Bài thơ "Nếu hòn sỏi nói" của nhà thơ Xuân Diệu đã gợi lên sự tương phản bằng cách so sánh giữa một hòn sỏi và một người con gái. Trong bài thơ, hòn sỏi được miêu tả là một vật vô tri vô giác, không có khả năng di chuyển hay biểu đạt ý kiến. Trong khi đó, người con gái được miêu tả là một sinh vật sống đầy cảm xúc, có khả năng biểu đạt suy nghĩ và cảm nhận. Tác dụng của việc gợi lên sự tương phản trong bài thơ này là nhấn mạnh sự khác biệt giữa hai thực thể: hòn sỏi và người con gái. Sự tương phản này giúp làm nổi bật tính cách và giá trị của người con gái, đồng thời tạo ra sự thu hút và sự quan tâm từ người đọc. Bài thơ cũng nhấn mạnh sự đặc biệt và quý giá của con người trong cuộc sống.