Bài 10 trang 27 SBT Sinh học 12

Đề bài

Bệnh máu khó đông ở người được di truyền như một tính trạng lặn liên kết với NST X. Một người đàn ông bị bệnh máu khó đông lấy một người phụ nữ bình thường. Họ sinh ra những người con trai và gái bình thường. Những người con này lớn lên lại kết hôn với những người không bị bệnh, ở đời cháu có thể phát hiện được người mắc bệnh hay không? Khả năng xuất hiện những đứa trẻ trai và gái bị bệnh trong gia đình này như thế nào?

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Quy ước gen, xác định kiểu gen bố mẹ

Viết sơ đồ lai và xác định tỷ lệ cần tìm

Lời giải chi tiết

Quy ước .

Gen a : máu khó đông, gen A : máu đông bình thường liên kết với NST X. Bố bị máu khó đông có kiểu gen là XaY.

Mẹ bình thường có kiểu gen là XAXA$X^A{X}^A$ hoặc XAXa$X^A{X}^a$.

Sơ đồ lai : xét 2 trường hợp sau

(1) P: mẹ bình thường XAXA$X^A{X}^A$ x bố bị bệnh máu khó đông XaY$X^{a}Y$
Sơ đồ lai: XAXA×XaY→F1:XAY:XAXa$X^A{X}^A\times X^{a}Y\to F_1:X^{A}Y:X^A{X}^a$

(2) P: mẹ bình thường XAXa$X^A{X}^a$ x bố bị bệnh máu khó đông XaY$X^{a}Y$
Con trai, con gái bình thường của cặp vợ chồng này có kiểu gen là XAXa$X^A{X}^a$  và XAY$X^{A}Y$.

* Người con gái lấy chồng bình thường, sơ đồ lai như sau XAXa×XAY→1XAXA:1XAXa:1XaY:1XAY$X^A{X}^a\times X^{A}Y\to 1X^A{X}^A:1X^A{X}^a:1X^{a}Y:1X^{A}Y$
Vậy cặp vợ chồng luôn sinh ra con gái bình thường, và có 50% con trai bị bệnh

* Người con trai lấy vợ bình thường, có 2 sơ đồ lai :

TH1:XAXA×XAY→F1:100%XA−$X^A{X}^A\times X^{A}Y\to F_1:100\mathrm{\%}{X}^A-$ nếu 2 người này có kiểu gen như vậy thì luôn sinh con bình thường

TH2: XAXa×XAY→F1:1XAXa:1XAXA:1XAY:1XaY$X^A{X}^a\times X^{A}Y\to F_1:1X^A{X}^a:1X^A{X}^A:1X^{A}Y:1X^{a}Y$, cặp vợ chồng này luôn sinh con gái bình thường và nếu sinh con trai thì 50% bị bệnh