Tình yêu và thù hận - Sếch-xpia

Bài đọc

>> Xem chi tiết: Văn bản Tình yêu và thù hận

Câu 1

Câu 1 (trang 201 SGK Ngữ văn 11 tâp 1)

Đoạn trích có mười sáu lời thoại. Sáu lời thoại đầu có gì khác biệt với những lời thoại sau? Hình thức của những lời thoại đó là gì?

Lời giải chi tiết:

- Từ lời thoại 1 đến lời thoại 7 là độc thoại của hai nhân vật. Tác giả để hai nhân vật tự nhiên bộc lộ tình cảm của mình, qua đó thể hiện mối tình say đắm của hai người.

- Từ lời thoại 8 đến lời thoại 16 là lời đối thoại giữa hai người. Những lời đối thoại ấy vẫn là lời trực tiếp thể hiện tình cảm. Ngôn ngữ đối thoại của nhân vật cũng đầy chất thơ. Romeo đã dùng một loạt hình ảnh so sánh tuyệt vời nhất để miêu tả vẻ đẹp của nàng Juliet. “Nguyên là hai ngôi sao đẹp nhất bầu trời có việc phải đi vắng đã tha thiết nhờ mắt nàng lấp lánh chờ đến lúc sao về”.

Câu 2

Câu 2 (trang 201 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Tìm những cụm từ chứng minh tình yêu của Romeo và Juliet diễn ra trong bối cảnh hai dòng họ thù địch.

Lời giải chi tiết:

Những cụm từ chứng minh tình yêu của Romeo và Juliet diễn ra trong bối cảnh hai dòng họ thù địch:

- Xuất hiện 3 lần trong lời thoại của Romeo:

 + Từ nay, tôi sẽ không bao giờ còn là Romeo nữa.

 + Tôi thù ghét cái tên tôi.

 + Chẳng phải Romeo cũng chẳng phải Môn-ta-ghiu.

- Xuất hiện 4 lần trong lời thoại của Juliet:

 + Chàng hãy khước từ cha chàng và từ chối dòng họ của chàng đi.

 + Chỉ có tên họ của chàng là thù địch của em thôi.

 + Nơi tử địa, họ mà bắt gặp anh.

 + Em chẳng đời nào muốn họ bắt gặp anh nơi đây.

- Sự thù hận của hai dòng họ ngăn cách tình cảm của hai người

- Nỗi ám ảnh thù hận xuất hiện ở nàng Juliet nhiều hơn, nàng lo lắng cho mình và còn cả người yêu

- Romeo quyết liệt hơn, chàng sẵn sàng từ bỏ dòng họ chọn tình yêu, chàng sợ mất Juliet

→ Cả hai đều hiểu, và nói tới thù hận để cùng vượt lên rào cản, xây dựng tình yêu

Câu 3

Câu 3 (trang 201 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Phân tích diễn biến tâm trạng của Romeo qua hình thức so sánh liên tưởng trong lời thoại đầu tiên của nhân vật này.

Lời giải chi tiết:

- Đây là lời thoại dài nhất và là lời thoại độc thoại nội tâm của nhân vật. Lời thoại được viết rất trau chuốt với nhiều hình ảnh đẹp, nhiều liên tưởng độc đáo, thú vị, những so sánh bất ngờ, táo bạo. Tất cả nhằm bộc lộ tâm trạng yêu đương nồng cháy, đam mê, ngỡ như không có gì cản được của Romeo khi trèo tường đến bên dưới phòng ngủ của Juliet.

- Trong tâm trạng đó, Romeo chỉ còn nhìn thấy một số điều đó là Juliet đẹp như một nàng tiên lộng lẫy át cả vẻ đẹp của trăng sao trên bầu trời; chỉ còn biết làm một việc duy nhất là tìm những lời đẹp đẽ nhất, những hình ảnh rực rỡ nhất để ca ngợi nhan sắc tuyệt mỹ của nàng.

