Luyện từ và câu: Danh từ chung và danh từ riêng trang 57 SGK Tiếng Việt 4 tập 1

I. Nhận xét

1. Tìm các từ có nghĩa như sau :

a) Dòng nước chảy tương đối lớn, trên đó thuyền bè đi lại được.

b) Dòng sông lớn nhất chảy qua nhiều tỉnh phía Nam nước ta.

c) Người đứng đầu nhà nước phong kiến.

d) Vị vua có công đánh đuổi giặc Minh, lập ra nhà Lê ở nước ta.

Gợi ý:

Con đọc kĩ để tìm các từ theo mô tả.

Trả lời:

a. Sông

b. Cửu Long

c. Vua

d. Lê Lợi

2. Nghĩa của các từ tìm được ở bài tập 1 khác nhau như thế nào ?

- So sánh a với b.

- So sánh c với d.

Gợi ý:

Con suy nghĩ và trả lời.

Trả lời:

So sánh a và b

a) Sông: Tên chung để chỉ những dòng nước chảy tương đối lớn.

b) Cửu Long: Tên riêng của một dòng sông.

So sánh c với đ.

c) vua: Tên chung chỉ người đứng đầu nhà nước phong kiến

d) Lê Lợi: Tên riêng một vị vua.

3. Cách viết các từ trên có gì khác nhau ? 

- So sánh a với b.

- So sánh c với d.

Gợi ý:

Con suy nghĩ và trả lời.

Trả lời:

Tên chung của dòng nước chảy tương đối lớn (sông) không viết hoa. Tên riêng chỉ một dòng sông cụ thể (Cửu Long) viết hoa.

So sánh c với d: Tên chung của người đứng đầu nhà nước phong kiến (vua) không viết hoa. Tên riêng một vị vua cụ thể (Lê Lợi) viết hoa.

II. Luyện tập

1. Tìm các danh từ chung và danh từ riêng trong đoạn văn sau : 

Chúng tôi / đứng / trên / núi / Chung /. Nhìn / sang / trái / là / dòng / sông / Lam / uốn khúc / theo / dãy / núi / Thiên Nhẫn /. Mặt / sông / hắt / ánh / nắng / chiếu / thành / một / đường / quanh co / trắng xóa /. Nhìn / sang / phải / là / dãy / núi / Trác / nối liền / với / dãy / núi / Đại Huệ / xa xa /. Trước / mặt / chúng tôi /, giữa / hai / dãy / núi / là / nhà / Bác Hồ /.

Theo HOÀI THANH và THANH TỊNH

Gợi ý:

Danh từ chung là tên của một loại sự vật.

Danh từ riêng là tên riêng của một sự vật. Danh từ riêng luôn luôn được viết hoa.

Trả lời:

Danh từ chung: núi / dòng, sông / dãy / mặt / sông / ánh / nắng / đường / dãy / nhà 

Danh từ riêng: Chung / Lam / Thiên Nhẫn/ Trác / Đại Huệ / Bác / Hồ.

2. Viết họ và tên 3 bạn nam, 3 bạn nữ trong lớp em. Họ và tên các bạn ấy là danh từ chung hay danh từ riêng ? Vì sao ?

Gợi ý:

Con suy nghĩ và hoàn thành bài tập.

Trả lời:

Học sinh viết họ và tên 3 bạn nam và 3 bạn nữ trong lớp em.

Họ và tên các bạn ấy là danh từ riêng do đó luôn luôn phải viết hoa.

Ví dụ:

- Nguyễn Đức Bảo, Vũ Hoàng Anh, Trần Văn Lâm.

- Lê Thị Tố Uyên, Thái Thị Ngọc Nữ, Lê Thị Thanh Nhàn.