Cơ quan sinh dục nữ được chia làm hai phần chính: cơ quan sinh dục ngoài và cơ quan sinh dục trong. 1. Cơ quan sinh dục ngoài - **Môi lớn (labia majora)**: hai nếp da mỡ nằm hai bên, có lông ở mặt ngoài, chức năng bảo vệ các cấu trúc bên trong. - **Môi bé (labia minora)**: hai nếp da mỏng, không có lông, nằm bên trong môi lớn, quàng quanh âm hộ và âm vật. - **Âm vật (clitoris)**: cơ quan cảm giác, rất nhạy cảm, gồm thân, hai nhánh trụ và quy đầu âm vật. - **Tiền đình âm đạo (vestibule)**: vùng nằm giữa hai môi bé, bên trong có • Lỗ niệu đạo (meatus urethrae externus) • Lỗ âm đạo (introitus vaginae) • Các tuyến Bartholin (tuyến âm đạo lớn) mở vào hai bên lỗ âm đạo, tiết chất nhờn bôi trơn - **Lỗ sáo (lỗ niệu đạo ngoài)**: cửa ra của ống dẫn nước tiểu, nằm ở phía trên lỗ âm đạo. 2. Cơ quan sinh dục trong A. **Buồng trứng (ovaries)** - Hình bầu dục, mỗi bên một quả, nơi sản xuất trứng và tiết hormon (estrogen, progesterone). - Bề mặt có nhiều nang trứng ở các giai đoạn phát triển. B. **Ống dẫn trứng (vòi trứng – fallopian tubes)** - Dài khoảng 10–12 cm, bắt đầu từ phễu loa (fimbriae) ôm lấy bờ tự do của buồng trứng, chia thành đoạn kẽ, eo, bóng và loa. - Nơi diễn ra quá trình thụ tinh trứng. C. **Tử cung (uterus)** - Hình quả lê ngược, nằm giữa bàng quang và trực tràng. - Gồm ba phần: đáy (fundus), thân (corpus) và cổ tử cung (cervix). - Thành tử cung gồm ba lớp: • Lớp ngoài (perimetrium) • Lớp cơ (myometrium): dày, co bóp khi chuyển dạ • Lớp niêm mạc (endometrium): thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt, nơi làm tổ của phôi D. **Âm đạo (vagina)** - Ống cơ dài khoảng 8–10 cm, nối tử cung ra môi ngoài. - Thành âm đạo gồm nhiều nếp nhăn (rugae), có tính đàn hồi, đảm nhận chức năng giao hợp, dẫn lưu kinh nguyệt và đường sinh cho thai nhi. Tóm lại, cơ quan sinh dục nữ gồm hệ thống ngoài bảo vệ và cảm giác (môi lớn, môi bé, âm vật…) và hệ thống trong chịu trách nhiệm sản xuất trứng, thụ tinh, nuôi dưỡng và sinh sản (buồng trứng, vòi trứng, tử cung, âm đạo).