Tóm tắt:
Câu chuyện nói về diễn biến tâm trạng của cậu bé Mạnh xoay quanh hình ảnh củ khoai nướng. Từ tâm trạng nôn nao, háo hức vì củ khoai lang thơm ngon còn sót lại trên cánh đầu từ trước Tết. Đến tâm trạng tủi hổ khi cậu đối mặt với hai ông cháu ăn xin đói khổ, chính sự tự trọng, ý tứ của hai ông cháu khiến cho Mạnh phải cúi gằm xuống, tâm trạng cậu trở nên rối bời, tủi hổ hơn bao giờ hết.
Cậu ân hận vì không thể chia sẻ củ khoai cho hai ông cháu, cậu trách mình, dằn vặt bởi suy nghĩ: “Có thể ông nội cậu đã từng nhìn củ khoai nướng bằng cách đau đớn như vậy”. Quãng đường rong trâu về nay trở nên xa đến lạ, cậu mơ hồ không biết thực hay là mơ. Có lẽ hai ông cháu sẽ hạnh phúc với nửa củ khoai mà cậu chia sẻ, cũng có thể suy tư đó đã bủa vây hết tâm trí cậu rồi, giờ đây cậu đang rất ân hận về hành động hổ thẹn đó.
Giá trị nội dung
• Câu chuyện “Củ khoai nướng” đưa ra bài học về sự yêu thương, đùm bọc và sẻ chia giữa người với người trong cuộc sống.
Giá trị nghệ thuật
• Sử dụng biện pháp tu từ nói quá để làm nổi bật tính biểu cảm cho câu văn.
• Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật đặc sắc trong khoảng thời gian từ khi phát hiện ra củ khoai đến lúc trên đường dắt trâu về nhà cùng cảm giác ngây ngất.
• Ngôn ngữ đơn giản, súc tính, dễ hiểu.