Cơ sở tế bào học của quy luật phân li liên quan đến sự phân li của các cặp nhiễm sắc thể (NST) tương đồng trong quá trình giảm phân (meiosis) và sự tổ hợp của chúng trong quá trình thụ tinh. ### Sơ đồ cơ bản: 1. **Tế bào sinh dưỡng (2n)**: Có cặp NST tương đồng (mỗi cặp chứa một NST từ bố và một NST từ mẹ). ``` NST1 (bố) - NST1 (mẹ) NST2 (bố) - NST2 (mẹ) ``` 2. **Giảm phân (Meiosis)**: Trong quá trình giảm phân, các NST tương đồng sẽ phân li đồng đều vào các giao tử. ``` Giảm phân I: NST1 (bố) - NST2 (bố) → Giao tử 1 (NST1 (bố) hoặc NST2 (bố)) NST1 (mẹ) - NST2 (mẹ) → Giao tử 2 (NST1 (mẹ) hoặc NST2 (mẹ)) ``` 3. **Thụ tinh**: Khi hai giao tử kết hợp, chúng tạo thành một tế bào hợp tử (2n) với sự tổ hợp của các alen từ bố và mẹ. ``` Giao tử 1 (bố) + Giao tử 2 (mẹ) → Hợp tử (2n) ``` ### Giải thích: - **Phân li đồng đều**: Trong quá trình giảm phân, mỗi cặp NST tương đồng sẽ phân li một cách ngẫu nhiên vào các giao tử. Điều này có nghĩa là mỗi giao tử chỉ chứa một NST từ mỗi cặp, dẫn đến sự phân li đồng đều của các alen tương ứng. - **Tổ hợp tự do**: Khi thụ tinh, các giao tử từ bố và mẹ kết hợp với nhau, tạo ra sự tổ hợp tự do của các alen. Điều này giải thích tại sao các thế hệ con cái có thể có sự kết hợp khác nhau của các tính trạng. - **Ý nghĩa di truyền**: Quy luật phân li giúp giải thích cách mà các tính trạng di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, và nó là một trong những nguyên tắc cơ bản trong di truyền học mà Gregor Mendel đã phát hiện. Hy vọng rằng sơ đồ và giải thích trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cơ sở tế bào học của quy luật phân li!