B. Hoạt động thực hành - Bài 33B: Ai là người lạc quan, yêu đời?

Câu 1

Kể chuyện đã nghe, đã đọc về tinh thần lạc quan, yêu đời.

Phương pháp giải:

1) Tìm ví dụ về lạc quan, yêu đời

- Người chiến sĩ cách mạng bị địch giam cầm vẫn tin vào thắng lợi của cách mạng, vui sống để tiếp tục chiến đấu (như Bác Hồ trong bài Ngắm trăng)

- Nhiều người gặp khó khăn hoặc rơi vào hoàn cảnh không may mắn vẫn tha thiết với cuộc sống, phấn đấu để vượt qua (như nhân vật Giôn trong truyện Khát vọng sống của Lơn-đơn)

- Tinh thần lạc quan, yêu đời còn thể hiện ơ sự ham thích thể thao, văn nghệ, ưa hoạt động, ưa hài hước,...

2) Tìm những câu chuyện trong sách báo về tinh thần lạc quan, yêu đời:

- Các câu chuyện về anh hùng, doanh nhân.

- Các câu chuyện về gương tốt xưa và nay.

3) Lần lượt nói cho bạn nghe về tên câu chuyện, nhân vật trong câu chuyện (hoặc đoạn câu chuyện) mình sẽ kể.

4) Lần lượt kể cho bạn nghe câu chuyện (hoặc đoạn câu chuyện) mình đã chuẩn bị.

5) Cùng trao đổi về ý nghĩa câu chuyện

Lưu ý:

- Cần kể tự nhiên, bằng lời của mình một câu chuyện, đoạn câu chuyện đã nghe, đã đọc có nhân vật, có ý nghĩa nói về tinh thần lạc quan, yêu đời.

- Lắng nghe bạn kể, trao đổi được với bạn về ý nghĩa câu chuyện, đoạn câu chuyện.

Lời giải chi tiết:

Tinh thần lạc quan, tình yêu cuộc sống là nguồn sức mạnh, nguồn động lực có thể giúp mỗi chúng ta vượt qua được những khó khăn, thử thách và vươn tới thành công. Em đã thật sự thấm thía câu nói này khi được nghe cô giáo kể chuyện Bác Hồ kính yêu của chúng ta khi bị giam tại nhà tù của Tưởng Giới Thạch.

Tháng 8 năm 1942, trên đường đi công tác từ Cao Bằng sang Trung Quốc, Bác Hồ đã bị bọn Tưởng Giới Thạch bắt giam và bị giải qua mấy chục nhà lao của tỉnh Quảng Tây. Chính trong thời gian bị tù đày này Bác Hồ đã viết tập thơ Ngục trung nhật ký (Nhật kí trong tù) với hơn một trăm bài thơ. Đọc tập thơ này, chúng ta thấy rất rõ tinh thần lạc quan, yêu đời của Bác Hồ kính yêu.

Cuộc sống trong tù rất gian khổ. Bác đã ghi lại nỗi gian khổ đó trong nhiều bài thơ như: Cơm tù, Cái cùm, Giải đi sớm. Ghẻ lở, Bốn tháng rồi... Qua các bài thơ này ta thấy Bác đã bị xích xiềng, bị bệnh tật, bị đói khát thế nhưng từ trong mỗi một dòng thơ ta không hề thấy một lời kêu van, khổ sở nào của Bác. Tất cả những khốn khó ấy đều được Bác đón nhận với một tâm thế vô cùng bình thản:

Bốn tháng cơm không no

Bốn tháng đêm thiếu ngủ

Bốn tháng áo không thay

Bốn tháng không giặt giũ

Cho nên:

Răng rụng mất một chiếc

Tóc bạc thỏm mấy phần

Gầy đen như quỷ đói

Ghẻ lở mọc đầy thân

 Tuy nhiên, giữa chốn địa ngục ở trần gian ấy, Bác vần giữ vững được tinh thần lạc quan, yêu đời, tin tưởng đó thể hiện ở thái độ ung dung ngắm trăng:

 Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ

 Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ

Ở tư thế hào hứng đón nhận cảnh bình minh:

Phương đông màu trắng chuyển sang hồng

Bóng tối đêm tàn quét sạch không

Hơi ấm bao la trùm vũ trụ

Người đi, thi hứng bỗng thêm nồng

Bác suy nghĩ về hoàn cảnh bị giam cầm của mình và thấy:

Ví không có cảnh đông tàn

Làm sao có cảnh huy hoàng ngày xuân?

Nghĩ mình trong bước gian truân

Tai ương rèn luyện, tinh thần thêm hăng

Bác coi gian khó, tù đày cũng như mùa đông lạnh giá. Mùa đông lạnh giá rồi cũng sẽ qua đi và mùa xuân rực rỡ tươi đẹp sẽ tới. Những ngày tối tăm tù ngục rồi cũng sẽ qua đi. Sẽ có ngày Bác lại được tự do đấu tranh cho cách mạng dân tộc và nhất định Người sẽ cùng cả đất nước Việt Nam đi tới thắng lợi như đi tới một mùa xuân mới.

Đó chính là lòng lạc quan, yêu đời, tin tưởng ở thắng lợi của Bác Hồ. Thực tế thắng lợi lớn lao của nhân dân Việt Nam đã chứng tỏ tinh thần lạc quan, tin tưởng của Người là có cơ sở thật vững chắc. Mỗi chúng ta đều cần phải học tập tinh thần lạc quan, yêu đời của Bác để tiến lên.

Câu 2

Thi kể chuyện trước lớp.

Cả lớp bình chọn bạn kể chuyện hay nhất.

Câu 3

a) Nhớ - viết vào vở hai bài thơ: Ngắm trăng, Không đề.

b) Đổi bài với bạn để soát và sửa lỗi.