Câu chuyện “Củ khoai nướng” đưa ra bài học về sự yêu thương, đùm bọc và sẻ chia giữa người với người trong cuộc sống. Cụ thể nó được ẩn chứa trong tâm trạng, suy nghĩ của cậu bé Mạnh. Mạnh vẫn đi chăn trâu như mọi ngày nhưng hôm nay cậu thu hoạch được một kho báu mà trời đất ban tặng, chính là củ khoai còn sót lại trên đất từ trước Tết. Cậu hào hứng, say mê vừa nướng khoai vừa mộng tưởng về thứ hương thơm chết người, lan tỏa, xoắn quýt. Mùi hương mật ngọt của khoai gợi cho cậu nhớ đến lời bà kể rằng ông cậu nhờ một củ khoai nướng mà đã thoát chết và làm nên sự nghiệp. Thế nhưng suy nghĩ tuyệt vời đó chợt vụt tắt khi có sự xuất hiện của hai ông cháu nghèo xóm bên. Cậu thấy mình thật ích kỉ khi không chia sẻ nửa củ khoai trước lời thỉnh cầu của hai ông cháu. Cậu thất vọng về bản thân và cúi gằm người xuống khi nhìn thấy ánh mắt đầy ý tứ, tự trọng của cậu bé kia. Chính ánh mắt đó đã ám ảnh sâu trong ý nghĩ của cậu suốt chặng đường dài rong trâu về nhà. Tâm trạng cậu lâng lâng không biết đâu là mơ hay thực, phải chăng cậu bé đó đang vui sướng khi thấy nửa củ khoai cậu cho, hay cậu đang tự xoa dịu lòng mình trước hành động tủi hổ đó.