Trả lời câu hỏi 3 - Trong khi đọc trang 52

Nội dung câu hỏi: 

Liệt kê những chi tiết, hình ảnh liên quan đến bóng tối trong bài thơ. Mỗi lần xuất hiện trong bài thơ, ý nghĩa của hình ảnh bóng tối đã biến đổi như thế nào? Phân tích mối liên hệ giữa nhân vật cái bóng và những hình ảnh bóng tối đó. 

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản để để liệt kê những chi tiết, hình ảnh liên quan đến bóng tối và nhận xét về sự biến đổi và phân tích mối liên hệ.

Lời giải chi tiết:

* Những chi tiết, hình ảnh liên quan đến bóng tối trong bài thơ:

Đoạn 1: Ngoài nắng, trong đêm tối,/ Chàng du lịch đã lâu

→ Bóng tối xuất hiện trong sự đan xen với ánh sáng, chỉ những gian nan, khổ ải cũng như niềm vui, hạnh phúc mà chàng trai đã trải qua trong giai đoạn đầu của cuộc hành trình. Với sức trẻ dâng trào, chàng vượt qua tất cả với tinh thần lạc quan trong bài ca tìm kiếm Xứ Mộng.

Đoạn 2: Trong tâm chàng - ảo ảnh/ Đã tan vào chỗ không (Nguyên tác: Trongtim chàng bóng tối phủ dấn)

→ Bóng tối lan toà và ánh nắng tắt dần trong trái tim chàng dũng sĩ, ý chỉ nỗi bất an không ngừng tăng và hi vọng phai tàn dần khi những cuộc phiêu lưu của chàng đi tìm Xứ Mộng đều rơi vào vô vọng. Khi tuổi già ập đến, chàng bắt đầu nhận ra sự phù phiếm, vô nghĩa của ước mơ "Xứ Mộng sang giàu" thời tuổi trẻ.

Đoạn 3: Có hai chi tiết liên quan đến bóng tối: bóng người lư thứ và Thung Chân trời sáng tạo

→ Chàng trai đã đi vào vương quốc của bóng tối, trong đó, dáng hình mà chàng bắt gặp cũng chỉ là một chiếc bóng (ý chỉ thế giới hư thực giữa ranh giới sống và chết, âm và dương). Hình ảnh Thung lũng Tối đen trong lời chỉ dẫn của chiếc bóng hoàn toàn trái ngược với hình dung của chàng dũng sĩ cũng như chính chúng ta về một Xứ Mộng rực rỡ, sang giàu ở đầu bài thơ. Đó có thể là cái đích cuối cùng của đời người - bóng tối vĩnh cửu, cái chết, sự bình an, vĩnh hằng. Đó mới thật sự là Xứ Mộng, đích đến của đời người.

=> Như vậy, giữa cái bóng và những hình ảnh bóng tối trong bài thơ có mối liên hệ mật thiết: Cái bóng có thể là một người lữ thứ đã lên đường tìm kiếm Xứ Mộng trước chàng dũng sĩ, đã trải qua tất cả ánh sáng và bóng tối mà chàng đã trải qua, đã đến Xứ Mộng nơi Thung lũng Tổi đen trước chàng. Điều đó cho thấy cuộc tìm kiếm Xứ Mộng là cuộc hành trình đã kéo dài qua nhiếu thế hệ, một hành trình của đời người nói chung.