Sau khi nghe Vương Quan kể về cuộc đời Đạm Tiên, tâm trạng của Thuý Kiều đau xót, buồn tủi, thương xót cho người con gái ấy.

Lúc sống, con người đã chịu nhiều bất công, lúc chết ai cũng như ai, sao người được nằm ở nơi đồi cao đất rộng, thế nhưng Đạm Tiên một nấm mồ thấp nhỏ nằm ở ven đường, không một người hương khói. Sự đau xót đầu tiên của Thúy Kiều chính là nỗi đau của thói đời hờ hững, dễ quên những thân phận bé nhỏ trong đời. Kiều xót thương cho số phận của Đạm Tiên. Nàng nổi danh tài sắc, không biết bao nhiêu người tìm đến xôn xao ngoài cửa, vậy mà nay không một kẻ đoái hoài. Kiều xót thương cho Đạm Tiên cũng là Kiều xót thương cho chính số phận của mình. Kiều thương những người con gái số phận hẩm hiu khi sống thì làm vợ khắp người ta mà khi chết thì làm ma không chồng. Tâm trạng của Kiều sau khi nghe Vương Quan kể chuyện Đạm Tiên là một mớ hỗn độn của những cảm xúc: thương cảm, lo âu, u uất và phẫn uất.

Những cảm xúc này phản ánh số phận bi đát của người phụ nữ trong xã hội phong kiến và thể hiện lòng nhân ái của Nguyễn Du đối với những kiếp người bất hạnh.