"Sự học không có quê hương nhưng người học có học vấn phải có Tổ quốc" - Ngữ Văn 12

Dàn ý

1. Mở bài

- Dẫn dắt vấn đề cần nghị luận

2. Thân bài

a. Giải thích: 

– Sự học có ý nghĩa là gì? 

→ Nghĩa là việc chúng ta tiếp thu kiến thức của nhân loại bằng nhiều con đường khác nhau. Có thể do người khác truyền lại hoặc do ta tự tim hiểu.

– Sự học không có quê hương nghĩa là gì?

→ Nghĩa là việc học của chúng ta không chỉ gói gọn trong đất nước của mình, hay chì trong sách vở mà thôi mà bên cạnh đó ta cần mở rộng ra thế giới, vào đời sống thực tế.

– Người có học vấn phải có Tổ quốc có nghĩa là gì? 

→ Nghĩa là dù chúng ta mở rộng ra kiến thức bên ngoài như thế nào thì trong tim ta lúc nào cũng luôn nhớ đến cội nguồn, quê hương, Tổ quốc của mình. Bản thân phải biết đem tài năng mà chúng ta học hỏi được để phục vụ, xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh hơn.

– Một lời khuyên đúng đắn: Dù ta tài giỏi nhờ vào việc tiếp thu kiến thức thế giới nhưng cần phải biết sử dụng tài năng, kiến thức ấy vào việc xây dựng đất nước.

b. Nguyên nhân nào dẫn đến việc một số người khi đã tiếp thu được kiến thức của nhân loại đã ở lại các đất nước đó để làm việc và sinh sống?

+ Đó là do chính sách ưu đãi nhân tài của các đất nước đó đã thu hút được nguồn nhân tài mà họ có được.

+ Điều kiện tại các đất nước này giúp cho những người có kiến thức uyên bác để phát huy, không chỉ vậy, những nhân tài này còn được ưu đãi những điều khác như: chốn ăn, chốn ở, vật chất,…

c. Làm thế nào để khắc phục được tình trạng này?

+ Nhà nước ta cần phải có những chính sách thu hút nhân tài.

+ Tạo mọi điều kiện để họ được phát huy khả năng nghiên cứu của mình.

3. Thân bài

- Khái quát lại vấn đề

- Liên hệ bản thân

Bài mẫu

       Yêu quê hương còn là tình yêu và ý thức giữ gìn những nét đẹp cổ truyền của đất nước. Vũ Đình Liên từng bâng khuâng tiếc nuối cho "Những người muôn năm cũ – Hồn ở đâu bây giờ" (Ông đồ) Nguyễn Khải ca ngợi bà Hiền "một người Hà Nội của hôm nay, thuần tuý Hà Nội không" (Một người Hà Nội) - như hiện thân của vẻ đẹp cổ truyền, những thuần phong mĩ tục của Thăng Long ngàn năm văn hiến. Bà trở thành cây cầu nối hai bờ lịch sử: tại và quá khứ, nét hiện đại mới mẻ và những giá trị của ngàn xưa.

       "Sunflower Mission" - có lẽ cộng đồng người Việt ở Hoa Kì, không ai không biết tới tổ chức từ thiện do những người Việt lập ra. Cho đến nay, ba mươi ngôi trường được xây dựng ở đổng bằng sông Cửu Long, gần trăm suất học bổng được trao cho trẻ em nghèo là minh chứng cho tấm lòng của những người xa quê mà luôn nặng lòng với Tổ quốc. Và còn nhiều nữa những người con xa xứ nhưng luôn hướng vể Tổ quổc. Người Việt sinh ra từ mẹ Âu Cơ, cùng sát cánh bên nhau trên mảnh đất ven bờ Thái Bình Dương ngập tràn nắng gió. Phải chăng vì thế mà hình bóng quê hương luôn in sâu vào tâm khảm? Dù ở nơi đâu, họ cũng sẵn sàng giúp ích cho đất nước. Tổ quốc ta còn nghèo, chảy máu chất xám đang là một vấn nạn của xã hội, nhưng vấn nạn đó hoàn toàn có thể giải quyết vì luôn có những người tài và lòng với Tổ quốc, non sông.

       Biết bao thế hệ những người Việt Nam đã ngã xuống để bảo vệ dáng hình xứ sở. Công lao của họ đã nở hoa cho một Việt Nam hoà bình. Nhưng đáng tiếc giới trẻ hiện nay có người sống trên quê hương mà đua đòi chạy theo thứ văn hoa nhập từ Tây phương. Họ xả rác bừa bãi, ăn nói thiếu văn hoá... làm xấu hình đất nước Việt Nam trong con mắt bạn bè quốc tế. Họ sống ích kỉ chứ không đến lợi ích chung. Đó là nhũng kẻ đáng bị phê phán và tẩy chay.

       "Dòng suối đổ vào sông, sông đổ vào dải trường giang Vôn-ga, con Vôn-ga đi ra bể. Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu mái nhà tranh trở lòng yêu Tổ quốc". Đúng như I-li-a Ê-ren-bua từng khẳng định: những biểu hiện nhỏ nhất có thê làm nên tình yêu đất nước. Thanh niên Nhật Bản thể hiện tình yêu đó bằng việc sáng chế những vật liệu thân thiện với môi trường bảo vệ không gian xanh. Thanh niên Phi-líp-pin lập nhóm tình nguyện giúp nạn nhân của sóng thần. Còn bạn, một thanh niên Việt Nam, bạn làm gì?

Hà Minh Ngọc

(Lớp Văn K40, khối THPT chuyên - ĐHSP Hà Nội)