PHẠM CÔNG – CÚC HOA
(Truyện thơ Nôm khuyết danh)
(Trích)
(165) Phạm Công thưa với mẹ già:
“Con đi kiếm củi phương xa phen này
Cố làm lấy một tuần chay
Cho cha siêu độ lên mây chầu trời
Dù phải kiếm củi suốt đời
(170) Con đây cũng chẳng sợ ai chê cười”
Mẹ rằng: “Đừng thế con ơi
Kiếm củi thì lại suốt đời cháo rau”
Phạm Công nước mắt tuôn sầu:
“Làm trai là phải dãi dầu xông pha
(175) Chứ ai sinh đẻ con ra
Bây giờ lụy đến mẹ già hổ ngươi
Nuôi con ngần ấy năm trời
Mẹ cha phải chịu một đời long đong
Công cha nghĩa mẹ ghi lòng
(180) Làm sao trả đặng ơn cùng tổ tiên”
Cơm nắm chỉ có mấy viên
Lưng đeo bầu nước tìm miền làm ăn
Đói lòng áo rách che thân
Đưa tay dắt mẹ dời chân lên đường.
(185) Bốn ngày rong ruổi dặm trường
Giữa trưa nắng gắt định dừng gốc đa
Mẹ con gặp một cụ già
Phơ phơ đầu bạc nước da đồi mồi
Phạm Công trông thấy ngùi ngùi:
(190) “Xin ông thư thả ta ngồi nghỉ ngơi”
Nghe thôi ông cụ mừng vui:
“Ba ngày chịu đói không người đoái thương
May thay có bậu qua đường
Hãy xin bớt miệng sẻ nhường cho ta
(195) Phạm Công nghe nói xót xa
Sẵn lưng cơm nắm mở ra tức thì
Miệng cười: “Ông hãy ăn đi
Giữa trưa ông có việc gì ra đây”
Cụ già thong thả giãi bày:
(200) “Hiếm hoi sinh được mụn trai đầu lòng
Thỏa niềm rày ước mai mong
Tìm thầy cho học, theo vòng nghĩa nhân
Theo thầy vừa được ba xuân
Về nhà cưới vợ thành thân vuông tròn
(205) Gia tài phá sạch chẳng còn
Hôm mai khốn đốn vì con vung tiền
Những tin con thảo dâu hiền
Ai ngờ hết của chúng liền đuổi đi
Dầu con sỉ nhục ê chề
(210) Cực lòng lão phải tính bề tha phương”
Phạm Công nước mắt rưng rưng:
“Công cha nghĩa mẹ như rừng như non
Thấy người con tưởng thân con
Chuyện người thảm thiết héo hon lòng này
(215) Thôi còn ba nắm cơm đây
Xin ông cầm lấy đường dài dùng qua
Ví dù con có lỡ ra
Con xin nơi khác mẹ già cũng no
Cụ già nghe nói nhỏ to:
(220) “Ơn chàng tốt bụng mà cho như vậy
Lòng chàng nhân hậu khôn tày
Cho nên lão lấy cơm này một viên”
Dứt lời cơm vẫn còn nguyên
Lão ông thôi đã biến liền vời xa
(225) Chẳng ngờ là Phật Di Đà
Thoắt về tâu với vua cha Ngọc hoàng
Cùng quan văn võ hai hàng:
“Chẳng ai ân nghĩa bằng chàng Phạm Công”
Tiếng đồn đã đến cửu trùng
(230) Lại còn vang tới thủy cung động đình.
Ngọc hoàng muốn thấu sự tình
Truyền đòi tiên nữ đăng trình viễn phương
Tiên nữ vâng lệnh lên đường
Xuống xem lòng dạ cõi dương thế nào
- Cổ văn Việt Nam-

Câu 1. Cảm nhận của em về nhân vật Phạm Công qua đoạn thơ:
Dù phải kiếm củi suốt đời
(170) Con đây cũng chẳng sợ ai chê cười”
Mẹ rằng: “Đừng thế con ơi
Kiếm củi thì lại suốt đời cháo rau”
Phạm Công nước mắt tuôn sầu:
“Làm trai là phải dãi dầu xông pha
(175) Chứ ai sinh đẻ con ra
Bây giờ lụy đến mẹ già hổ ngươi
Nuôi con ngần ấy năm trời
Mẹ cha phải chịu một đời long đong
Công cha nghĩa mẹ ghi lòng
(180) Làm sao trả đặng ơn cùng tổ tiên”
Câu 2. Theo em văn bản trên có những chủ đề nào? Hãy xác định chủ đề chính và ít nhất một chủ đề phụ của văn bản
Câu 3. Em hiểu thế nào về câu nói của Phạm Công: Làm trai là phải dãi dầu xông pha. Viết đoạn văn khoảng 7 – 10 câu trình bày quan điểm của em về chí làm trai trong xã hội phong kiến xưa.