- Đây là tâm trạng của chàng trai mà tình yêu đầy ắp trong tim, đã trào ra và tuôn chạy ào ạt như một khúc nhạc ái tình nồng nàn, ngây ngất, đắm say.

Câu 4

Câu 4 (trang 201 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Phân tích diễn biến tâm trạng của Juliet để làm rõ tác giả đã miêu tả tuyệt vời tâm trạng người thiếu nữ đang yêu.

Lời giải chi tiết:

- Qua lời độc thoại nội tâm:

+ Vừa gặp Romeo, trở về phòng đứng bên cửa sổ thổ lộ nỗi lòng của mình “Chàng hãy khước từ… hãy thề yêu em đi” “chỉ có tên họ chàng là thù địch của em thôi”. 

→ Tình yêu mãnh liệt không chút che giấu, ngượng ngùng. Cách đặt vấn đề của Juliet rất hồn nhiên, tha thiết. Nàng tự chất vấn mình, rồi lại tự tìm cách trả lời: “Cái tên nó có nghĩa gì đâu? Rồi lại tự đề xuất các giải pháp: “Chàng hãy từ bỏ tên họ đi”.

- Qua lời đối thoại với Romeo.

+ "Anh làm thế nào... và tới làm gì?: Câu hỏi để giải toả băn khoăn vì chưa thật tin vào tình yêu mới bất ngờ của chàng.

+ “Anh làm thế nào tới được chốn này... người nhà em bắt gặp nơi đây”: Thể hiện nỗi lo lắng giằng xé tâm can Juliet.

+ “Em chẳng đời nào muốn họ bắt gặp anh nơi đây”: tế nhị chấp nhận tình yêu của Romeo, trái tim nàng đã hoàn toàn hướng về Romeo.

→ Qua ngôn ngữ sống động và đầy chất thơ nhà văn đã thể hiện được diễn biến nội tâm đầy phức tạp nhưng phù hợp với tâm trạng của người đang yêu. Thể hiện một tình yêu mãnh liệt trong trắng vượt lên trên sự hận thù truyền kiếp của hai dòng họ.

Câu 5

Câu 5 (trang 201 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Chứng minh rằng vấn đề Tình yêu và thù hận đã được giải quyết xong trong mười sáu lời thoại này.

Lời giải chi tiết:

- Vấn đề thù hận dòng họ: thái độ của Romeo rất kiên quyết. Ba trên năm lời đối thoại của Romeo thể hiện thái độ dứt khoát của chàng trong việc giải quyết dứt điểm vấn đề thù hận: Tôi sẽ thay đổi tên họ; sẽ xé nát cái tên đó vì nó là kẻ thù của em; chẳng phải Romeo cũng chẳng phải Môn-ta-ghiu, nếu em không ưa tên họ đó.

- Tình yêu có sức mạnh to lớn, có thể vượt qua được hận thù thể hiện trong lời thoại thứ 13 và 15 trong đoạn trích. Các câu như cái gì tình yêu có thể làm là tình yêu dám làm; em hãy nhìn tôi âu yếm là tôi chẳng ngại gì lòng thù hận của dòng họ nữa đâu thể hiện ý chí vượt qua tất cả để đến với tình yêu của Romeo.

→ Như vậy, có thể nói vấn đề tình yêu và thù hận đã được giải quyết dứt khoát qua 16 lời thoại, và trên tinh thần các lời thoại đó của hai nhân vật Romeo và Juliet, thì tình yêu đã chiến thắng hận thù. Đó là bản chất, sức mạnh, vẻ đẹp của tình yêu con người mà Uy-li-am Sếch-xpia đã ca ngợi trong đoạn trích cũng như trong toàn bộ vở kịch.

Luyện tập

Câu hỏi (trang 201 SGK Ngữ văn 11 tâp 1)

Qua đoạn trích Tình yêu và thù hận, chứng minh rằng: "Ca ngợi tình yêu chân chính của con người cũng chính là khẳng định con người".

