Bài tập 5 trang 41 sách bài tập Ngữ văn 7 - Kết nối tri thức với cuộc sống

Đề bài

Trong những cuốn sách đã đọc, nhân vật nào đã để lại cho em ấn tượng sâu sắc? Viết bài văn phân tích nhân vật đó.

Lời giải chi tiết

Nhân vật em yêu thích nhất là nhân vật Phương Định trong tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê.

* Bài văn phân tích nhân vật Phương Định.

Đã từ lâu, chiến tranh và những con người thời chiến luôn là một trong những mảng đề tài được nhiều nhà văn quan tâm. Lê Minh Khuê cũng không ngoại lệ. Ông đã viết lên tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” để mang đến cho bạn đọc cái nhìn toàn diện về thời kì kháng chiến chống Mỹ đầy ác liệt. Trong tác phẩm, nhân vật Phương Định hiện lên là một cô gái thanh niên xung phong, trẻ trung, mơ mộng và yêu đời.

Tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” được viết năm 1970 – giai đoạn đang diễn ra cuộc chiến tranh chống Mỹ đầy gay go, ác liệt. Khi ấy, thanh niên miền Bắc đều hăm hở lên đường, xung phong đi đánh giặc trên tuyến đường Trường Sơn. Trong thời gian đó, tác giả cũng là chiến sĩ thanh niên xung phong trên hành trình chống giặc.

Trong tác phẩm, nhân vật Phương Định hiện lên là một cô gái thanh niên xung phong trẻ trung, sôi nổi. Cô sống và làm việc trong hoàn cảnh hết sức khắc nghiệt ở chiến trường Trường Sơn, nơi hàng ngày vẫn trút xuống những trận mưa bom, bão đạn của kẻ thù. Công việc chính của cô là “đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom”. Có thể thấy, hoàn cảnh sống và làm việc của Phương Định hết sức khó khăn, nguy hiểm, thậm chí tử thần luôn rình rập, sẵn sàng lấy đi mạng sống của cô bất cứ lúc nào.

Mặc dù sống và chiến đấu trong môi trường nguy hiểm là vậy nhưng Phương Định vẫn mang trong mình những phẩm chất tốt đẹp của một người con gái thủ đô. Trước hết, đây là một cô gái có tâm hồn trong sáng. Cô rất trẻ trung và hay mơ mộng. Phương Định có sở thích là ngắm mình trong gương, và đặc biệt rất thích làm điệu.  Cô có “hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn”. Đặc biệt, điều thu hút nhất ở Phương Định là “cô có đôi mắt ánh nhìn sao mà xa xăm”. Vẻ đẹp ấy làm các anh pháo thủ mê mẩn. Nhiều người ngỏ ý với cô nhưng cô vẫn chưa dành tình cảm cho một ai.

Phương Định đã từng bước qua một tuổi học trò hồn nhiên, vô tư và bây giờ cô mang vào chiến trường cả sự trẻ trung, lạc quan, yêu đời của mình. Cô rất thích hát và hay hát. Cô có thể hát mọi lúc, mọi nơi. Tiếng hát giúp cô xua tan đi bao mệt mỏi trên chặng đường chiến đấu đầy vất vả, gian nan. Không những vậy, Phương Định còn rất thích ngắm mưa. Khi nhìn thấy một cơn mưa đá, cô thích thú vô cùng. Nhưng rất nhanh sau đó, cảm giác thích thú đã nhường chỗ cho nỗi nhớ quê nhà. Cô bồi hồi  nhớ lại quê hương, gia đình. Một cảm giác bâng khuâng xuất hiện trong lòng cô gái trẻ: “Tôi bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi... Tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ hoặc những trên bầu trời thành phố”. Tất cả kí ức về Hà Nội, về gia đình theo cơn mưa ùa về trong cô. Và dường như, quê hương chính là động lực to lớn nhất để cô gái đôi mươi ấy có đủ sức chiến đấu. Đó là tình cảm thiêng liêng không gì có thể thay thế được.

Bên cạnh tính cách mơ mộng, Phương Định còn là một cô gái có tinh thần dũng cảm, thái độ bình tĩnh trước hiểm nguy. Sự dũng cảm của cô được thể hiện rõ trong một lần phá bom trên cao điểm. Khi cô và những người đồng đội của mình làm công việc phá bom, cô cảm nhận được không gian lúc đó vắng lặng đến phát sợ. Bởi vì cô biết còn những quả bom chưa nổ vẫn nằm ở đó, và chỉ một chút sai xót thôi là cô và những người đồng đội của mình có thể sẽ phải bỏ mạng ngay lập tức. Ban đầu, cô có chút sợ hãi. Nhưng rất nhanh chóng, Phương Định đã lấy lại được sự bình tĩnh. Cô cảm giác như có những chiến sĩ đang quan sát mình. Điều đó giúp cô thêm vững tâm hơn khi làm nhiệm vụ. Khi Phương Định dùng xẻng đào đất dưới quả bom, quả bom nằm im lạnh lùng, lưỡi xẻng chạm vào quả bom vang lên những tiếng động sắc đến gai người. Nhưng rồi cô vẫn bình tâm lại và hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.

Một phẩm chất nữa rất đáng quý ở Phương Định, đó là sự yêu thương và quan tâm đến những đồng đội xung quanh. Khi chị Thao lên cao điểm chưa về, cô lo lắng vô cùng, đến nỗi “nói như gắt vào máy”. Khi Nho bị thương, cô ân cần chăm sóc Nho tận tình, chu đáo. Không những vậy, cô còn dành sự quan tâm của mình cho những chiến sĩ cầm súng bảo vệ tổ quốc. Bởi với cô “những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục có ngôi sao trên mũ”. Có thể thấy, Phương Định là một cô gái giàu cảm xúc, giàu tình yêu thương và luôn trân quý những người xung quanh mình.

Bằng nghệ thuật xây dựng nhân vật và miêu tả tâm lý nhân vật sâu sắc, tác giả đã cho chúng ta thấy hình ảnh của Phương Định – một cô gái thanh niên xung phong vừa trẻ trung, mơ mộng, yêu đời vừa can trường, dũng cảm. Phương Định chính là đại diện cho thế hệ nữ thanh niên xung phong thời chống Mỹ lúc bấy giờ. Đó là một thế hệ trẻ đã không ngần ngại dùng thanh xuân của mình để đổi lấy độc lập, tự do cho dân tộc, một thế hệ mà sự nhiệt huyết và lòng yêu nước đến cháy bỏng của họ làm chúng ta phải nể phục và ngợi ca. Những người thanh niên trẻ ấy đã làm sáng lên cả một thời kì rực rỡ trong lịch sử đấu tranh của dân tộc.

Có thể nói, nhân vật Phương Định trong tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê là một nhân vật để lại nhiều ấn tượng với bạn đọc. Cô vừa là cô gái xinh đẹp, thông minh vừa tốt bụng, dũng cảm. Cô có những phẩm chất tốt đẹp đáng để cho chúng ta học hỏi và noi theo.