Question

PHẠM CÔNG – CÚC HOA 
(Truyện thơ Nôm khuyết danh)
(Trích)
(165) Phạm Công thưa với mẹ già:
“Con đi kiếm củi phương xa phen này
Cố làm lấy một tuần chay
Cho cha siêu độ lên mây chầu trời
Dù phải kiếm củi suốt đời
(170) Con đây cũng chẳng sợ ai chê cười”
Mẹ rằng: “Đừng thế con ơi
Kiếm củi thì lại suốt đời cháo rau”
Phạm Công nước mắt tuôn sầu:
“Làm trai là phải dãi dầu xông pha
(175) Chứ ai sinh đẻ con ra
Bây giờ lụy đến mẹ già hổ ngươi
Nuôi con ngần ấy năm trời
Mẹ cha phải chịu một đời long đong
Công cha nghĩa mẹ ghi lòng
(180) Làm sao trả đặng ơn cùng tổ tiên”
Cơm nắm chỉ có mấy viên
Lưng đeo bầu nước tìm miền làm ăn
Đói lòng áo rách che thân
Đưa tay dắt mẹ dời chân lên đường.
(185) Bốn ngày rong ruổi dặm trường
Giữa trưa nắng gắt định dừng gốc đa
Mẹ con gặp một cụ già
Phơ phơ đầu bạc nước da đồi mồi
Phạm Công trông thấy ngùi ngùi:
(190) “Xin ông thư thả ta ngồi nghỉ ngơi”
Nghe thôi ông cụ mừng vui:
“Ba ngày chịu đói không người đoái thương
May thay có bậu qua đường
Hãy xin bớt miệng sẻ nhường cho ta
(195) Phạm Công nghe nói xót xa
Sẵn lưng cơm nắm mở ra tức thì
Miệng cười: “Ông hãy ăn đi
Giữa trưa ông có việc gì ra đây”
Cụ già thong thả giãi bày:
(200) “Hiếm hoi sinh được mụn trai đầu lòng
Thỏa niềm rày ước mai mong
Tìm thầy cho học, theo vòng nghĩa nhân
Theo thầy vừa được ba xuân
Về nhà cưới vợ thành thân vuông tròn
(205) Gia tài phá sạch chẳng còn
Hôm mai khốn đốn vì con vung tiền
Những tin con thảo dâu hiền
Ai ngờ hết của chúng liền đuổi đi
Dầu con sỉ nhục ê chề
(210) Cực lòng lão phải tính bề tha phương”
Phạm Công nước mắt rưng rưng:
“Công cha nghĩa mẹ như rừng như non
Thấy người con tưởng thân con
Chuyện người thảm thiết héo hon lòng này
(215) Thôi còn ba nắm cơm đây
Xin ông cầm lấy đường dài dùng qua
Ví dù con có lỡ ra
Con xin nơi khác mẹ già cũng no
Cụ già nghe nói nhỏ to:
(220) “Ơn chàng tốt bụng mà cho như vậy
Lòng chàng nhân hậu khôn tày
Cho nên lão lấy cơm này một viên”
Dứt lời cơm vẫn còn nguyên
Lão ông thôi đã biến liền vời xa
(225) Chẳng ngờ là Phật Di Đà
Thoắt về tâu với vua cha Ngọc hoàng
Cùng quan văn võ hai hàng:
“Chẳng ai ân nghĩa bằng chàng Phạm Công”
Tiếng đồn đã đến cửu trùng
(230) Lại còn vang tới thủy cung động đình.
Ngọc hoàng muốn thấu sự tình
Truyền đòi tiên nữ đăng trình viễn phương
Tiên nữ vâng lệnh lên đường
Xuống xem lòng dạ cõi dương thế nào
                            - Cổ văn Việt Nam-

