Luyện từ và câu: Ôn tập về dấu câu (Dấu ngoặc kép) trang 151 SGK Tiếng Việt 5 tập 2

Câu 1

Có thể đặt dấu ngoặc kép vào những chỗ nào trong đoạn văn sau để đánh dấu lời nói trực tiếp hoặc ý nghĩ của nhân vật ?

       Tốt-tô-chan rất yêu quý thầy hiệu trưởng. Em mơ ước lớn lên sẽ trở thành một giáo viên của trường, làm mọi việc giúp đỡ thầy. Em nghĩ: Phải nói ngay điều này để thầy biết. Thế là, trưa ấy, sau buổi học, em chờ sẵn thầy trước phòng họp và xin gặp thầy.

      Thầy hiệu trưởng vui vẻ mời em vào phòng. Ngồi đối diện với thầy và hơi nghiêng đầu mỉm cười, cô bé nói một cách chậm rãi, ngọt ngào, ra vẻ người lớn: Thưa thầy, sau này lớn lên, em muốn làm nghề dạy học. Em sẽ dạy học ờ trường này.

Theo KU-RÔ-Y-A-NA-GI

(Phí Văn Gừng dịch)

Phương pháp giải:

Con đọc kĩ đoạn văn và tìm câu văn chỉ lời nói hoặc ý nghĩ của nhân vật rồi đặt dấu ngoặc kép vào giữa đó.

Lời giải chi tiết:

        Tốt-tô-chan rất yêu quý thầy hiệu trưởng. Em mơ ước lớn lên sẽ trở thành một giáo viên của trường, làm mọi việc giúp đỡ thầy. Em nghĩ: “Phải nói ngay điều này để thầy biết”. Thế là, trưa ấy, sau buổi học, em chờ sẵn thầy trước phòng họp và xin gặp thầy.

        Thầy hiệu trưởng vui vẻ mời em vào phòng. Ngồi đối diện với thầy và hơi nghiêng đầu mỉm cười, cô bé nói một cách chậm rãi, ngọt ngào, ra vẻ người lớn: "Thưa thầy, sau này lớn lên, em muốn làm nghề dạy học. Em sẽ dạy học ờ trường này”.

Theo KU-RÔ-Y-A-NA-GI

(Phí Văn Gừng dịch)

-   Dấu ngoặc kép đánh dấu ý nghĩ của nhân vật.

-   Dấu ngoặc kép đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật. 

Câu 2

Có thể đặt dấu ngoặc kép vào những chỗ nào trong đoạn văn sau để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt?

Lớp chúng tôi tổ chức bình chọn người giàu có nhất. Đoạt danh hiệu trong cuộc thi này là cậu Long, bạn thân nhất của tôi. Cậu ta có một gia tài về sách các loại: sách bách khoa tri thức học sinh, từ điển tiếng Anh, sách bài tập Toán và Tiếng Việt, sách dạy chơi cờ vua, sách tập y-ô-ga, sách chơi đàn oóc...

Phương pháp giải:

Con đọc nghĩ và tìm từ ngữ mang ý nghĩa đặc biệt trong đoạn văn rồi đặt dấu ngoặc kép vào cụm từ đó.

Lời giải chi tiết:

Lớp chúng tôi tổ chức bình chọn "người giàu có nhất". Đoạt danh hiệu trong cuộc thi này là cậu Long, bạn thân nhất của tôi. Cậu ta có một "gia tài” về sách các loại: sách bách khoa tri thức học sinh, từ điển tiếng Anh, sách bài tập Toán và Tiếng Việt, sách dạy chơi cờ vua, sách tập y-ô-ga, sách chơi đàn oóc...

Câu 3

Viết một đoạn văn khoảng 5 câu thuật lại một phần cuộc họp của tổ em, trong đó có dùng dấu ngoặc kép để dẫn lời nói trực tiếp hoặc đánh dấu những từ ngữ có ý nghĩa đặc biệt.

Phương pháp giải:

Con hình dung ra một cuộc họp mọi người sẽ nói gì, bàn về chủ đề gì rồi xây dựng hội thoại.

Lời giải chi tiết:

1. Mở đầu cuộc họp sáng nay của tổ em, tổ trưởng đưa ra một thông báo hấp dẫn đặc biệt.:

2)   “Chủ nhật tuần này lớp tổ chức lên thị xã tham quan công viên nước”.

3)   Cả tổ đều xôn xao.

4)   Minh “nhí” và Hoa “bự” là ồn ào nhất.

5)   Chưa chi, họ đã “lên kế hoạch dự trù” đủ thứ cả.

Câu 2: Dấu ngoặc kép đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật (là câu trọn vẹn nên dùng kết hợp với dấu hai chấm).

Câu 4 và câu 5: Dấu ngoặc kép đánh dấu từ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.