Lời giải chi tiết:

- Giải thích câu nói:

Nhận xét: "Ca ngợi tình yêu chân chính của con người cũng chính là khẳng định con người" cần được hiểu một cách thấu đáo. Có thể nói, trước hết, tình yêu có sức mạnh nối kết con người lại với nhau, xoá đi mọi thành kiến lạc hậu hay hận thù chia rẽ con người. Tình yêu sau nữa còn nâng đỡ, cổ vũ cho con người, tạo nên lẽ sống: "Sống là yêu thương". Tình yêu, do đó, thực hiện chức năng bảo vệ và gìn giữ cho cuộc sống, giúp cuộc sống phát triển. Song đó phải là tình yêu chân chính.

- Phân tích và chứng minh câu nói trên qua đoạn trích Tình yêu và thù hận. Phân tích tình yêu say đắm của hai nhân vật qua diễn biến câu chuyện và qua các lời thoại.

+ Tình yêu của hai người dành cho nhau rất nồng thắm: qua những lời hội thoại của hai người, qua diễn biến tâm lý của cả hai.

+ Tình yêu đó của họ đã vượt lên trên những hận thù gia tộc để quyết tâm đến với nhau.

Tóm tắt

    Romeo và Juliet là vở bi kịch nổi tiếng gắn liền với tên tuổi của U.Sếch-xpia. Ở thành Vêrôna nước Ý có hai dòng họ phong kiến vốn có mối thù truyền kiếp với nhau là Mông-te-ghiu và Ca-piu-let. Chàng Romeo là con trai họ Mông-ta-ghiu yêu Juliet, con gái họ Ca-piu-let. Họ là một đôi trai tài gái sắc. Hai người làm lễ thành hôn thầm kín. Nhưng cùng trong ngày hôm đó, do một cuộc cãi lộn, Romeo đâm chết Ti-bân, anh họ Juliet và bị kết tội biệt xứ. Gia đình Juliet ép nàng phải lấy bá tước Pa-rix. Nàng định tự sát, nhưng được tu sĩ Lô-rân giúp kế tránh cuộc hôn nhân đó: Tu sĩ cho nàng một liều thuốc ngủ, uống vào sẽ như người đã chết; sau khi gia đình đặt thi thể nàng vào hầm mộ, tu sĩ sẽ báo cho Romeo đến cứu nàng trốn khỏi thành Vêrôna. Nhưng người của tu sĩ chưa kịp báo tin thì người nhà Môn-ta-ghiu lại đến trước báo cho Romeo tin nàng Juliet đã tự sát. Romeo tưởng nàng đã chết, nên đã tự sát bên nàng. Juliet tỉnh dậy, cũng tự sát theo. Và trước cái chết của hai người, hai họ đã quên mối thù truyền kiếp.

     Tác phẩm kết thúc bằng cái chết của hai nhân vật chính và sự hoà giải của hai dòng họ. Một kết thúc đầy bi kịch nhưng âm hưởng chung của tác phẩm lại thể hiện cái nhìn lạc quan của tác giả đối với sự chiến thắng của lý tưởng nhân văn chủ nghĩa. Tình yêu say đắm thuỷ chung của hai người trẻ tuổi đã xoá bỏ những tập tục thành kiến và thù địch của hai dòng họ suốt hàng trăm năm.

Bố cục

Bố cục: 2 phần

- Phần 1 (từ lời thoại 1 đến 6): Lời độc thoại thổ lộ tình yêu thầm kín của Romeo và Juliet.

- Phần 2 (còn lại): Lời đối thoại của Romeo và Juliét.

Nội dung chính

- Tình yêu cao đẹp bất chấp thù hận giữa hai dòng họ của Romeo và Juliét.

- Thông qua câu chuyện tình yêu của Romeo và Juliet, tác giả ca ngợi và khẳng định vẻ đẹp của tình người, tình đời theo lý tưởng chủ nghĩa nhân văn.