Bài 3. Một số công nghệ phổ biến trang 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 SGK Công nghệ 10 Cánh diều

Thép được sản xuất từ gang bằng lò oxi hoặc lò hồ quang với hàm lượng carbon (C) 2,14%.

- Bản chất của công nghệ đúc là dựa trên hiện tượng nóng chảy và đông đặc của các chất. 

   + Ban đầu ta làm kim loại chuyển sang thể lòng để rót vào khuôn. Sau đó, kim loại lỏng nguội dần, chuyển sang thể rắn có hình dạng, kích thước của lòng khuôn.

- Ứng dụng của công nghệ đúc: 

   + Tạo ra các sản phẩm như: chuông, tượng, xoong, chảo, nồi, nắp cống rãnh …

   + Tạo ra phôi cho các chi tiết máy như: đế máy, thân vỏ máy, vỏ động cơ …

Luyện tập

Lời giải chi tiết:

Một số sản phẩm công nghệ trong gia đình em là sản phẩm của đúc như: chảo, nồi, xoong, …

1. Công nghệ gia công cắt gọt là dùng các dụng cụ cắt để cắt đi các vật liệu thừa trên phôi.

Công nghệ tiện có thể gia công được nhiều loại bề mặt tròn xoay khác nhau như: tiện mặt trụ, tiện lỗ, tiện ren, tiện côn, … 

Công nghệ phay có thể gia công các chi tiết có bề mặt phẳng, bậc, rãnh, các mặt định hình. 

2. Công nghệ khoan phổ biến nhất là gia công lỗ có đường kính ∅≤35 mm, có khả năng gia công các lỗ có đường kính ∅=0,1÷80 mm.

1. Bản chất của rèn, dập là sử dụng ngoại lực tác dụng lên vật liệu kim loại có tính dẻo, làm cho nó biến dạng tạo thành sản phẩm (chế tạo phôi cho các chi tiết cơ khí) có hình dạng, kích thước theo yêu cầu. 

Rèn sử dụng búa tác động lên phôi kim loại đã được nung nóng để tăng tính dẻo, tạo ra các chi tiết cơ khí có độ bền cao

Dập sử dụng khuôn dập tác động lên phôi kim loại đã được nung nóng (phôi của dập nguội không cần phải nung nóng).

- Ứng dụng công nghệ rèn để chế tạo những sản phẩm như: dao, kéo, búa, kìm, vòng bi, tay biên, trục khủy, …

- Ứng dụng công nghệ dập để chế tạo những sản phẩm như: các chi tiết có dạng hình khối, tủ điện, vỏ máy, một số chi tiết xe ô tô,..

2. So sánh sự giống và khác nhau giữa công nghệ rèn và dập 

3. Công nghệ rèn, dập được sử dụng cho ngành công nghiệp sản xuất cơ khí bởi vì có năng suất cao, giảm được sự tiêu hao vật liệu.

Câu hỏi

1. Hàn thường được dùng khi nào? Vì sao các kết cấu công trình lớn lại dùng công nghệ hàn? 2. Hãy kể tên các vật được hàn mà em thường thấy trong cuộc sống.

Phương pháp giải:

Công nghệ hàn thường được dùng khi muốn tạo mối liên kết cố định giữa các chi tiết kim loại, bằng cách nung nóng chảy kim loại ở vùng tiếp xúc, sau khi nguội các chi tiết liên kết tạo thành một khối.

Công nghệ hàn có ưu điểm là tạo ra được sản phẩm có kích thước từ nhỏ đến lớn, tạo liên kết bền vững, kín khít.

Lời giải chi tiết:

1. Hàn thường được dùng khi muốn tạo mối liên kết cố định giữa các chi tiết kim loại, bằng cách nung nóng chảy kim loại ở vùng tiếp xúc, sau khi nguội các chi tiết liên kết tạo thành một khối.

Kết cấu công trình lớn lại dùng công nghệ hàn vì công nghệ hàn có ưu điểm là tạo ra được sản phẩm có kích thước từ nhỏ đến lớn, tạo liên kết bền vững, kín khít.

2. Các vật được hàn mà em thường thấy: bồn, khung xe máy, vỏ ô tô, cửa sắt, hàng rào sắt, mối nối điện,…

1. Các loại nhiên liệu dùng cho nhà máy nhiệt điện là: các loại nhiên liệu hóa thạch như than đá, dầu, khí gas để làm sôi nước,…

2. Nhà máy nhiệt điện cần được bố trí ở những khu vực tập trung nhiều nguồn nhiên liệu hóa thạch (than đá, dầu, khí gas) như ở Hạ Long, Quảng Ninh, … để hạn chế việc vận chuyển nhiên liệu.

Câu hỏi

Phương pháp giải:

Công nghệ thủy điện sử dụng năng lượng nước (do chênh lệch về độ cao mực nước) làm quay tuabin – máy phát để tạo thành điện năng.

Các loại đèn điện trong gia đình là: đèn sợi đốt, đèn huỳnh quang, đèn Compact, đèn LED,…

Theo em nên sử dụng loại đèn LED, vì có nhiều ưu điểm nổi trội: tiết kiệm điện năng, hiệu quả chiếu sáng tối ưu, tuổi thọ cao.

Câu hỏi

Phương pháp giải:

Công nghệ điện - cơ là công nghệ biến đổi điện năng thành cơ năng dựa trên nguyên lí cảm ứng điện từ. 

Sản phẩm chính của công nghệ này là các loại động cơ điện.

Công nghệ tự động hóa là sự tích hợp điều khiển tự động và hệ thống cơ - điện nhằm tạo ra các hệ thống sản xuất tự động, các máy tự động, các máy tự động, các thiết bị tự động như máy tự động điều khiển số (máy CNC), robot công nghiệp,… 

Vai trò của công nghệ tự động hóa đối với sản xuất công nghiệp là: có thể tự động hóa các hệ thống sản xuất và các hệ thống kĩ thuật, ví dụ như dây chuyền lắp ráp ô tô tự động.