Môi trường trong cơ thể người có thể được chia thành hai thành phần chính: 1. Môi trường nội bào (dịch trong tế bào): - Bao gồm chất lỏng chứa bên trong tế bào (cytosol) và các thành phần của các bào quan như ty thể, lưới nội chất, v.v. - Chứa các ion, enzyme, protein, axit nucleic và các phân tử hữu cơ khác cần thiết cho các phản ứng sinh hóa, duy trì cấu trúc và chức năng của tế bào. 2. Môi trường ngoại bào (dịch ngoài tế bào): - Bao gồm huyết tương (phần lỏng của máu), dịch kẽ (interstitial fluid – nằm giữa các tế bào trong mô), và các dịch khác như dịch não tủy. - Chứa nước, ion, dưỡng chất, hormone, cũng như các chất thải của tế bào được vận chuyển đi loại bỏ khỏi cơ thể. Vai trò của môi trường trong cơ thể: • Cung cấp môi trường cho các phản ứng sinh hóa: - Các enzyme và chất xúc tác sinh học cần một môi trường có điều kiện ổn định về nhiệt độ, pH, nồng độ ion… để hoạt động hiệu quả. - Môi trường nội bào giữ cho quá trình trao đổi chất, tổng hợp protein, tạo năng lượng và các hoạt động khác trong tế bào được duy trì. • Vận chuyển dưỡng chất và loại bỏ chất thải: - Môi trường ngoại bào (đặc biệt là huyết tương) còn có vai trò quan trọng trong việc đưa dưỡng chất, oxy từ hệ tiêu hóa và phổi đến các tế bào, đồng thời chuyển hoá và đưa các chất dinh dưỡng thừa, chất thải ra khỏi các tế bào đến gan, thận để xử lý và bài tiết. • Duy trì sự cân bằng nội môi trường (homeostasis): - Cân bằng nhiệt độ, pH, nồng độ ion và các chất chuyển hoá cần thiết giúp cơ thể hoạt động bình thường. - Các cơ chế điều hòa qua các hệ thống như hệ thống nội tiết và hệ thần kinh đóng vai trò giám sát và điều chỉnh các điều kiện của môi trường nội bào và ngoại bào. Tóm lại, môi trường trong cơ thể, bao gồm dịch nội bào và ngoại bào, không chỉ cung cấp “không gian” cho các hoạt động cơ bản của tế bào mà còn đảm bảo việc trao đổi chất, loại bỏ chất thải và duy trì điều kiện ổn định cần thiết cho sự sống.