7. Chủ đề 6. Ôn tập về văn bản nghị luận, văn bản thông tin

Lý thuyết

1. Lý thuyết về văn bản nghị luận, văn bản thông tin

2. Khái quát nội dung chính các văn bản

Đề bài

Câu 1: Nêu nhưng câu văn thể hiện ý kiến của tác giả về việc học thầy, học bạn trong văn bản Học thầy, học bạn.

Câu 2: Hãy xác định lí lẽ, bằng chứng mà tác giả đưa ra để củng cố ý kiến của mình và điền vào bảng sau:

Câu 3: Viết đoạn văn khoảng 150 – 200 chữ tóm tắt văn bản Phải chăng chỉ có ngọt ngào mới làm nên hạnh phúc?

Câu 4: Văn bản giúp em hiểu gì về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên?

Câu 5: Hãy điền vào bảng sau những chi tiết trong đoạn 2 thể hiện sự tiến hóa của sự sống trên Trái Đất theo thời gian:

Câu 6: Qua văn bản Ngày môi trường thế giới và hành động của tuổi trẻ, hãy viết một đoạn văn về vấn đề ô nhiễm môi trường.

Hướng dẫn giải

Câu 1:

Phương pháp:

Nhớ lại nội dung văn bản

Lời giải chi tiết:

Những câu văn thể hiện ý kiến của người viết về việc học thầy, học bạn là:

- Trong cuộc đời mỗi người, học từ thầy là quan trọng nhất.

- Ngoài tài năng thiên bẩm, không thể không nhắc đến sự dẫn dắt của người thầy.

- Học hỏi từ bạn bè cũng rất cần thiết.

- Việc học ở bạn thuận lợi ở chỗ với bạn bè cùng trang lứa, cùng hứng thú, cùng tâm lí thì việc học hỏi, truyền thụ cho nhau có phần thoải mái, dễ dàng hơn.

Câu 2:

Phương pháp:

Nhớ lại nội dung văn bản

Lời giải chi tiết:

Câu 3:

Phương pháp:

Nhớ lại nội dung văn bản

Lời giải chi tiết:

Trong văn bản Phải chăng chỉ có ngọt ngào mới làm nên hạnh phúc?, tác giả đã phân tích và lập luận một cách xác đáng trong quan điểm về hạnh phúc. Với luận điểm thứ nhất, ngọt ngào là hạnh phúc, tác giả đã đưa các hàng loạt các lý lẽ như: ngọt ngào mang đến cho con người sự thoải mái, sự bình yên nên hẳn nhiên đó là hạnh phúc; một cuộc sống giàu có, sung túc, đủ đầy giúp cho con người có thể làm điều mình thích mà không bị giới hạn bởi bất kì điều gì, điều ấy cũng làm cho cuộc sống thêm phần hạnh phúc, tươi đẹp. Ở khía cạnh này, tác giả đã đưa ra bằng chứng là một cử chỉ quan tâm, yêu thương, một lời hỏi han ngọt ngào của cha mẹ dành cho con, của bạn bè dành cho nhau cũng đủ khiến người ta cảm thấy vui vẻ và ấm lòng. Tỷ phú Bill Gates đã dành 45,68% tài sản của mình để thành lập quỹ từ thiện để giải quyết các vấn đề về sức khoẻ và nghèo đói toàn cầu. Sự ngọt ngào ấy đã mang đến hạnh phúc cho những mảnh đời đang gặp khó khăn, khốn khó ở khắp nơi trên thế giới. Với luận điểm thứ hai, hạnh phúc không chỉ đến từ những điều ngọt ngào ấy, nó còn có thể được tạo nên bởi những vất vả, mệt nhọc, thậm chỉ là nỗi đau, tác giả đã đưa ra các lý lẽ như: một người mẹ sinh con, dù đau đến thế nào vẫn chỉ cảm thấy vui sướng, hạnh phúc; một người không may mắc những bệnh tật nguy hiểm, họ vẫn có thể cảm thấy hạnh phúc, vi họ vẫn còn thời gian để sống, để cống hiến, làm những điều mình muốn. Ở khía cạnh này tác giả đã đưa ra những lí lẽ như Lần mẹ đau đớn nhất, khi sinh con. Lúc ấy mẹ mới cảm nhận được nỗi đau vượt cạn, đau đến tột cùng, chỉ muốn ngất đi. Nhưng rồi, trong nỗi đau ấy, khi tiếng khóc của con cất lên, mẹ lại hạnh phúc vô cùng. Nhìn thấy con lúc ấy, mẹ mới hiểu được giá trị thực sự của hạnh phúc; Võ Thị Ngọc Nữ, dù đang ở trong độ tuổi của những ước mơ, của những hoài bão, một tuổi trẻ nhiệt huyết, đây đam mê, nhưng Ngọc Nữ lại mắc phải căn bệnh hiểm nghèo. Dẫu vậy, cô vẫn luôn tươi cười hạnh phúc, nhất là khi cỏ có thế được múa, được thực hiện điều mình mong muốn. Qua những luận điểm trên, tác giả đã đi đến khẳng định rằng hạnh phúc luôn tồn tại ở quanh ta.

Câu 4:

Phương pháp:

Nhớ lại nội dung văn bản

Đây là câu hỏi mở, các em trả lời theo quan điểm của bản thân.

Lời giải chi tiết:

Văn bản giúp em hiểu rằng thiên nhiên và con người có mối quan hệ gắn bó, khăng khít. Thiên nhiên cung cấp những giá trị vật chất, tinh thần để giúp đời sống con người đầy đủ hơn. Ngược lại, con người biết ơn, chăm sóc thiên nhiên thì sẽ nhận được những giá trị tốt đẹp mà thiên nhiên đem lại.

Câu 5:

Phương pháp:

Nhớ lại nội dung văn bản

Lời giải chi tiết:

Câu 6:

Phương pháp:

Nhớ lại nội dung văn bản, liên hệ bản thân

Lời giải chi tiết:

  Ô nhiễm môi trường đang là một trong những vấn đề nhức nhối của nước ta hiện nay. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này? Trước hết, đó là do những hành động sai trái của chính bản thân con người. Mọi người thoải mái vứt rác bừa bãi xuống sông, xuống lòng đường. Hơn thế nữa, chúng ta còn ngang nhiên khai thác bừa bãi, khai thác một cách quá mức. Chưa dừng lại ở đó, khi đánh bắt cá, nhiều ngư dân còn sử dụng các chất nổ hoặc quăng nhiều rác xuống lòng biển. Nguyên nhân còn là do người dân chưa ý thức được sự nguy hiểm của hiện tượng ô nhiễm môi trường. Và để giảm thiểu tình trạng này, mỗi người dân hãy nâng cao ý thức của mình về môi trường mà ta đang sống. Bên cạnh đó, hãy không ngừng tuyên truyền và làm nhiều hành động thiết thực để giảm thiểu ô nhiễm như trồng cây gây rừng, xử phạt nghiêm minh hành vi phá hoại môi trường. Hãy cùng nhau chung tay bảo vệ môi trường, bảo vệ mái nhà chung.