Câu 1. Cảm nhận của em về nhân vật Phạm Công qua đoạn thơ: 
Dù phải kiếm củi suốt đời
(170) Con đây cũng chẳng sợ ai chê cười”
Mẹ rằng: “Đừng thế con ơi
Kiếm củi thì lại suốt đời cháo rau”
Phạm Công nước mắt tuôn sầu:
“Làm trai là phải dãi dầu xông pha
(175) Chứ ai sinh đẻ con ra
Bây giờ lụy đến mẹ già hổ ngươi
Nuôi con ngần ấy năm trời
Mẹ cha phải chịu một đời long đong
Công cha nghĩa mẹ ghi lòng
(180) Làm sao trả đặng ơn cùng tổ tiên”
Câu 2. Theo em văn bản trên có những chủ đề nào? Hãy xác định chủ đề chính và ít nhất một chủ đề phụ của văn bản
Câu 3. Em hiểu thế nào về câu nói của Phạm Công: Làm trai là phải dãi dầu xông pha. Viết đoạn văn khoảng 7 – 10 câu trình bày quan điểm của em về chí làm trai trong xã hội phong kiến xưa.

gggggrin · Accepted Answer

Câu 1: Cảm nhận của em về nhân vật Phạm Công qua đoạn thơ:
- Người có ý chí quyết tâm thay đổi cuộc đời, số phận nghèo khổ của mình
- Người có lòng hiếu thảo quyết tâm đền đáp công ơn của cha mẹ già
Câu 2:
- Chủ đề chính: Đề cao, ca ngợi phẩm chất cao đẹp của con người chính nghĩa
- Chủ đề phụ:
+ Tình yêu thương của mẹ (mẹ lo lắng Phạm Công vất vả)
+ Phê phán sự bất hiếu, vô đạo của những kẻ ăn chơi, không lo lắng cho cha mẹ già (Câu chuyện của ông lão khốn khổ khi gặp hai mẹ con Phạm Công)
Câu 3:
Trong xã hội phong kiến luôn đề cao chí làm trai. Người đàn ông phải có ý chí, quyết tâm học tập, lao động để thay đổi số phận và có cuộc sống để lại tiếng thơm muôn đời. Chí làm trai trong văn học trung đại gắn liền với khao khát lập công và ghi danh tên tuổi. Chí làm trai ấy là khao khát của những trang nam nhi thời phong kiến. Họ mong muốn cống hiến và giúp đời, lưu danh tên tuổi. Nếu chỉ hời hợt, không có chiến công, không được ghi nhận thì họ chưa xứng đáng với quan niệm về nam nhi. Chí làm trai thôi thúc họ phải không ngừng tiến lên và lập công trạng và từ đó mới được người người ngợi ca, trân trọng, biết ơn và tự hào.

Timi · Answer

Câu 1: Từ đoạn thơ trên, ta có thể cảm nhận được tính cách của nhân vật Phạm Công. Anh ta là một người gan dạ, không sợ khó khăn và chịu đựng. Dù phải kiếm củi suốt đời, anh ta không sợ ai chê cười. Anh ta cảm thấy xót xa khi thấy mẹ già phải chịu khổ nuôi con trong suốt nhiều năm. Phạm Công coi công cha nghĩa mẹ là điều quan trọng và muốn trả ơn tổ tiên.

Câu 2: Trong văn bản trên, chủ đề chính là cuộc sống khó khăn và tình yêu thương gia đình. Chủ đề phụ có thể là lòng hiếu thảo, tình đồng loại và lòng nhân hậu.

Câu 3: Câu nói "Làm trai là phải dãi dầu xông pha" của Phạm Công thể hiện quan điểm về chí làm trai trong xã hội phong kiến xưa. Theo quan niệm của xã hội phong kiến, một người đàn ông phải có lòng gan dạ, sẵn sàng đối mặt với khó khăn và chịu đựng để bảo vệ gia đình và xã hội. Đó là trách nhiệm và phẩm chất của một người đàn ông. Chí làm trai còn thể hiện sự tôn trọng và biết ơn đối với công cha nghĩa mẹ, tổ tiên đã nuôi dưỡng và dạy dỗ mình.

LIÊN KẾT