Luyện từ và câu - Mở rộng vốn từ : Công dân trang 9

Câu 1

Đánh dấu X vào □ trước dòng nêu đúng nghĩa của từ công dân :

□ Người làm việc trong cơ quan hoặc doanh nghiệp nhà nước.

□ Người dân của một nước, có quyền lợi và nghĩa vụ với đất nước.

□ Người lao động làm công ăn lương ở doanh nghiệp tư nhân.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ từng đáp án.

Lời giải chi tiết:

Đánh dấu X vào □ trước dòng nêu đúng nghĩa của từ công dân :

X Người dân của một nước, có quyền lợi và nghĩa vụ với đất nước.

Câu 2

Xếp những từ có tiếng công cho dưới đây thành ba nhóm :

công dân, công nhân, công bằng, công cộng, công lí, công nghiệp, công chúng, công minh, công tâm

Phương pháp giải:

Em làm theo yêu cầu của bài tập.

Lời giải chi tiết:

Câu 3

Đánh dấu X vào □ trước những từ đồng nghĩa với từ công dân :

□ đồng bào                □ dân tộc              □ công chúng

□ nhân dân                □ dân                    □ nông dân

□ dân chúng

Phương pháp giải:

Công dân là người dân của một nước, có quyền lợi và nghĩa vụ đối với đất nước.

Lời giải chi tiết:

Đánh dấu X vào □ trước những từ đồng nghĩa với từ công dân :

X  nhân dân  

X  dân

X  dân chúng

Câu 4

Có thể thay từ công dân trong câu nói dưới đây của nhân vật Thành (Người công dân số Một) bằng các từ đồng nghĩa với nó được không ? Viết lời giải thích vào chỗ trống :

Làm thân nô lệ mà muốn xoá bỏ kiếp nô lệ thì sẽ thành công dân, còn yên phận nô lệ thì mãi mãi là đầy tớ cho người ta…

………………………………………

Phương pháp giải:

Em thử thay từ công dân bằng một số từ đồng nghĩa với nó như nhân dân, dân chúng, dân xem có làm thay đổi ý nghĩa và sắc thái biểu cảm trong câu hay không?

Lời giải chi tiết:

Làm thân nô lệ mà muốn xoá bỏ kiếp nô lệ thì sẽ thành công dân, còn yên phận nô lệ thì mãi mãi là đầy tớ cho người ta…

Trong câu trên không thể thay thế từ “công dân” bằng các từ đồng nghĩa với nó. Vì ở trong câu này, nghĩa của từ “công dân” có các ý “có nguồn quyền lợi và nghĩa vụ” hoàn toàn trái với từ “nô lệ” đó là “người bị tước hết quyền làm người, không có tư liệu sản xuất, không có quyền tự do và là vật chất sở hữu của người khác”. Dùng từ “công dân” là phù hợp nhất