Trả lời câu hỏi 2 trang 23

Lời giải phần a

Nội dung câu hỏi: 
Chỉ ra hiện tượng mở rộng khả năng kết hợp của từ trong các đoạn trích sau và phân tích tác dụng biểu đạt của những cách diễn đạt này

a.                                  Nắng đã vàng hanh như phấn bay,

                                    Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày..

                                    Trước sân mây trắng về đông lắm.

                                    Em ở xa nhà, em có hay

(Vũ Quần Phương, Nắng đã hanh rồi)

Phương pháp giải:

- Gợi nhớ kiến thức về hiện tượng mở rộng khả năng kết hợp và phân tích tác dụng.

Lời giải chi tiết:

a. Trong ngữ liệu này, “sông”, “mây trắng” được hình dung như con người nên có cách kết hợp: “sông gày”, “mây trắng về đông lắm. Những cách kết hợp từ này phá vỡ quy tắc kết hợp từ thông thường, tạo ra hình ảnh thơ độc đáo, mới lạ, gây ấn tượng và khơi gợi cảm xúc cho người đọc.

Lời giải phần b

Nội dung câu hỏi: 
Chỉ ra hiện tượng mở rộng khả năng kết hợp của từ trong các đoạn trích sau và phân tích tác dụng biểu đạt của những cách diễn đạt này

b. Vào một chiều trung tuần tháng Giêng, chàng trai ấy lang thang trong những ngõ hẻm làng. Chàng đi không mục đích, hồn lặng thấm cái êm ả lắng tự vòm trời trắng hơi biêng biếc như dát bạc, cái êm ả của những cuối ngày thôn dã.

(Bùi Hiển, Chiều sương)

Phương pháp giải:

- Gợi nhớ kiến thức về hiện tượng mở rộng khả năng kết hợp và phân tích tác dụng.

Lời giải chi tiết:

b. Trong ngữ liệu b, cách kết hợp “hơi biêng biếc” phá vỡ quy tắc kết hợp từ thông thường, làm cho cách diễn đạt độc đáo, mới lạ và gây ấn tượng cho người đọc. Bình thường, từ láy “biêng biếc” không thể kết hợp được với những từ ngữ chỉ mức độ như: hơi, rất, quá, lắm,... nhưng trong ngữ cảnh này, cách diễn đạt “hơi biêng biếc” lại tỏ ra rất hoà hợp với “vòm trời trắng”, với “cái êm ả của không gian.