Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + H2O

Phản ứng Al(OH)₃ + NaOH tạo ra NaAlO₂ thuộc loại phản ứng trao đổi đã được cân bằng chính xác và chi tiết nhất. Bên cạnh đó là một số bài tập có liên quan về Al(OH)₃ có lời giải, mời các bạn đón xem:

Al(OH)₃ + NaOH → 2H₂O + NaAlO₂

 1. Phương trình phản ứng Al(OH)₃ tác dụng với NaOH

Al(OH)₃ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O

2. Điều kiện phản ứng Al(OH)₃ ra NaAlO₂

Phản ứng xảy ra ở ngay điều kiện thường.

3. Cách tiến hành phản ứng Al(OH)₃ tác dụng với NaOH

Cho từ từ dung dịch NaOH và ống nghiệm chứa sẵn Al(OH)₃.

4. Hiện tượng phản ứng Al(OH)₃ tác dụng với NaOH

Kết tủa Al(OH)₃ tan dần, sau phản ứng thu được dung dịch trong suốt.

5. Mở rộng kiến thức về nhôm hiđroxit – Al(OH)₃

5.1. Về tính chất vật lý

Al(OH)₃ là một loại hợp chất hóa học dạng rắn, không tan được trong nước (ở bất cứ điều kiện nhiệt độ nào).

5.2. Tính chất hóa học của Al(OH)₃

- Kém bền với nhiệt: Khi đun nóng Al(OH)₃ phân hủy thành Al₂O₃.

2Al(OH)₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ Al₂O₃ + 3H₂O

- Là hiđroxit lưỡng tính

+ Tác dụng với axit mạnh:

Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O

+ Tác dụng với dung dịch kiềm mạnh:

Al(OH)₃ + KOH → KAlO₂ + 2H₂O

Hay Al(OH)₃ + KOH → K[Al(OH)₄]

6. Mở rộng kiến thức về NaOH

6.1. Tính chất vật lí

+ NaOH là chất rắn, không màu, dễ nóng chảy, hút ẩm mạnh (dễ chảy rữa).

+ NaOH tan nhiều trong nước và tỏa ra một lượng nhiệt lớn nên cần tuyệt đối cẩn thận khi hòa tan NaOH trong nước.

6.2. Tính chất hóa học

- Khi tan trong nước, NaOH phân li hoàn toàn thành ion:

NaOH → Na⁺ + OH^-

- NaOH là bazơ mạnh, mang đầy đủ tính chất của một bazơ tan:

+ Dung dịch NaOH làm quỳ tím chuyển sang màu xanh, phenolphtalein chuyển sang màu hồng.

+ Tác dụng với axit, oxit axit tạo thành muối và nước:

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

Chú ý: Khi tác dụng với axit và oxit axit trung bình, yếu thì tùy theo tỉ lệ mol các chất tham gia mà muối thu được có thể là muối axit, muối trung hòa hay cả hai loại muối.

2NaOH  + CO₂ → Na₂CO₃  +  H₂O

NaOH  + CO₂ → NaHCO₃

+ Tác dụng với dung dịch muối tạo thành muối mới và bazơ mới:

  CuSO₄ + 2NaOH → Cu(OH)₂↓ + Na₂SO₄                                             

6.3.  Ứng dụng

NaOH là hóa chất quan trọng, đứng hàng thứ hai sau H₂SO₄.

NaOH được dùng để nấu xà phòng, chế phẩm nhuộm, tơ nhân tạo, tinh chế quặng nhôm trong công nghiệp luyện nhôm và dùng trong công nghiệp chế biến dầu mỏ.

7. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1. Nhỏ từ từ cho đến dư dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl₃ hiện tượng xảy ra là

A. Có kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa tan.

B. Chỉ có kết tủa keo trắng.

C. Có kết tủa keo trắng và khí bay lên.

D. Không có kết tủa, có khí bay lên.

Lời giải

Đáp án A

Nhỏ từ từ cho đến dư dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl₃, ban đầu có kết tủa keo trắng xuất hiện.

3NaOH + AlCl₃→ Al(OH)₃ ↓ + 3NaCl

Sau đó kết tủa keo trắng tan trong NaOH dư tạo dung dịch trong suốt (vì Al(OH)₃ có tính lưỡng tính tan được trong dung dịch axit dư, và kiềm dư)

NaOH + Al(OH)₃ → NaAlO₂+ 2H₂O

Câu 2. Các đồ vật bằng nhôm bền trong không khí và nước là do:

A. Có một lớp Al(OH)₃ bên ngoài bảo vệ

B. Có một lớp Al₂O₃ bên ngoài bảo vệ

C. Nhôm không tan trong nước

D. Nhôm bền, không bị oxi hóa

Lời giải

Đáp án B

Nhôm bền trong môi trường không khí và nước là do có màng oxit Al₂O₃ bền vững bảo vệ. Khi nhôm tác dụng chậm với oxi và hơi nước, chúng tạo thành một lớp nhôm oxit (Al₂O₃). Lớp nhôm oxit này bám rất chắc vào bề mặt nhôm. Và ngăn chặn hoàn toàn không cho oxi tác dụng trực tiếp với nhôm. Do đó, nhôm bền trong môi trường không khí là nhờ lớp bảo vệ nhôm oxit ngay cả khi đun nóng.

