Các loại biến dị đã học bao gồm: 1. Đột biến gen: Là sự biến đổi trong cấu trúc của gen xảy ra ở cấp độ phân tử tại một điểm nào đó trên phân tử DNA và có liên quan đến sự thay đổi về số lượng, thành phần, trật tự các cặp nucleotide trong gen. Ví dụ: Đột biến chèn là loại đột biến gen khiến thay đổi số lượng cơ sở ADN trong gen bằng cách thêm một đoạn ADN. Kết quả là protein do gen tạo ra có thể không hoạt động bình thường. Vai trò của đột biến gen là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình chọn lọc tự nhiên và có vai trò trong tiến hóa. Tuy tính chất ngẫu nhiên, cá biệt và không xác định, nhưng đột biến gen vẫn có thể mang lại lợi ích cho sinh vật, ví dụ như khả năng đề kháng với một bệnh nhất định. Tuy nhiên, đột biến gen cũng có thể gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp protein và phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên.