HCl + K2Cr2O7 → CrCl3 + KCl + Cl2 + H2O

Phản ứng HCl + K₂Cr₂O₇ tạo ra khí Cl₂ thuộc loại phản ứng oxi hóa khử đã được cân bằng chính xác và chi tiết nhất. Bên cạnh đó là một số bài tập có liên quan về K₂Cr₂O₇ có lời giải, mời các bạn đón xem:

K₂Cr₂O₇ + 14HCl → 2CrCl₃ + 2KCl + 3Cl₂↑ + 7H₂O

1. Phương trình hoá học của phản ứng HCl tác dụng với K₂Cr₂O₇

14HCl + K₂Cr₂O₇ → 2KCl + 2CrCl₃ + 3Cl₂ + 7H₂O

2. Điều kiện của phản ứng HCl tác dụng với K₂Cr₂O₇

- HCl đặc.

- Phản ứng xảy ra ở điều kiện thường, phản ứng diễn ra nhanh hơn khi đun nóng.

3. Hiện tượng của phản ứng HCl tác dụng với K₂Cr₂O₇

- Thoát ra khí màu vàng lục, mùi hắc.

4. Cân bằng phản ứng HCl tác dụng với K₂Cr₂O₇

$H\stackrel{-1}{Cl}+K_2{\stackrel{+6}{Cr}}_2{O}_7\to KCl+\stackrel{+3}{Cr}C{l}_3+{\stackrel{0}{Cl}}_2+H_{2}O$

Chất khử: HCl; chất oxi hoá: K₂Cr₂O₇.

Ta có:

$\begin{array}{c}3\times \\ 2\times \end{array}\left(\begin{array}{c}2\stackrel{-1}{Cl}\to {\stackrel{0}{Cl}}_2+2e\\ \stackrel{+6}{Cr}+3e\to \stackrel{+3}{Cr}\end{array}\right)$

Phương trình hoá học:

14HCl + K₂Cr₂O₇ → 2KCl + 2CrCl₃ + 3Cl₂ + 7H₂O

5. Mở rộng kiến thức về muối Crom(VI)

- Muối cromat như natri cromat (Na₂CrO₄) và kali cromat (K₂CrO₄) là muối của axit

cromic,có màu vàng của ion cromat (CrO₄^2-).

- Muối đicromat như natri đicromat Na₂Cr₂O₇ và kali đicromat K₂Cr₂O₇ là muối của axit

đicromat, có màu da cam của ion đicrom Cr₂O₇^2-

- Các muối cromat và đicromat có tính oxi hóa mạnh, đặc biệt trong môi trường axit muối

crom(VI) bị khử thành muối crom(III).

K₂Cr₂O₇ + 6KI + 7H₂SO₄ → Cr₂(SO₄)₃ + 4K₂SO₄ + 3I₂ + 7H₂O.

K₂Cr₂O₇ + 14HCl → 2KCl + 3CrCl₃ + 3Cl₂ + 7H₂O

6. Mở rộng kiến thức về HCl

6.1. Tính chất vật lí

- Hiđro clorua tan vào nước tạo thành dung dịch axit clohiđric.

- Axit clohiđric là chất lỏng, không màu, mùi xốc.

- Dung dịch HCl đặc nhất (ở 20^oC) đạt tới nồng độ 37% và có khối lượng riêng D = 1,19 g/cm³.

- Dung dịch HCl đặc “bốc khói” trong không khí ẩm. Đó là do hiđro clorua thoát ra tạo với hơi nước trong không khí thành những hạt dung dịch nhỏ như sương mù.

6.2. Tính chất hóa học

Axit clohiđric là một axit mạnh, mang đầy đủ tính chất hóa học của một axit như:

- Làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ.

- Tác dụng với kim loại đứng trước (H) trong dãy hoạt động hóa học của kim loại.

