Bài 4. Phân tử, đơn chất, hợp chất

CH tr 28 MĐ

Lời giải chi tiết:

Phân tử là hạt đại diện cho chất, gồm một số nguyên tử gắn kết với nhau bằng liên kết hóa học và thể hiện đầy đủ tính chất hóa học của chất.

Ví dụ: Lấy 1 lượng nhỏ iodine cho vào bình tam giác không màu, đậy kín lại, sau đó đặt vào cốc nước ấm và quan sát. Ta thấy xuất hiện màu tím ở trong bình. Hiện tượng trên là do iodine đã tách ra thành những hạt màu tím vô cùng nhỏ lan tỏa trong bình

CH tr 29 CH

Phương pháp giải:

Do các phân tử tách ra, tỏa vào không khí

Lời giải chi tiết:

a) Nước hoa được tạo thành từ những chất có mùi thơm. Khi mở lọ nước hoa hoặc mở lọ đựng một số loại tinh dầu, các phân tử tạo nên mùi thơm tách ra và tỏa vào không khí. Do đó, ta ngửi thấy mùi thơm

b) Khi phơi quần áo trong không khí một thời gian sẽ khô. Đó là do các phân tử nước tách ra và tỏa vào không khí

CH tr 29 CH

Phương pháp giải:

Mỗi phân tử nước gồm hai nguyên tử H và 1 nguyên tử O.

Lời giải chi tiết:

- Theo em ý kiến đúng là: (1) Phân tử nước trong nước đá, nước lỏng và hơi nước là giống nhau

- Vì dù là nước đá, nước lỏng và hơi nước đều cấu tạo từ các phân tử nước (2 nguyên tử H và 1 nguyên tử O). Chúng chỉ khác nhau ở độ bền liên kết giữa các phân tử nước với nhau

CH tr 29 LT

Phương pháp giải:

- Lấy ví dụ từ phân tử nước, phân tử iodine

Lời giải chi tiết:

Phát biểu đúng là phát biểu (3) Trong một phân tử, các nguyên tử có thể giống nhau hoặc khác nhau.

Ví dụ:

- Phân tử nước được cấu tạo từ 2 nguyên tử H và 1 nguyên tử O. Phân tử muối ăn được cấu tạo từ 1 nguyên tử Na và 1 nguyên tử Cl => Các nguyên tử khác nhau

- Phân tử iodine được cấu tạo từ 2 nguyên tử iodine. Phân tử oxygen được cấu tạo từ 2 nguyên tử oxygen => Các nguyên tử giống nhau

CH tr 29 VD

Phương pháp giải:

Nhiên liệu là những chất dễ cháy

Lời giải chi tiết:

Một số nhiên liệu như xăng, dầu… dễ tách ra các phân tử và lan tỏa trong không khí

=> Cần phải đậy nắp kín để tránh các phân tử tách ra, lan ra ngoài. Hơn nữa, để nhiên liệu xa các nguồn lửa vì nhiên liệu là những chất dễ cháy. Khi ngọn lửa bắt được các phân tử xăng, dầu thì dễ gây cháy nổ

CH tr 30 LT

Phương pháp giải:

- Khối lượng phân tử bằng tổng khối lượng các nguyên tử có trong phân tử

- Các bước tính khối lượng phân tử

   Bước 1: Xác định số nguyên tử của mỗi nguyên tố

   Bước 2: Tính khối lượng phân tử

Lời giải chi tiết:

- Xét phân tử Fluorine:

   Bước 1: Phân tử Fluorine được cấu tạo từ 2 nguyên tử F (19 amu)

   Bước 2: Khối lượng phân tử Fluorine: M_Fluorine = 19 x 2 = 38 amu

- Xét phân tử Methane:

   Bước 1: Phân tử Methane được cấu tạo từ 1 nguyên tử C (12 amu) và 4 nguyên tử H (amu)