Câu 3. Dãy gồm các chất tác dụng với cả hai dung dịch NaOH và dung dịch HCl là

A. Al(OH)₃, Al₂O₃, NaHCO₃, (NH₄)₂CO₃.

B. Na₂SO₄, HNO₃, Al₂O₃, Na₂CO₃.

C. Na₂SO₄, ZnO, Zn(OH)₂, NaHCO₃.

D. CuSO₄, Al(OH)₃, BaCl₂, Na₂CO₃.

Lời giải

Đáp án A

Dãy gồm các chất có tác dụng với cả hai dung dịch NaOH và dung dịch HCl là Al(OH)₃, Al₂O₃, NaHCO₃, (NH₄)₂CO₃.

Al(OH)₃ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O

Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

NaHCO₃ + HCl → NaCl + CO₂ + H₂O

(NH₄)₂CO₃ + 2NaOH → Na₂CO₃ + 2NH₃ + 2H₂O

(NH₄)₂CO₃ + 2HCl → 2NH₄Cl + CO₂ + H₂O

Câu 4. Dãy các chất đều phản ứng được với kim loại nhôm là:

A. O₂, Cl₂, NaOH

B. O₂, Cl₂, Mg(OH)₂

C. O₂, S, HNO₃ đặc, nguội

D. O₂, S, MgCl₂

Lời giải:

Đáp án A

4Al + 3O₂ → 2Al₂O₃

2Al + 3Cl₂ → 2AlCl₃

2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂

Câu 5. Dãy chất nào dưới đây phản ứng được NaOH?

A. Al₂O₃; Al(OH)₃; NaNO₃

B. Al₂O₃; Fe, Al(OH)₃

C. Al(NO₃)₃, HCl, CO₂

D. FeCl₃, Ag, CO₂

Lời giải

Đáp án C

Phương trình phản ứng liên quan

Al(NO₃)_{3 dư} + 3NaOH → Al(OH)₃↓ + 3NaNO₃

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

Câu 6. Phát biểu nào dưới đây là sai ?

A. Cho từng viên Na vào dung dịch AlCl₃, xảy ra hiện tượng Na tan, sủi bọt khí, có xuất hiện kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa tan.

B. Al(OH)₃, Al₂O₃, Al đều là các chất lưỡng tính.

C. Nhôm là kim loai nhẹ và có khả năng dẫn điện tốt.

D. Từ Al₂O₃ có thế điều chế được Al.

Lời giải:

Đáp án B

B sai vì chỉ có Al(OH)₃, Al₂O₃, là các chất lưỡng, tính còn Al không phải là chất lưỡng tính.

Câu 7. Cho sơ đồ phản ứng sau: Al → X → Y → Al(OH)₃. Trong sơ đồ trên, mỗi mũi tên là một phản ứng, các chất X, Y lần lượt là

A. NaAlO₂và Al(OH)₃

B. Al₂O₃ và  Al(NO₃)₃

C. Al(OH)₃ và Al₂O₃

D. Al(OH)₃ và  Al(NO₃)₃

Lời giải:

Đáp án B

Phương trình phản ứng hóa học:

4Al + 3O₂ → 2Al₂O₃

Al₂O₃ + 6HNO₃ → 2Al(NO₃)₃ + 3H₂O

Al(NO₃)₃ + 3NH₃ + 3H₂O → Al(OH)₃↓ + 3NH₄NO₃

Câu 8.  Phát biểu nào dưới đây đúng trong các câu sau:

A. Nhôm là kim loại lưỡng tính.

B. Al(OH)₃ là một bazơ lưỡng tính có thể tác dụng HCl và NaOH

C. Al(OH)₃ là một hidroxit lưỡng tính có thể tác dụng HCl và NaOH

D. Al₂O₃ là oxit trung tính.

Lời giải:

Đáp án C

A sai vì nhôm không phải là kim loại lưỡng tính.

B sai Al(OH)₃ là một hidroxit lưỡng tính có thể tác dụng HCl và NaOH.

D sai Al₂O₃ là oxit lưỡng tính.

Câu 9. Dung dịch của chất X làm quỳ tím hóa đỏ, dung dịch của chất Y làm quỳ tím hóa xanh. Trộn lẫn dung dịch X của hai chất lại thì xuất hiện kết tủa. Vậy X và Y có thể lần lượt là

A. H­₂SO₄ và Ba(OH)₂.

B. H₂SO₄ và NaOH.

C. NaHSO₄ và BaCl₂.

D. HCl và Na₂CO₃.

Lời giải:

Đáp án A

Dung dịch chất X làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ => dd X có môi trường axit

Dung dich chất Y làm quỳ tím hóa xanh => dd Y có môi trường bazơ.

