Truyện cổ tích cây khế là một trong những truyện cổ tích tiêu biểu của văn học dân gian Việt Nam. Truyện kể về một người con trai hiền lành, chịu khó, nhưng lại bị người anh tham lam, độc ác hãm hại. Nhờ sự giúp đỡ của thần tiên, người con trai cuối cùng cũng được hưởng hạnh phúc.

Truyện cổ tích cây khế mang nhiều giá trị về nội dung và nghệ thuật. Đề tài của truyện là đề tài quen thuộc trong văn học dân gian Việt Nam, đó là đề tài người lao động và lòng hiền lành, nhân hậu. Truyện có nhiều ý nghĩa giáo dục sâu sắc, ca ngợi lòng nhân hậu, sự chăm chỉ, kiên trì và đề cao sức mạnh của cái thiện chiến thắng cái ác.

* Nội dung nghiên cứu

- Về nguồn gốc của truyện cổ tích cây khế

Truyện cổ tích cây khế có nguồn gốc từ văn học dân gian Việt Nam. Truyện có nhiều bản kể khác nhau, nhưng nhìn chung đều có nội dung tương tự nhau. Truyện được lưu truyền rộng rãi trong dân gian, được nhiều thế hệ người Việt Nam yêu thích.

- Về giá trị nội dung của truyện cổ tích cây khế

Truyện cổ tích cây khế mang nhiều giá trị nội dung sâu sắc.

+ Giá trị nhân đạo: Truyện ca ngợi lòng nhân hậu, sự chăm chỉ, kiên trì của người lao động. Người con trai trong truyện là người hiền lành, chịu khó, nhưng lại bị người anh tham lam, độc ác hãm hại. Nhờ sự giúp đỡ của thần tiên, người con trai cuối cùng cũng được hưởng hạnh phúc. Truyện thể hiện niềm tin của nhân dân ta vào sự công bằng, chính nghĩa, vào sức mạnh của cái thiện chiến thắng cái ác.

+ Giá trị giáo dục: Truyện có nhiều ý nghĩa giáo dục sâu sắc, giáo dục con người về lòng nhân hậu, sự chăm chỉ, kiên trì, đồng thời phê phán những kẻ tham lam, độc ác.

- Về giá trị nghệ thuật của truyện cổ tích cây khế

Truyện cổ tích cây khế có nhiều giá trị nghệ thuật đáng chú ý.

+ Tình tiết hấp dẫn, lôi cuốn: Truyện có nhiều tình tiết hấp dẫn, lôi cuốn, gây hứng thú cho người đọc, người nghe. Đó là tình tiết người con trai hiền lành, chịu khó nhưng lại bị người anh tham lam, độc ác hãm hại; là tình tiết người con trai được thần tiên giúp đỡ, trở nên giàu có, sung sướng; là tình tiết người anh tham lam, độc ác bị trừng phạt đích đáng.

+ Nhân vật được xây dựng sinh động, chân thực: Nhân vật trong truyện được xây dựng sinh động, chân thực, gây ấn tượng cho người đọc, người nghe. Đó là hình ảnh người con trai hiền lành, chịu khó, chăm chỉ, là hình ảnh người anh tham lam, độc ác, là hình ảnh thần tiên tốt bụng, nhân hậu.

+ Ngôn ngữ giản dị, gần gũi: Ngôn ngữ trong truyện giản dị, gần gũi với đời sống, dễ hiểu, dễ nhớ.