Tìm hiểu tâm hồn Tế Hanh qua bài thơ Quê hương của ông

Bài tham khảo số 1

       Trong dàn hợp xướng thời Thơ mới, có lẽ cây đàn Tế Hanh đã góp vào những vần thơ vừa khoẻ khoắn, trong trẻo, vừa không kém phần nồng đượm, có một âm hưởng đằm thắm riêng. Bài Quê hương trong tập thơ ra mắt của Tế Hanh - tập thơ đã được giải thưởng Tự lực văn đoàn, hầu như chúng đúc được khá đầy đủ những đặc điểm ấy. Nó rất trong mà vẫn đượm. Nó cho ta biết được gì về tâm hồn chàng trai mười tám tuổi đối với quê hương hồi đó.

       Trước hết, ta dễ dàng nhận ra ở Tế Hanh một bản chất thực gắn bó với mặt đất cần lao của cuộc đời khác với những hồn thơ giàu chất thơ mộng của những Lưu Trọng Lư, Huy Cận, hay đầy huyền ảo lung linh của Hàn Mặc Tử, Chế Lan Viên. Cái làng “vốn làm nghề chài lưới... cách biển nửa ngày sông” của ông, được nhắc đến với đôi mắt xác định rõ ràng, không chút tô vẽ. Tuy nhiên, tác giả chỉ lưu ý đến những sắc tươi, nét mạnh trong bức tranh quê hương. Bức tranh ấy được dựng lại trên nền cảnh “trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng”, với những chi tiết rắn rỏi, đầy yếu tố tích cực.

Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mũ.

Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang.

       Rắn rỏi, nhưng không quá cục mịch, thô sơ. Tác giả còn có một tâm hồn bay bổng, không thiếu những khái vọng cao xa, được tượng hình trong cánh buồm căng đón gió - một hình ảnh thực hoà với mộng, dây diều sát đất nhưng cánh diều đồng thời vẫn bay liệng vi vút tít ười cao, mang phong cách đặc trưng của Tế Hanh.

       Tâm hồn nhạy cầm ấy còn có chiều sâu ân tình, bề dày gắn bó của nó, mang đậm ý vị đằm thắm, sắc thái đôn hậu cũng rất Tế Hanh: từ thân thể người dân chài ngâm nước, ướp nắng biển khơi “nồng thở vị xa xăm” cho đến con thuyền mỏi mệt lặng nằm trên bến.

Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.

       Câu thơ hàm chứa một ý vị không cùng. Chất tình nghĩa đậm đà trong tâm hồn nhà thơ cứ ngâm mãi vào lòng ta, như chất muối mặn ăn mãi vào vỏ thuyền, như bao kỉ niệm buồn vui, bao cung bậc bổng trầm dọc đường đời đã nhuyễn vào trong ta thành máu thịt...

       Kết thúc bài thơ, Tế Hanh lại trở về với cái “mùi nồng mặn” rất thực. Nhưng đó là cái thực tinh tuý, đã được nhân lên trong tâm tình, đã đọng lại thành kỉ niệm đã bay cao thành ước mơ. Một lần nữa, ta nhận ra chiếc dây diều thơ ca của Tế Hanh bám chắc vào mặt đất của thực lại như thế nào. Một lần nữa, ta vui mừng được giao tiếp với một hồn thơ khoẻ lành, trong sáng. Nó không hề làm nặng đầu la với những bóng dáng siêu hình, những vô thức u minh, nhưng nó vẫn chắp cánh mộng mơ, bồi đắp khát vọng cho ta có đà “rướn thân” lên “thâu góp gió” đời, “phăng mái chèo... vượt trường giang”

Xem thêm bài tham khảo khác tại đây:

Bài tham khảo số 2