Truyện ngắn Con chó xấu xí của nhà văn Kim Lân kể về một con chó được người vợ mua ở chợ với giá rẻ về nuôi. Người chồng thấy vậy không thích vì ngoại hình của nó ốm yếu bệnh tật, anh sợ chẳng sống được nổi. Vì lẽ đó, nhân vật tôi chẳng không bao giờ quan tâm vuốt ve, đến cái tên con chó khốn khổ ấy cũng chẳng được đặt. Con chó sống lầm lì trong gia đình, sợ hãi người chủ nhân chẳng bao giờ cho nó sắc mặt tốt cho đến khi gặp Đặng. Cứ ngỡ hắn quý mến và thương xót cho con chó khốn khổ, ai ngờ hắn chỉ nhăm nhe nuôi cho lớn để mấy người làm một bữa nhậu thật thịnh soạn. Con chó không hiểu, nó được vuốt ve, vậy nên nó vẫn vẫy đuôi mừng với kẻ định giết thịt nó. Cho đến khi có tin bọn giặc đến vùng quê ấy, nhân vật tôi dẫn người nhà chạy giặc, không đem theo con chó mà gửi nó cho một cụ già sống trong rừng. Con chó nhớ chủ, nó nhờ ngôi nhà nên vùng vẫy chạy về đó, lết tấm thân tàn tạ nằm nơi đó đợi chủ nhân về. Ngày về, con chó chẳng kịp kêu một tiếng, thoi thóp rồi tắc thở trước mặt người chủ mình mong ngóng bấy lâu. Đến lúc này, nhân vật tôi mới thể hiện sự thương xót của mình cho con chó xấu số, tự mình ân hận nhưng đã quá muộn màng. Cuối truyện, tác giả liên hệ con chó trung thành ấy với kẻ từng là bạn – Nhược Dự, giờ đã đầu quân cho giặc.