Ví dụ:

Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂

Chú ý: Kim loại có nhiều hóa trị tác dụng với dung dịch HCl thu được muối trong đó kim loại ở mức hóa trị thấp. Ví dụ:

Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂

- Tác dụng với oxit bazơ và bazơ tạo thành muối và nước. Ví dụ:

CuO + 2HCl $\stackrel{t^0}{\to }$ CuCl₂ + H₂O

Fe₂O₃ + 6HCl $\stackrel{t^0}{\to }$ 2FeCl₃ + 3H₂O

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

Cu(OH)₂ + 2HCl → CuCl₂ + 2H₂O

- Tác dụng với muối của axit yếu hơn tạo thành muối mới và axit mới. Ví dụ:

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + H₂O + CO₂ ↑

AgNO₃ + HCl → AgCl↓ + HNO₃

Ngoài tính chất đặc trưng là tính axit, dung dịch axit HCl đặc còn thể hiện tính khử khi tác dụng chất oxi hoá mạnh như KMnO₄, MnO₂, K₂Cr₂O₇, MnO₂, KClO₃…

$4H\stackrel{-1}{Cl}+Mn{O}_2\stackrel{t^o}{\to }MnC{l}_2+{\stackrel{0}{Cl}}_2+2H_{2}O$

$K_{2}C{r}_2{O}_7+14H\stackrel{-1}{Cl}\to 3{\stackrel{0}{Cl}}_2+2KCl+2CrC{l}_3+7H_{2}O$

6.3. Điều chế

a) Trong phòng thí nghiệm

- Điều chế hiđro clorua bằng cách cho tinh thể NaCl vào dung dịch H₂SO₄ đậm đặc và đun nóng (phương pháp sunfat) rồi hấp thụ vào nước để được axit clohiđric.

- Phương trình hóa học minh họa:

2NaCl_tt + H₂SO_{4 đặc} $\stackrel{t^0\ge {400}^o}{\to }$ Na₂SO₄ + 2HCl ↑

NaCl_tt + H₂SO_{4 đặc} $\stackrel{t^0\le {250}^o}{\to }$ NaHSO₄ + HCl ↑

b) Trong công nghiệp

- Phương pháp tổng hợp: Đốt H₂ trong khí quyển Cl₂

H₂ + Cl₂ $\stackrel{t^0}{\to }$ 2HCl

7. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1: Khối lượng K₂Cr₂O₇ cần dùng để oxi hoá hết 0,6 mol FeSO₄ trong môi trường dung dịch H₂SO₄ loãng là

A. 29,4 gam B. 59,2 gam.

C. 24,9 gam. D. 29 6 gam

Hướng dẫn giải

Đáp án A

K₂Cr₂O₇ + 6FeSO₄ + 7H₂SO₄ → 3Fe₂(SO₄)₃ + Cr₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + 7H₂O

Theo phương trình: $n_{K_{2}C{r}_2{O}_7}=\frac{1}{6}{n}_{FeS{O}_4}$ = 0,1 mol

→$m_{K_{2}C{r}_2{O}_7}$ = 0,1.294 = 29,4 gam

Câu 2: Nung hỗn hợp bột gồm 15,2 gam Cr₂O₃ và m gam Al ở nhiệt độ cao. Sau khi phản ứng hoàn toàn, thu được 23,3 gam hồn hợp rắn X. Cho toàn bộ hỗn hợp X phản ứng với axit HCl nóng, dư thoát ra V lít H₂ (đktc) Giá trị của V là

A. 7,84. B. 4,48. C. 3,36 D. 10,08

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Bảo toàn khối lượng: m_{Al trước phản ứng} = $m_X-m_{C{r}_2{O}_3}$

m_{Al trước phản ứng} = 23,3 – 15,2 = 8,1 gam

n_Al = 0,3 mol; $n_{C{r}_2{O}_3}$ = 0,1 mol

$\begin{array}{c}2Al+C{r}_2{O}_3\stackrel{t°}{\to }A{l}_2{O}_3+2Cr\\ \mathrm{0,2}\leftarrow \mathrm{0,1}\to \mathrm{0,1}\mathrm{0,2}mol\end{array}$

