Bối cảnh của truyện ngắn "Người mẹ vườn cau" của Nguyễn Ngọc Tư chủ yếu được xây dựng trong không gian nông thôn miền Tây Nam Bộ, gợi lên hình ảnh một vùng quê bình dị, gần gũi với thiên nhiên, đặc biệt là vườn cau xanh mướt – biểu tượng của sự sống, của tình mẫu tử bền bỉ và sự gắn bó với quê hương.

Về thời gian, truyện diễn ra trong hoàn cảnh cuộc sống hiện đại nhưng vẫn còn đậm nét truyền thống, nơi những con người lao động giản dị, đối mặt với những khó khăn, mất mát, và nỗi đau riêng tư. Bối cảnh này góp phần làm nổi bật tâm trạng và số phận của nhân vật người mẹ – một người phụ nữ kiên cường, tần tảo trong cuộc sống thường nhật, đồng thời khắc họa rõ nét những xung đột, cảm xúc nội tâm sâu sắc của bà trong hành trình nuôi dưỡng, bảo vệ con cái.

Như vậy, bối cảnh nông thôn Nam Bộ không chỉ tạo nên không gian sinh động, chân thực mà còn là nền tảng để tác giả làm nổi bật chủ đề tình mẹ thiêng liêng và sự hy sinh thầm lặng của người mẹ trong truyện.