   Bước 2: Khối lượng phân tử Methane: M_Methane = 12x1 + 1x4 = 16 amu

CH tr 30 CH

Phương pháp giải:

Đơn chất là những chất được tạo thành từ 1 nguyên tố hóa học

Lời giải chi tiết:

- Xét hình 4.4:

   + Đơn chất hydrogen được tạo nên từ 1 nguyên tố H

   + Đơn chất nito được tạo nên từ 1 nguyên tố N

   + Đơn chất chlorine được tạo nên từ 1 nguyên tố Cl

- Xét hình 4.5: kim loại đồng được tạo nên từ 1 nguyên tố Cu

=> Hình 4.4 và 4.5 có đặc điểm chung là các đơn chất vì được tạo thành từ 1 nguyên tố hóa học

CH tr 30 LT

Phương pháp giải:

Đơn chất là những chất được tạo thành từ 1 nguyên tố hóa học

Lời giải chi tiết:

a) Được tạo thành từ 1 nguyên tố Na => Đơn chất

b) Được tạo thành từ 3 nguyên tố C, H và O => Không phải đơn chất

c) Được tạo thành từ 1 nguyên tố C => Đơn chất

d) Được tạo thành từ 2 nguyên tố Na và Cl => Không phải đơn chất

CH tr 31 VD

Phương pháp giải:

1. Các kim loại thường được sử dụng để làm dây dẫn điện: đồng, bạc, nhôm…

2. Trong quá trình quang hợp, cây xanh lấy đi khí carbon dioxide và nhả ra khí oxygen

Lời giải chi tiết:

1. 2 đơn chất kim loại thường được sử dụng để làm dây dẫn điện là: Copper (đồng), Aluminium (Nhôm)

2. Trong quá trình quang hợp, khí oxygen được tạo ra (có vai trò quan trọng, duy trì sự sống của con người)

=> Đơn chất oxygen

CH tr 31 CH

Phương pháp giải:

Hợp chất là những chất do hai hoặc nhiều nguyên tố hóa học tạo thành

Lời giải chi tiết:

- Hình 4.7a được tạo thành từ 2 nguyên tố C và H

- Hình 4.7b được tạo thành từ 2 nguyên tố Cl và H

- Hình 4.7c được tạo thành từ 2 nguyên tố N và H

- Hình 4.7d được tạo thành từ 3 nguyên tố C, H và O

=> Các chất trong hình 4.7 là những chất do hai hoặc nhiều nguyên tố hóa học tạo thành

CH tr 31 LT

Phương pháp giải:

- Đơn chất là những chất được tạo thành từ một nguyên tố hóa học

- Hợp chất là những chất do hai hoặc nhiều nguyên tố hóa học tạo thành

Lời giải chi tiết:

a) Đường ăn được tạo thành từ 3 nguyên tố C, H và O => Hợp chất

b) Nước được tạo thành từ 2 nguyên tố H và O => Hợp chất

c) Khí hydrogen được tạo thành từ 1 nguyên tố H => Đơn chất

d) Vitamin C được tạo thành từ 3 nguyên tố C, H và O => Hợp chất

e) Lưu huỳnh được tạo thành từ 1 nguyên tố S => Đơn chất

CH tr 32 LT

Phương pháp giải:

- Đơn chất là những chất được tạo thành từ một nguyên tố hóa học

- Hợp chất là những chất do hai hoặc nhiều nguyên tố hóa học tạo thành

Lời giải chi tiết:

- Quan sát hình 4.8 thấy:

   + Acetic acid được tạo thành từ 3 nguyên tố C, H và O => Hợp chất

   + Oxygen được tạo thành từ 1 nguyên tố O => Đơn chất

   + Hydrogen peroxide được tạo thành từ 2 nguyên tố O và H => Hợp chất

Lý thuyết

>> Xem chi tiết: Lý thuyết bài 4: Phân tử, đơn chất, hợp chất - KHTN 7 Cánh Diều