Trộn X với Y có kết tủa

=> X là H₂SO₄ và Y là Ba(OH)₂

H₂SO₄ + Ba(OH)₂ → BaSO₄↓ + 2H₂O

Câu 10. Criolit (còn gọi là băng thạch) có công thức phân tử Na₃AlF₆, được thêm vào Al₂O₃ trong quá trình điện phân Al₂O₃ nóng chảy để sản xuất nhôm. Cho các tác dụng sau:

(1) Bảo vệ điện cực khỏi bị ăn mòn.

(2) Làm tăng độ dẫn điện của Al₂O₃ nóng chảy

(3) Làm giảm nhiệt độ nóng chảy của Al₂O₃

(4) Tạo lớp ngăn cách để bảo vệ Al nóng chảy

Tác dụng của Criolit là đúng

A. (1), (2), (3), (4)

B. (1), (2), (3)

C. (2), (3), (4)

D. (1), (2), (4)

Lời giải

Đáp án C

(2) Làm tăng độ dẫn điện của Al₂O₃ nóng chảy

(3) Làm giảm nhiệt độ nóng chảy của Al₂O₃

(4) Tạo lớp ngăn cách để bảo vệ Al nóng chảy

Câu 11. Cho các thí nghiệm sau:

(1). Sục khí CO₂ vào dung dịch natri aluminat.

(2). Cho dung dịch NH₃ dư vào dung dịch AlCl₃ .

(3). Sục khí H₂S vào dung dịch AgNO₃.

(4). Dung dịch NaOH dư vào dung dịch AlCl₃.

(5). Dung dịch NaOH dư vào dung dịch Ba(HCO₃)₂.

Những trường hợp thu được kết tủa sau phản ứng là:

A. (1), (2), (5)

B. (2), (3), (4), (5)

C. (2), (3), (5)

D. (1), (2), (3), (5)

Lời giải

Đáp án D

(1). Sục khí CO₂ vào dd natri aluminat.

2H₂O + NaAlO₂ + CO₂ → Al(OH)₃↓ + NaHCO₃

(2). Cho dung dịch NH₃ dư vào dd AlCl₃:

AlCl₃ + 3H₂O + 3NH₃ → Al(OH)₃↓ + 3NH₄Cl

(3). Sục khí H₂S vào dd AgNO₃.

2AgNO₃ + H₂S → 2HNO₃ + Ag₂S↓

(4). Dung dịch NaOH dư vào dd AlCl₃. Không có kết tủa vì bị tan.

AlCl₃ + 3NaOH → Al(OH)₃↓ + 3NaCl

Al(OH)₃ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O

(5). Dung dịch NaOH dư vào dd Ba(HCO₃)₂.

2NaOH + Ba(HCO₃)₂ → 2H₂O + Na₂CO₃ + BaCO₃↓

Câu 12. Kim loại vừa tác dụng với dung dịch HCl vừa tác dụng với dung dịch KOH là:

A. Fe

B. Mg

C. Na

D. Al

Lời giải

Đáp án D

Al vừa tác dụng với dung dịchHCl vừa tác dụng với dung dịch NaOH

Phương trình hóa học:

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂↑

2Al + 2NaOH + 2H₂O → NaAlO₂ + 3H₂↑

Câu 13. Cho các kim loại: Cu, Zn, Fe, Mg, Ag, Al. Những kim loại nào không tác dụng với dd HNO₃ đặc nguội?

A. Fe, Mg, Ag, Al.

B. Cu, Mg, Ag, Al.

C. Fe, Al.

D. Tất cả các kim loại

Lời giải

Đáp án C

2 kim loại không phản ứng với dung dịch HNO₃ đặc nguội là Fe và Al

Câu 14. Thổi V lít khí CO₂ (đktc) vào 100ml dd Ca(OH)₂ 1M thu được 6 gam kết tủa. Lọc kết tủa đun nóng dung dịch lại thấy có kết tủa nữa. Tìm V?

A. 1,08 lít

B. 3,136 lít

C. 2,24 lít

D. 3,36 lít

Lời giải

Đáp án B

n_{kết tủa} = $\frac{6}{100}$ = 0,06 mol

Vì đun nóng lại thu được kết tủa nên dd thu được 2 muối: CaCO₃; Ca(HCO₃)₂.

Phương trình hóa học

CO₂  + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + H₂O

0,06                      0,06            mol

2CO₂ + Ca(OH)₂ → Ca(HCO₃)₂.

0,08          0,04                         mol

→$n_{C{O}_2}$ = 0,06 + 0,08 = 0,14 → V = 3,136 lít.

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

• Phương trình nhiệt phân: 2Al(OH)₃ Al₂O₃ + 3H₂O
• Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O
• 2Al(OH)₃ + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 6H₂O
• Al(OH)₃ + HNO₃ → Al(NO₃)₃ + 3H₂O
• Al(OH)₃ + KOH → 2H₂O + KAlO₂
• 2Al(OH)₃ + Ba(OH)₂ → 4H₂O + Ba(AlO₂)₂
• 2Al(OH)₃ + Ca(OH)₂ → 4H₂O + Ca(AlO₂)₂
• Al(OH)₃ + HBr → H₂O + AlBr₃
• Al(OH)₃ + 3HF → 3H₂O + AlF₃
• Al(OH)₃ + H₃PO₄ → 3H₂O + AlPO₄ ↓