Thủy triều là một hiện tượng tự nhiên quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường biển và cuộc sống của con người. Được biết đến như là sự thay đổi đều đặn của mực nước biển và sông theo chu kỳ nhất định trong một khoảng thời gian, thủy triều có nguồn gốc từ tác động của lực hấp dẫn của Mặt Trăng và Mặt Trời đối với Trái Đất.

Hiện tượng thủy triều xuất phát từ sự thay đổi của lực hấp dẫn tác động lên nước biển và sông. Khi Mặt Trăng và Mặt Trời có tác động lực hấp dẫn lên một điểm bất kì trên Trái Đất, mực nước tại điểm đó sẽ có xu hướng dâng lên và hạ xuống theo chu kỳ. Điều này diễn ra do sự xoay của Trái Đất quanh trục và quanh Mặt Trời, tạo nên sự thay đổi liên tục trong lực hấp dẫn.

Quá trình thủy triều có bốn giai đoạn chính. Đầu tiên là triều dâng, khi mực nước biển dâng lên cao kéo dài trong vài giờ. Triều cao là thời điểm mực nước đạt đến độ cao tối đa, đạt được khi lực hấp dẫn của Mặt Trăng và Mặt Trời đạt đỉnh. Sau đó là triều xuống, khi mực nước duy trì ở mức cao trong một khoảng thời gian ngắn, rồi dần dần hạ xuống khi lực hấp dẫn giảm đi.
Quá trình này có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của con người, đặc biệt là ở các khu vực ven biển. Các thành phố như Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Tây Việt Nam thường xuyên phải đối mặt với hiện tượng triều cường, khiến cho việc đi lại và sinh hoạt hàng ngày trở nên khó khăn. Mặt khác, thủy triều cũng mang lại lợi ích cho nông nghiệp và ngư nghiệp bằng cách tạo ra lượng nước có phù sa dồi dào, làm giàu đất đai và cung cấp nguồn thức ăn cho các loại động vật biển.

Không chỉ đơn giản là một hiện tượng tự nhiên, thủy triều còn là đề tài nghiên cứu lớn trong ngành khoa học hải dương và địa lý. Các nhà khoa học đã phát triển các mô hình và công cụ dự đoán để tính toán chu kỳ thủy triều, giúp người dân chuẩn bị trước cho những biến động của nước. Điều này giúp họ dự đoán được những giai đoạn thủy triều đặc biệt như triều cường, từ đó ngăn chặn nguy cơ thiệt hại và hạn chế ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.

Tóm lại, thủy triều không chỉ là một hiện tượng tự nhiên hấp dẫn mà còn là một yếu tố tác động mạnh mẽ đến môi trường và cuộc sống của con người. Sự hiểu biết về cơ chế và chu kỳ của thủy triều không chỉ giúp chúng ta ứng phó hiệu quả với những thách thức mà còn khám phá sự kỳ diệu và phong phú của hệ thống hải dương tự nhiên.