Tác phẩm Tắt Đèn của Ngô Tất Tố mở đầu là không khí căng thẳng, ngột ngạt của mùa thúc sưu thuế ở một làng quê dưới thời Pháp thuộc với nhân vật chính là gia đình chị Dậu. Cổng làng được đóng lại, trong làng bọn cai lệ đi khắp làng chửi bới và sẵn sàng bắt trói những ai không chịu nộp sưu, tiếng trống, tiếng tù và, tiếng chửi mắng, khóc lóc, van xin khiến không khí trở lên ngột ngạt hơn bao giờ hết. Sau hai cái tang, nhà anh Dậu vốn đã nghèo lại còn nghèo hơn, anh đã trở thành người nghèo nhất làng. Hai vợ chồng làm ăn quan năm những cái đói cái nghèo vẫn bám lấy gia đình anh chị. Anh Dậu bị một trận ốm kéo dài nhiều tháng, chẳng lao động được gì, mọi việc dồn hết lên vai chị Dậu. Đến mùa nộp sưu, không có tiền nộp sưu nên anh đã bị bọn cường hào bắt trói. Chị Dậu tất tả ngược xuôi chạy vạy lo cho chồng. Chị Dậu đánh đứt ruột bán cái Tí cùng đàn chó mới đẻ cho nhà nghỉ Quế. Tuy nhiên vợ chồng lão giàu có mà keo kiệt đã lợi dụng cảnh khốn cùng của chị Dậu mà mua với giá rẻ mạt. Tưởng đâu anh Dậu sẽ được thả nhưng bọn chúng còn bắt nhà chị đóng cả sưu cho người đã chết. Thật là cùng đường, anh Dậu bị đánh cho tơi tả, ngất lên ngất xuống và được bọn chúng trả về nhà với tình trạng như người đã chết. Sau khi đang thuyết phục anh ăn bát cháo cho lại sức thì bọn cai lệ lại vào thúc sưu, chúng định lao đến đánh anh Dậu. Trong bước đường cùng, để bảo vệ chồng và con chị đã vùng lên đánh lại Cai lệ. Sau đó chị bị giải lên huyện. Tại huyện chị đã nhiều lần bị bọn cường hào áp bức, giở trò đồi bại. Sau đó chị được người ta giới thiệu đi làm vú em cho nhà cụ Cố. Nhưng chị cũng không thoát được con mắt yêu râu xanh của cụ cố. Cụ cố đã giở trò đồi bại với chị. Trong một lần không chịu được chị đã vùng lên chạy ra ngoài màn đêm đen tối như cái tiền đồ của chị.