Hỗn hợp X gồm: 0,1 mol Al dư, 0,1 mol Al₂O₃; 0,2 mol Cr

$\begin{array}{c}2Al+6HCl\to 2AlC{l}_3+3H_2\\ \mathrm{0,1}\to \mathrm{0,15}mol\end{array}$

$\begin{array}{c}Cr+2HCl\to CrC{l}_2+H_2\\ \mathrm{0,2}\to \mathrm{0,2}mol\end{array}$

V = (0,15 + 0,2 ).22,4 = 7,84 lít

Câu 3: Muốn điều chế 6,72 lít khí clo ở đktc thì khối lượng K₂Cr₂O₇ tối thiều cần dùng để tác dụng với dung dịch HCl đặc, dư là

A. 29,4 gam. B. 27,4 gam.

C. 24,9 gam. D. 26,4 gam

Hướng dẫn giải

Đáp án A

$\begin{array}{c}{K}_{2}C{r}_2{O}_7+14HC{l}_{đ}\to 2KCl+2CrC{l}_3+3C{l}_2+7H_{2}O\\ \mathrm{0,1}\mathrm{0,3}mol\end{array}$

→$m_{K_{2}Cr{O}_7}$ = 0,1.294 = 29,4 gam.

Câu 4: Hiện tượng nào sau đây đúng?

A. Khi cho kiềm vào dung dịch K₂Cr₂O₇ thì màu da cam của dung dịch chuyển sang màu vàng. Cho axit vào dung dịch màu vàng này thì nó lại chuyển về màu da cam.

B. Khi cho kiềm vào dung dịch K₂Cr₂O₇ thì màu vàng của dung dịch chuyển sang màu da cam. Cho axit vào dung dịch màu da cam này thì nó lại chuyển về màu vàng.

C. Khi cho kiềm vào dung dịch K₂Cr₂O₇ thì màu da cam của dung dịch chuyển sang màu vàng. Cho axit vào dung dịch màu vàng này thì nó không đổi màu.

D. Khi cho kiềm vào dung dịch K₂Cr₂O₇ thì màu vàng của dung dịch chuyển sang màu da cam. Cho axit vào dung dịch màu da cam này thì nó không đổi màu.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Do có cân bằng: Cr₂O₇^2- (màu da cam) + H₂O $\underset{}{\overset{}{\rightleftarrows }}$ 2CrO₄^2- (màu vàng) + 2H⁺

→ Khi thêm kiềm vào thì cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận làm cho màu da cam chuyển sang màu vàng. Khi thêm axit vào thì cân bằng chuyển dịch theo chiều nghịch làm cho màu vàng chuyển sang màu da cam

Câu 5: Phát biểu không đúng là:

A. Hợp chất Cr(II) có tính khử đặc trưng còn hợp chất Cr(VI) có tính oxi hóa mạnh.

B. Các hợp chất Cr₂O₃, Cr(OH)₃, CrO, Cr(OH)₂ đều có tính chất lưỡng tính.

C. Các hợp chất CrO, Cr(OH)₂ tác dụng được với dung dịch HCl còn CrO₃ tác dụng được với dung dịch NaOH.

D. Thêm dung dịch kiềm vào muối đicromat, muối này chuyển thành muối cromat.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

A. Đúng

B. Sai vì CrO và Cr(OH)₂ không phải hợp chất lưỡng tính.

C. Đúng

D. Đúng vì có cân bằng Cr₂O₇^2- (màu da cam) + H₂O $\underset{}{\overset{}{\rightleftarrows }}$ 2CrO₄^2- (màu vàng) + 2H⁺

Câu 6: Cho phản ứng:

