* Mở bài: Thơ duyên thể hiện vẻ đẹp của một buổi chiều thu tại quê hương qua những chi tiết cẩn thận quan sát, đặc biệt là sự nhạy bén trong việc cảm nhận. Với cấu từ hình ảnh đặc sắc, đây là một trong những tác phẩm đặc biệt của Xuân Diệu, nổi bật với sự trong sáng và tinh khôi, mà ông tạo ra trước thời kỳ Cách mạng tháng Tám năm 1945.

* Thân bài:

+ Mở đầu tác giả đã vẽ lên bức tranh thiên nhiên với nhiều cảnh vật làm lòng người mơ mộng và ngập tràn nhiều cảm xúc: Có những cơn gió nhè nhẹ, tiếng chim ca, màu sắc tươi tắn, tất cả hòa vào không gian thiên nhiên của đất trời.

Mọi đường nét, âm thanh như hòa thêm vào cảm xúc cùng lòng người, ở đó có tiếng thiên nhiên, cùng với cảnh vật thiên nhiên làm cho lòng người có nhiều xúc cảm bởi những khung cảnh thiên nhiên: “ “Thu đến – nơi nơi động tiếng huyền.” Tiếng thu ngân lên như “tiếng huyền”, cũng là âm thanh huyền diệu của vũ trụ, của lòng người”. Không gian ở đây đang nói hộ cho cảm xúc của lòng người.

Bài thơ đã mang những cảm xúc của chính tác giả, ở đó có sự trẻ trung, lòng người mang những cảm xúc đặc biệt, thông qua cảnh vật thiên nhiên: “Con đường nhỏ nhỏ gió xiêu xiêu, Lả lả cành hoang nắng trở chiều.”

Tất cả đang nói đến cảnh vật và tâm trạng mộng mơ của con người những nỗi buồn đó man mác, mang nhiều cảm xúc đối với con người. Những cảm xúc mà con người đó là những rung động trong tình yêu, cảm xúc đó thật nhẹ nhàng, sâu lắng và mang những nỗi nhớ thương trong những buổi đầu động lòng đối phương:

“Buổi ấy lòng ta nghe ý bạn,/ Lần đầu rung động mỗi thương yêu.”

+ Mọi thứ diễn ra nhẹ nhàng, những vần thơ sâu lắng, ngập tràn biết bao cảm xúc của tác giả, những cảm xúc trong tình yêu nhẹ nhàng mà sâu lắng, anh và em như cặp thơ vần, nhẹ nhàng lững thững trôi, nó dường như vô hình và sâu lắng.

+ Tác giả mong ước những khao khát hạnh phúc trọn vẹn của chính tác giả được thể hiện trong tác phẩm, đó là sự trăn trở trong lòng tác giả, hòa vào tâm trạng buồn cô đơn và những dòng tâm trạng hay và những xúc cảm sâu sắc trong tâm hồn của chính tác giả qua khung cảnh và thiên nhiên.

+ Những dòng thơ cuối lại là những trăn trở và đẫm tâm trạng hơn của tác giả, và những cảm xúc nhẹ nhàng, dù không quen nhau nhưng duyên trời định đến bên nhau.

+ Với ngôn ngữ nhẹ nhàng, sâu lắng, tác giả đã nói lên sự tinh tế, những cảm xúc chuyển động và nhẹ nhàng đối với tình yêu lứa đôi.

* Kết bài: Bài thơ là một bức tranh miêu tả mùa thu trong tinh thần của thanh niên, với vẻ đẹp tươi mới, thơ mộng và tràn đầy sức sống. Nó thể hiện sự chân thành và mạnh mẽ của tình yêu thanh xuân, một tình yêu sâu sắc nhưng cũng đầy ngại ngùng và hồi hộp. Những câu thơ mang cấu từ hình ảnh đặc sắc, cùng ngôn ngữ nhẹ nhàng, tác giả đã đem đến cho người đọc những xúc cảm sâu sắc cho người đọc bởi vần thơ nhẹ nhàng, gợi lại nhiều nỗi nhớ và cảm xúc cho người đọc.