Nếu chúng ta từng có tuổi thơ với những ngày hè mộng mơ bên trang sách dang dở của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh hay từng lớn lên từ những miền quê Việt Nam thanh bình thì chắc hẳn chúng ta sẽ không thể bỏ qua cuốn sách “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” – tác phẩm được giải thưởng văn học ASEAN năm 2010 của Nguyễn Nhật Ánh. Quyển sách đã gây sốt trở lại khi được đạo diễn Victo Vũ chuyển thể thành bộ phim với tựa đề được giữ nguyên.

Nguyễn Nhật Ánh (7-5-1955) quê tại thôn An Mỹ, xã Bình An, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam. Là nhà văn nổi tiếng của Việt Nam chuyên viết cho tuổi mới lớn. Ông được mệnh danh là ông hoàng của dòng văn học trẻ thơ. Trước trào lưu văn học nước ngoài ngày càng được giới trẻ ưu thích thì những tác phẩm viết về tuổi thơ của ông vẫn thu hút được sự quan tâm của bạn đọc. Đó là minh chứng cho sự tồn tại mạnh mẽ của văn học Việt Nam.

“Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” là một câu chuyện đầy xúc cảm về quê hương, về gia đình, về thời niên thiếu của mỗi người. Cậu bé Tường ngây thơ, đầy tình thương trong khi Thiều là người anh trai ích kỷ, hẹp hòi đến tàn nhẫn. Bên cạnh tình cảm anh em với những yêu thương, ghen ghét, đố kỵ, hối tiếc, ăn năn… còn là tình cảm bạn bè, kỷ niệm thời thơ ấu của lũ trẻ nhà quê nghèo ở miền Trung cuối những năm 1980. Ở đó có những cuộc cãi vã, đánh nhau; những trò chơi trẻ con thú vị; những giấc mơ cổ tích công chúa, hoàng tử; những hờn giận vu vơ, rung động đầu đời…

Chưa bao giờ người xem lại ngập tràn cảm xúc trong từng khung hình, từng khoảnh khắc đắt giá về nhân vật đến như vậy. Ai nấy bồi hồi khi thấy cả tuổi thơ ùa về với con đường làng, đồng mía, lũy tre, dòng suối; cười khúc khích khi thấy thằng Thiều lúng túng viết lá thư tỏ tình với con Mận; xót xa khi thấy Thiều đánh em đến gãy sống lưng vì nghĩ em lén ăn thịt gà mà thực ra là em nó đang chơi đồ hàng với con Mận rồi chúng tưởng tượng mình được ăn thịt gà thôi và rồi rưng rưng khi thấy nó ân hận như thế nào. Người xem cũng day dứt khi thấy 3 đứa trẻ tựa tay vào song cửa, đôi mắt trong veo nhìn màn trời u ám vì mưa bão, nhìn nước lụt ngâm đến giường nằm... Ký ức cứ ùa về khiến người xem rung động, bồi hồi.

Những làng quê nghèo thiệt nhưng đơn sơ, yên bình và nên thơ. Con đường làng rợp bóng tre dưới màn mưa khiến ai cũng phải trầm trồ, xuýt xoa. Cái mùng vải trắng, cái cà-mèn cũ kỹ đựng đồ ăn, đôi quang gánh, chiếc xe bò… đều đẹp vẻ đẹp dung dị. Những khuôn hình bê nguyên xi đời thực nhưng lại trau chuốt, đẹp đến mê hồn, ngơ ngẩn. Cũng có những khuôn hình được chắt lọc đến từng chi tiết, rất tinh tế, mang hơi thở cuộc sống như cảnh cả gia đình co giò ngồi ăn cháo trắng với muối hầm, cánh hoa bươm bướm vàng rời khỏi tay cô bé trong rạp xiếc... Âm nhạc du dương, dễ thương. Đạo diễn khéo chọn bài hát “Thằng Cuội” làm nhạc nền của phim. Dàn diễn viên ngây thơ, ngồ ngộ. Thằng Thiều có gương mặt đậm chất điện ảnh; thằng Tường đáng yêu; con Mận trong sáng. Những diễn viên người lớn cũng tội tội, chân thật đến xúc động. Đây là phim có sự hài hòa tổng thể từ đạo diễn, biên kịch, âm thanh, diễn viên... và cả dựng phim.

Đạo diễn Việt Linh khi xem lại phim đã chia sẻ: “Tôi đã tìm thấy lại tuổi thơ của mình, có những điều từng trải cũng có những điều bị khiếm khuyết. Nhưng tôi xúc động tràn đầy dù đã ở tuổi bà ngoại”. “Phim quá thật, mọi không khí trong phim đều do cảm xúc tạo ra. Tôi đã khóc cho nhân vật và khóc cho mình vì thấy cuộc đời mình có nhiều điểm tương đồng. Xem xong phim, tôi không muốn rời đi, không muốn thoát ra vì ở đó có kỷ niệm” - một nhà báo bày tỏ.