${\text{K}}_{\text{2}}{\text{Cr}}_{\text{2}}{\text{O}}_{\text{7}}{\text{+ KI + H}}_{\text{2}}{\text{SO}}_{\text{4}}\stackrel{}{\to }{\text{Cr}}_{\text{2}}{{\text{(SO}}_{\text{4}}\text{)}}_{\text{3}}{\text{+ K}}_{\text{2}}{\text{SO}}_{\text{4}}{\text{+ I}}_{\text{2}}{\text{+ H}}_{\text{2}}\text{O}$

Hệ số của các chất khi cân bằng lần lượt là

A. 1, 6, 7, 1, 4, 3, 7.

B. 2, 6, 7, 2, 3, 3, 7.

C. 1, 3, 7, 1, 4, 3, 7.

D. 1, 6, 7, 1, 3, 3, 7.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

${\text{K}}_{\text{2}}{\text{Cr}}_{\text{2}}{\text{O}}_{\text{7}}\text{+}6\text{KI +}7{\text{H}}_{\text{2}}{\text{SO}}_{\text{4}}\stackrel{}{\to }{\text{Cr}}_{\text{2}}{{\text{(SO}}_{\text{4}}\text{)}}_{\text{3}}\text{+}4{\text{K}}_{\text{2}}{\text{SO}}_{\text{4}}\text{+}3{\text{I}}_{\text{2}}\text{+}7{\text{H}}_{\text{2}}\text{O}$

Câu 7: Trung hoà V ml dung dịch NaOH 1M bằng 100 ml dung dịch HCl 1M. Giá trị của V là

A. 400. B. 200. C. 100. D. 300.

Hướng dẫn giải

Đáp án C

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

n_NaOH = n_HCl = 0,1 mol

→ V_NaOH = 100 ml

Câu 8: Cho 36 gam FeO phản ứng vừa đủ với dung dịch chứa a mol HCl. Giá trị của a là

A. 1,00. B. 0,50. C. 0,75. D. 1,25.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

$n_{FeO}=\frac{36}{72}=\mathrm{0,5}mol$

2HCl + FeO → FeCl₂ + H₂O

Theo PTHH: n_HCl = 2n_FeO = 1 mol

Câu 9. Cần dùng 300 gam dung dịch HCl 3,65% để hòa tan vừa hết x gam Al₂O₃. Giá trị của x là

A. 51. B. 5,1. C. 153. D. 15,3.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

<![if !vml]><![endif]>

6HCl + Al₂O₃ → 2AlCl₃ + 3H₂O

0,3 → 0,05 mol

$n_{HCl}=\frac{\mathrm{300.3,65}}{\mathrm{100.36,5}}=\mathrm{0,3}mol$ = 0,05.102 = 5,1 gam

Câu 10. Cho 5,6 gam một oxit kim loại tác dụng vừa đủ với HCl cho 11,1 gam muối clorua của kim loại đó. Cho biết công thức oxit kim loại?

A. Al₂O₃. B. CaO. C. CuO. D. FeO.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Gọi công thức oxit là M₂O_a

2aHCl + M₂O_a → 2MCl_a + aH₂O

Gọi số mol H₂O là x (mol)⇒ n_HCl = 2x (mol)

Bảo toàn khối lượng: 36,5.2x + 5,6 = 11,1 + 18.x

⇒ x = 0,1 mol

$\Rightarrow n_{M_2{O}_a}=\frac{\mathrm{0,1}}{a}\Rightarrow M_2{O}_a=\frac{\mathrm{5,6}}{\mathrm{0,1}}a=56a\Rightarrow M=20a$

a	1	2	3
M	20	40	60
Kết luận	Loại	Ca	Loại

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

• Cr₂O₃ + 6HCl_(đặc) → 2CrCl₃ + 3H₂O
• Cr₂O₃ + 2NaOH_(đặc) → 2NaCrO₂ + H₂O
• Cr₂O₃ + 2KOH_(đặc) → 2KCrO₂ + H₂O
• Cr₂O₃ + 2Al → 2Cr + Al₂O₃
• 6FeSO₄ + K₂Cr₂O₇  + 7H₂SO₄ → 3Fe₂(SO₄)₃ + Cr₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + 7H₂O