“Cần cù bù thông minh” là một bài học quan trọng về tầm quan trọng của sự chăm chỉ và cần mẫn trong công việc và học tập. Tuy nhiên, sự lười biếng vẫn còn hiện hữu và gây ảnh hưởng xấu đến cuộc sống của chúng ta.

Sự lười biếng được định nghĩa là trạng thái không hoạt động và kháng cự nội tâm, không cố gắng và không hành động. Đây là một trạng thái thụ động và để mọi thứ diễn ra theo ý muốn của nó, kể cả trong việc thực hiện các nghĩa vụ và trách nhiệm.

Có nhiều nguyên nhân gây ra sự lười biếng, nhưng nguyên nhân quan trọng nhất là do chính bản thân con người. Con người có phần “con” và phần “người”, và khi phần “con” lấn át phần “người”, người ta có xu hướng chỉ thích hưởng thụ mà không muốn làm việc. Khi đó, con người trở nên trốn tránh và không muốn bắt tay vào thực hiện các việc cần làm. Tuy không ai thích phải làm việc khi đang nằm trong chăn ấm, nhưng những người có quyết tâm sẽ kiềm chế được sự lười biếng và thực hiện công việc cần làm, trong khi những người lười biếng sẽ tiếp tục nằm ngủ và chấp nhận những hậu quả không mong muốn như điểm kém trong bài kiểm tra.

Một nguyên nhân khác gây ra sự lười biếng của con người là do sự phát triển của xã hội và khoa học kỹ thuật. Máy móc hiện đại đã giúp con người giảm bớt hoạt động về cả tay chân lẫn trí óc. Tuy nhiên, sự phụ thuộc quá nhiều vào máy móc sẽ dần dần khiến con người trở nên lười biếng và không linh hoạt. Điều này đòi hỏi con người phải hoàn thiện bản thân để sử dụng máy móc một cách nhanh chóng và hiệu quả. Tuy nhiên, không nên chỉ dựa vào máy móc để trở nên ngày càng thụ động. Sự phát triển của các thiết bị công nghệ và Internet cũng góp phần dẫn đến sự lười biếng của con người, đặc biệt là học sinh, khi họ bị lôi cuốn vào việc lướt mạng và chơi game trên điện thoại hoặc máy tính thay vì học bài. Thói quen này có thể trở thành một thói quen không tốt nếu không được kiểm soát và sửa đổi.

Mỗi người chúng ta cần nhận thức rõ ràng về tác hại của lười biếng và cần có biện pháp cụ thể để kiểm soát nó. Để đạt được điều này, cần lập kế hoạch và tuân thủ nghiêm ngặt, đồng thời giữ ý chí quyết tâm cao độ. Tuy nhiên, tác hại của lười biếng không phải lúc nào cũng dễ thấy. Nếu chúng ta không chủ động đẩy mạnh sự nỗ lực và cố gắng hết sức, sẽ rất khó để đạt được thành công trong cuộc sống. Hãy luôn nhớ rằng "trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng".