Nhà văn Pháp Đ.Đi-đơ-rô từng quan niệm “ Nếu không có mục đích ,anh không làm được gì cả.Anh cũng không làm được gì vĩ đại nếu như mục đích bình thường.Đây là quan niệm đúng và rất phù hợp với chúng ta.Trong cuộc sống mỗi người đều có một lí tưởng sống riêng để tự vươn tới,tự hoàn thiện và phát triển bản thân. Bất kì ai cũng cần tự tạo cho mình một lí tưởng và có lòng quyết tâm theo lí tưởng ấy ”. Và để làm được điều ấy,chúng ta cần phải tích cực loại bỏ những hiện tượng xấu trong xã hội trong đó có hiện tượng gian lận thi cử.

Trong thời gian gần đây, vấn đề gian lận trong thi cử đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng. Điều này được thể hiện rõ ràng trong sự gia tăng của những trường hợp bị phát hiện và thông tin công khai về chúng. Gian lận trong thi cử là hành động sử dụng tài liệu giấy, các thiết bị điện tử như tai nghe, máy tính bỏ túi, hoặc các phương tiện khác để gian lận trong quá trình thi. Hành động vi phạm quy chế thi này diễn ra rất thường xuyên, đặc biệt là trong những kì thi quan trọng như thi cuối kì, thi Đại học,...

Vấn đề gian lận trong thi cử không chỉ xuất hiện ở cấp độ Đại học mà còn bắt đầu từ cấp trung học. Điển hình là học sinh thường sử dụng các phương tiện như sách vở, internet để tra bài và sao chép vào bài thi của mình để tránh bị điểm kém. Tại trường học, việc gian lận có thể được thấy từ những mảnh phao ruột mèo vứt trong thùng rác, hoặc sau các môn thi đòi hỏi sự chăm chỉ và kiên nhẫn. Học sinh thường kết hợp với nhau để mở sách, dùng tài liệu, trao đổi bài và thậm chí lợi dụng sơ hở của giáo viên để đổi đề và làm bài hộ nhau.

Sự thông minh và lanh lợi này của học sinh dường như đã trở thành thói quen, đặc biệt là trong phòng thi với nhiều thí sinh và giáo viên coi thi khó có thể kiểm soát toàn bộ tình hình để đưa ra hình thức xử phạt hợp lý. Do đó, vấn đề gian lận trong thi cử đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng đòi hỏi sự chú ý và giải quyết kịp thời từ các nhà giáo dục và chính phủ.

Gian lận trong thi cử ngày càng trở nên tinh vi và có tổ chức hơn bao giờ hết. Hành vi sử dụng các thiết bị công nghệ tiên tiến để nhắc bài, hỏi bài trực tiếp được thực hiện bằng cách sử dụng các "siêu tai nghe" được thiết kế nhỏ gọn và kết nối với hệ thống bên ngoài một cách tinh vi, làm cho các giám thị rất khó có thể phát hiện. Tình trạng này đã trở nên phổ biến đến mức việc buôn bán các thiết bị này trở thành một món hàng được mua và bán công khai. Đáng nói là trong hai kỳ thi Trung học phổ thông Quốc gia gần đây, đã xảy ra hàng loạt vụ gian lận, bao gồm cả việc nâng điểm cho các thí sinh không đạt yêu cầu và thậm chí còn nâng điểm cho thí sinh đạt huy chương vàng. Nhiều trong số các thí sinh này đã được nhận vào các trường đại học danh tiếng và các trường đào tạo trong bộ công an, quân đội và y khoa.

Tình trạng gian lận trong giáo dục được xem là một vấn đề phức tạp và có nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, không thể đổ hết trách nhiệm cho học sinh, vì thực tế, nhiều bậc phụ huynh đã đặt quá nhiều áp lực lên vai con cái để phải có điểm số cao, trong khi đó việc điểm kém lại bị coi như là dấu hiệu của sự lười biếng hay ngu dốt. Các giáo viên và nhà trường cũng không thoát khỏi áp lực này, và họ có xu hướng tạo ra một hệ thống gian lận nhằm đảm bảo danh tiếng của trường hay để đạt được mục tiêu đầu vào.

Mặc dù một số người cho rằng gian lận là do tính cách của học sinh, nhưng đây là một quan điểm hạn chế, vì một đứa trẻ có thể phát triển một tính cách đúng đắn và nỗ lực hơn trong học tập nếu được nuôi dưỡng trong một môi trường an toàn, nơi mà việc cải thiện kết quả học tập được khuyến khích hơn là bị phạt. Vì vậy, để giải quyết vấn đề gian lận trong giáo dục, cần có một phương pháp giáo dục đúng đắn, không chỉ tập trung vào việc đánh giá điểm số mà còn đưa ra những giá trị và kỹ năng sống thiết yếu để giúp học sinh phát triển tốt hơn trong cuộc sống.

Tình trạng gian lận trong kỳ thi công khai đã đánh thức cảnh báo về tình trạng dối trá rộng lớn trong hệ thống giáo dục từ nhà trường, học sinh và phụ huynh. Học sinh hiện tại đã quen với thói quen gian lận, đặt trọng tâm vào việc có điểm số cao hơn là quá trình học tập chăm chỉ. Phụ huynh cũng theo đuổi cuộc đua điểm số, chi tiêu không ít tiền bạc để có danh vọng trong xã hội. Vấn đề nghiêm trọng nhất là khi gian lận trở thành thói quen, học sinh không học được những kiến thức cơ bản để ứng dụng vào cuộc sống thực tế, và những điểm số vọng tưởng không có giá trị thực sự. Thay vì được học tập và tích lũy kiến thức, học sinh chỉ học được thói quen xấu như gian lận và dối trá. Nhà trường đang khó khăn trong việc giải quyết vấn đề này, bởi điểm thi không thể phản ánh chính xác trình độ thực sự của học sinh. Những trường Đại học bị ảnh hưởng tới danh tiếng và không thể đảm bảo chất lượng đào tạo của những cử nhân trong tương lai.

Gian lận trong thi cử là một hành vi xấu xa và thể hiện sự thiếu vững chắc trong nền tảng giáo dục. Để đào tạo ra một thế hệ có thể đóng góp cho vận mệnh quốc gia, không chỉ riêng các học sinh, mà cả gia đình và nhà trường cần tham gia để xây dựng một môi trường giáo dục trong sạch, khuyến khích các em tập trung vào chất lượng kiến thức thay vì chỉ quan tâm đến điểm số. Học sinh cần hiểu rằng điểm số không quan trọng bằng những kiến thức bổ ích mà họ có thể vận dụng vào cuộc sống. Trong thời đại của sự phát triển và hội nhập, gian lận không thể được dung thứ và sẽ dẫn đến cô lập và đào thải trong xã hội. Như những người trưởng thành trong tương lai, chúng ta cần rèn luyện đạo đức và đối phó với gian lận trong thi cử, đồng hành với nhau xây dựng một môi trường học đường sạch sẽ và văn minh.