Mẹ Tơm- người mẹ thân thương đã nuôi dưỡng tác giả trong những ngày nhà thơ vượt ngục, tác phẩm được Tố Hữu sáng tác trong dịp về thăm quê hương nơi người mẹ anh hùng ấy ở. Bài thơ ngợi ca mẹ Tơm với những phẩm chất tốt đẹp và cao quý. Cả chặng đường tác giả bồi hồi, vui sướng khi nghĩ sắp được gặp lại mẹ nhưng thời trôi qua đã quá lâu và mẹ Tơm đã không còn nữa. Chỉ có một cô gái tiếp đón người khách lạ vào nhà ghé chơi. Theo dòng hồi tưởng, những kỉ niệm ngày xưa ùa về, nhà thơ bồi hồi xúc động nhớ về mẹ Tơm thân thương. Đoạn thơ tái hiện sau mười chín năm xa cách “con” giờ cũng đã về thăm lại mẹ già. Nhà thơ đi trong không gian trong lành, thoáng đãng, dưới trưa nắng sáng long lanh chiếu dài” trên “bãi cát”, trong âm thanh sống động của từng cơn sóng biển. Những từ láy như “xôn xao”, “đu đưa”, “ngân nga” đã cộng hưởng rồi tạo thành một bản hòa âm êm ái du dương làm xao xuyến biết bao tâm hồn bạn đọc đang thưởng thức bài thơ. Nhà thơ kể lại câu chuyện về người mẹ anh hùng bằng lời thơ tấm lòng chân thành và lời thơ tràn đầy tình yêu thương, lòng biết ơn đối với mẹ. Thời gian trôi chẳng chờ đợi một ai, nó cũng đã mang mẹ đi xa mất rồi.