Câu hỏi 5 - trang 73 - Sách Chuyên đề học tập Sinh học 11 Chân trời sáng tạo

1. Nội dung câu hỏi

Kể một số hoá chất bảo vệ thực vật được sử dụng tại địa phương em. Hãy đề xuất các biện pháp sử dụng hoá chất bảo vệ thực vật đảm bảo an toàn cho sản phẩm nông nghiệp.

2. Phương pháp giải

Dựa vào kiến thức lí thuyết về vệ sinh an toàn thực phẩm.

3. Lời giải chi tiết

- Một số hoá chất bảo vệ thực vật được sử dụng tại địa phương: Tuỳ vào tình hình thực tiễn, học sinh có thể tìm hiểu qua người dân hoặc các cửa hàng bán thuốc bảo vệ thực vật.

+ Hợp chất bảo vệ thực vật gồm bốn nhóm chính:

(1) Nhóm Chlor hữu cơ: gồm những hợp chất hữu cơ bền vững trong môi trường tự nhiên, có thời gian bán phân huỷ dài, như các hợp chất diphenylethane, cyclodien, benzene, hexane.

(2) Nhóm Phosphorus hữu cơ: là các dẫn xuất hữu cơ của Phosphoric acid, có thời gian bản phân huỷ ngắn hơn so với nhóm Chlor hữu cơ và được sử dụng rộng rãi hơn. Nhóm này gồm một số hợp chất như parathion, malathion, dichlorvos, chlorpyrifos,...

(3) Nhóm Carbamate: là các dẫn xuất hữu cơ của cacbamic acid, gồm những hoá chất ít bền vững trong môi trường tự nhiên, có độc tính cao đối với người và động vật. Gồm một số hợp chất như carbofuran, carbaryl, carbosulfan, isoprocarb, methomyl,...

(4) Nhóm Pyrethroid: là những thuốc trừ sâu có nguồn gốc tự nhiên, như các hợp chất cypermethrin, permethrin, fenvalerate, deltamethrin,...

+ Ngoài ra, còn có một số nhóm khác như: các chất trừ sâu vô cơ (nhóm arsenic), nhóm thuốc trừ sâu sinh học có nguồn gốc từ vi khuẩn, nấm, virus (thuốc trừ nấm, thuốc trừ vi khuẩn,...), nhóm các hợp chất vô cơ (hợp chất của đồng, thuỷ ngân,...).

- Một số biện pháp sử dụng hoá chất bảo vệ thực vật đảm bảo an toàn cho sản phẩm nông nghiệp (theo Bộ Y tế):

+ Chỉ sử dụng các loại hoá chất bảo vệ thực vật trong danh mục cho phép.

+ Khi sử dụng các thuốc nói trên cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc vệ sinh an toàn lao động: đeo găng tay, đeo khẩu trang, đứng ở đầu gió khi phun thuốc,...

+ Khi thu hoạch rau, củ, quả, cần chờ cho đến khi hoá chất bảo vệ thực vật không còn tồn đọng trên rau, củ, quả.

+ Rửa sạch và gọt bỏ vỏ rau, củ, quả khi sử dụng.

+ Không rửa dụng cụ phun, đựng hoá chất bảo vệ thực vật hoặc chôn, ném các loại chai lọ, hộp bảo quản các loại hoá chất này một cách tuỳ tiện vì chúng dễ gây nhiễm độc cho môi trường.

+ Người tiêu dùng trước khi sử dụng rau, quả thì cần rửa sạch, ngâm nước nhiều lần, sau đó cắt bỏ vỏ (đối với loại có vỏ).

+ Khi có biểu hiện ngộ độc hoá chất bảo vệ thực vật, hoặc có các triệu chứng nghi ngờ, nên đi khám ngay tại cơ sở y tế chuyên khoa để có thể làm các xét nghiệm cần thiết phục vụ chẩn đoán và điều trị kịp thời.