Các luận điểm trong văn bản: - Tình trạng thực thi của Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ: lúc này, tức là 100 năm sau ngày kí, người da đen vẫn chưa được tự do. - Tính cấp bách của việc đấu tranh để xoá bỏ nạn phân biệt chủng tộc, để ánh sáng công lí được chiếu rọi trên nước Mỹ - Chúng ta cần phải đấu tranh một cách đúng đắn để không gây nên bạo lực, oán thù - Chúng ta không thể hài lòng với thực tại cho đến khi chúng ta đạt được những quyền lợi như người da trắng. Những người da đen xin đừng đắm chìm trong tuyệt vọng. - Ước mơ, hi vọng của tác giả về một chế độ mới nơi tất cả sẽ được đối xử bình đẳng, về một nước Mỹ đẹp đẽ về mọi mặt. Trong văn bản, tác giả đã dùng những lí lẽ sắc bén, chạm đến suy nghĩ, tâm trí mọi người và đưa ra những bằng chứng khách quan, chân thực, không thể chối cãi kết hợp với ngôn từ giàu sức biểu cảm. Dưới đây là một số ví dụ về cách tác giả dùng lí lẽ và bằng chứng. VD1: Đoạn từ “cách đây một thế kỉ” đến “đáng xấu hổ này”. - Ở phần này, tác giả đã xây dựng nên 2 đoạn văn có tính đối lập nhau để phản ánh chân thực tình trạng chưa được tự do của người da đen. Ở đoạn thứ nhất, tác giả gợi ra sự kiện bản Tuyên ngôn cùng với những lời lẽ như “có một người Mỹ vĩ đại”, “ngọn hải đăng của hi vọng”, “ánh bình minh hạnh phúc” để rồi sang đoạn tiếp theo, tác giả ngay lập tức nhấn mạnh vào sự đối lập của hiện thực. - Cách nói hình ảnh “gông cùm xiềng xích của sự phân biệt chủng tộc và kì thị”, “hòn đảo đói nghèo giữa một đại dương mênh mông thịnh vượng về vật chất”,… gây ấn tượng cho người đọc, nhấn mạnh sâu sắc tính chất của đối tượng mà tác giả hướng tới. - Cách lặp cấu trúc: “một trăm năm sau,…” nhằm phân định rạch ròi các ý, tạo sự lôi cuốn cho người đọc, người nghe, đồng thời tăng cường sự nhấn mạnh. - Những bằng chứng mà tác giả đưa ra đa dạng: người da đen bị kì thị, người da đen phải sống cô đơn nghèo đói trên một vùng giàu có, người da đen gầy mòn trong những ngõ ngách,… VD2: Đoạn từ “chúng ta cũng đến nơi thiêng liêng” đến “khi công lý chiếu rọi”. Ở phần này tác giả tiếp tục dùng một số cách nêu lí lẽ, bằng chứng như ở VD1: - Cách nói hình ảnh: “lẩn tránh trong sự xoa dịu xa xỉ hay những liều thuốc an thần”, “bóng đêm và cái thung lũng hoang tàn của sự phân biệt chủng tộc”, “con đường chan hoà ánh nắng của sự bình đẳng về chủng tộc”,… - Cách lặp cấu trúc: “đây là lúc …” - Tác giả chỉ ra được vấn đề cốt lõi ở việc đấu tranh: “sẽ không có sự bình yên hay ngơi nghỉ ở nước Mỹ cho đến khi người da đen được công nhận quyền công dân của mình”. VD3: Đoạn từ “và có một điều tôi phải nhắc” đến “tự do của ta”. - Ở phần này ta thấy rõ sự gắn kết giữa tác giả với “chiến hữu” của mình, thể hiện qua giọng điệu, qua các từ ngữ “chúng ta”, đừng”,… - Việc chỉ ra rằng chúng ta cần đấu tranh một cách hợp lí, không sa đà vào bạo lực và việc đánh giá đúng tính chất của một bộ phận người da trắng luôn đứng cùng người da đen cho thấy tác giả đã lập luận vấn đề từ nhiều phương diện, mang tính khách quan. Yếu tố bổ trợ: Biểu cảm Một số yếu tố biểu cảm được sử dụng trong văn bản: Sử dụng những hình ảnh, câu văn có sức truyền cảm. Cụ thể: - Cuộc đấu tranh của chúng ta bao giờ cũng phải dựa trên nền tảng cao quý của nhân phẩm và kỉ cương. - Chúng ta sẽ không bao giờ hài lòng một khi, sau chặng đường dài mệt mỏi, ta vẫn không thể tìm được chốn nghỉ chân trong quán trọ ven xa lộ hay khách sạn trong thành phố. → Những yếu tố biểu cảm ấy góp phần thể hiện trực tiếp suy nghĩ, tình cảm và những niềm hi vọng của tác giả vào một “giấc mơ”.