giá trị của V là

A. 400. B. 200. C. 100. D. 300.

Hướng dẫn giải

Đáp án C

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

n_NaOH = n_HCl = 0,1 mol

→ V_NaOH = 100 ml

Câu 9:Để thu được dung dịch NaOH 16% thì cần thêm bao nhiêu gam H₂O vào 200 gam dung dịch NaOH 20% ?

A. 50 gam. B. 100 gam . C. 200 gam. D. 250 gam.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Gọi khối lượng nước thêm vào a gam.

Khối lượng NaOH trong 200 gam dung dịch là: 200.20% = 40 gam.

Nồng độ NaOH sau khi thêm nước:

$C\%=\frac{40}{200+a}.100=16\%$

→ a = 50 gam.

Câu 10:Cho dãy các chất sau: CO₂, CO, SiO₂, NaHCO₃, NH₄Cl. Số chất trong dãy tác dụng với dung dịch NaOH loãng ở nhiệt độ thường là:

A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

Các chất thỏa mãn là CO₂, NaHCO₃ và NH₄Cl.

CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

NH₄Cl + NaOH → NH₃↑ + NaCl + H₂O

Chú ý: SiO₂ chỉ phản ứng với dung NaOH đặc nóng hoặc NaOH nóng chảy.

Câu 11: Cho 5,6 lít CO₂ (đktc) đi qua 164ml dung dịch NaOH 20% (d = 1,22g/ml) thu được dung dịch X. Cô cạn dung dịch X thì thu được khối lượng chất rắn là:

A. 15,5g.

B. 26,5g.

C. 31g.

D. 46,5g.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

$\begin{array}{c}{n}_{NaOH}=\frac{\mathrm{164.1,22.20}\%}{40}=1mol;n_{C{O}_2}=\mathrm{0,25}mol\\ \to \frac{n_{NaOH}}{n_{C{O}_2}}=4\end{array}$

→ NaOH dư

→ Chất rắn gồm NaOH dư và muối Na₂CO₃.

Bảo toàn nguyên tố C:

$n_{N{a}_{2}C{O}_3}=n_{C{O}_2}=\mathrm{0,25}mol$

Bảo toàn nguyên tố Na:

n_{NaOH dư} = 1 – 0,25.2 = 0,5 mol

→ m_{chất rắn} = 0,25.106 + 0,5.40 = 46,5 gam

Câu 12:Cho 5,6 lít CO₂ (đktc) tan hết trong 200ml dung dịch NaOH nồng độ a M; dung dịch thu được có khả năng tác dụng tối đa 100 ml dung dịch KOH 1M. Giá trị của a là:

A. 0,75.

B. 1,5.

C. 2.

D. 2,5.

Hướng dẫn giải:

Đáp ánC

$\begin{array}{c}{n}_{C{O}_2}=\frac{\mathrm{5,6}}{\mathrm{22,4}}=\mathrm{0,25}\text{mol}\\ n_{HC{O}_3^{-}}=n_{KOH}=\mathrm{0,1}\text{mol}\\ \Rightarrow n_{C{O}_3^{2-}}=\mathrm{0,25}-\mathrm{0,1}=\mathrm{0,15}\text{mol}\end{array}$

$\begin{array}{c}\Rightarrow n_{NaOH}=2n_{C{O}_3^{2-}}+n_{HC{O}_3^{-}}=\mathrm{2.0,15}+\mathrm{0,1}=\mathrm{0,4}\text{mol}\\ \Rightarrow a=\frac{\mathrm{0,4}}{\mathrm{0,2}}=2\end{array}$

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

• 2Al₂O₃ + 9C Al₄C₃ + 6CO
• Al₂O₃ + 6HCl → 2Al₂Cl₃ + 3H₂O
• Al₂O₃ + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂O
• Al₂O₃ + 6HNO₃ → 2Al(NO₃)₃ + 3H₂O
• Phương trình điện phân nóng chảy: 2Al₂O₃ 4Al + 3O₂ ↑
• Al₂O₃ + 2KOH → 2KAlO₂ + H₂O
• Al₂O₃ + Ca(OH)₂ → H₂O + Ca(AlO₂)₂
• Al₂O₃ + Ba(OH)₂ → H₂O + Ba(AlO₂)₂
• Al₂O₃ + Na₂CO₃ → 2NaAlO₂ + CO₂ ↑
• Al₂O₃ + K₂CO₃ → 2KAlO₂ + CO₂ ↑
• Al₂O₃ + 6KHSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3K₂SO₄ + 3H₂O
• Al₂O₃ + 6NaHSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3Na₂SO₄ + 3H₂O
• Al₂O₃ + 3H₂O → 2Al(OH)₃
• Al₂O₃ + 6HF → 3H₂O + 2AlF₃
• Al₂O₃ + 3C + 3Cl₂ → 2AlCl₃ + 3CO ↑
• 2Al₂O₃ + 3C + N₂ → 2AlN + 3CO ↑
• Al₂O₃ + 6NaOH + 12HF → 9H₂O + 2Na₃AlF₆