Ý kiến cho rằng thành công của Cách mạng tháng Tám năm 1945 là một sự ăn may là sai lầm. Có thể giải thích lý do như sau:
1. Chuẩn bị kỹ lưỡng:

+ Sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam:
-Đảng đã lãnh đạo phong trào giải phóng dân tộc từ những năm 1920.
-Đảng đã chủ động chớp thời cơ và lãnh đạo nhân dân tổng khởi nghĩa giành chính quyền.
+ Sự đoàn kết của toàn dân tộc:
-Mặt trận Việt Minh được thành lập năm 1941, tập hợp rộng rãi các giai cấp, tầng lớp xã hội.
-Nhân dân ta đã hăng hái tham gia vào các phong trào cách mạng.
+ Lực lượng cách mạng được chuẩn bị:
-Đảng đã xây dựng lực lượng vũ trang, phát triển căn cứ địa cách mạng.
-Phong trào "Phá kho thóc giải quyết nạn đói" đã được thực hiện.
2. Bối cảnh lịch sử thuận lợi:

+ Thắng lợi của phe Đồng minh trong Chiến tranh thế giới thứ hai:
-Nhật Bản đầu hàng Đồng minh, tạo điều kiện cho Cách mạng tháng Tám nổ ra.
-Quân Đồng minh chưa kịp vào Việt Nam, tạo "thiên thời" cho khởi nghĩa.
+ Nhu cầu cấp bách của nhân dân ta:
-Nhân dân ta đã chịu đựng quá nhiều áp bức, bóc lột.
-Nhu cầu độc lập, tự do, cơm áo gạo tiền là vô cùng cấp bách.
3. Khả năng lãnh đạo và tổ chức của Đảng:

+ Đảng đã có đường lối chiến lược, sách lược đúng đắn:
-Đảng đã xác định đúng kẻ thù, mục tiêu và phương pháp cách mạng.
-Đảng đã vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam.
+ Đảng đã có đội ngũ cán bộ, đảng viên nòng cốt:
-Nhiều cán bộ, đảng viên đã hy sinh anh dũng cho sự nghiệp cách mạng.
-Hồ Chí Minh là lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam.