I. ĐỌC HIỂU. (4,0 điểm): Đọc ngữ liệu sau và trả lời các câu hỏi: Nếu Tổ quốc đang bão giông từ biển Có một phần máu thịt ở Hoàng Sa Ngàn năm trước con theo cha xuống biển Mẹ lên rừng thương nhớ mãi Tr...

Câu 1.
Thể thơ: Thể thơ tự do. Bài thơ không tuân thủ một số câu, số chữ cố định nào, tạo sự phóng khoáng, tự do trong cách biểu đạt cảm xúc.

Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm. Bài thơ chủ yếu bộc lộ cảm xúc, tình cảm, suy tư của tác giả về Tổ quốc từ góc nhìn từ biển.

Câu 2.
Biện pháp tu từ được sử dụng là phép điệp cấu trúc và điệp từ.

Chỉ ra:

Điệp cấu trúc: "Nếu Tổ quốc đang bão giông từ biển" và "Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển".

Điệp từ: "Biển Tổ quốc", "ngàn năm", "sóng".

Tác dụng:

Nhấn mạnh và làm nổi bật sự gắn bó mật thiết giữa Tổ quốc và biển cả, đặc biệt là hình ảnh biển cả như một phần máu thịt của đất nước.

Tạo nhịp điệu dồn dập, mạnh mẽ cho bài thơ, thể hiện sự lo lắng, trăn trở của tác giả trước tình hình biển đảo.

Góp phần khẳng định chủ quyền thiêng liêng của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Câu 3.
Phép liệt kê: "bóng tre, bóng chuối, bóng người". Phép liệt kê này giúp tạo ra một bức tranh đầy đủ về cuộc sống và thiên nhiên ở vùng biển, đồng thời nhấn mạnh sự hiện diện của con người, người mẹ và người lính.

Ý nghĩa của mỗi từ "sóng" trong hai câu thơ cuối:

"Sóng lớp lớp đè lên thềm lục địa": "Sóng" ở đây mang ý nghĩa ẩn dụ cho những thế lực, những hiểm nguy đang đe dọa đến chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Nó gợi lên một cuộc đấu tranh âm thầm và quyết liệt.

"Trong hồn người có ngọn sóng nào không?": "Sóng" ở đây tượng trưng cho lòng yêu nước, sự trăn trở và ý thức bảo vệ chủ quyền trong tâm hồn mỗi người dân Việt Nam. Câu thơ là một câu hỏi tu từ, như một lời thức tỉnh, kêu gọi lòng yêu nước của mọi người.

Câu 4.
Truyền thuyết được gợi lại trong đoạn thơ này là truyền thuyết Lạc Long Quân - Âu Cơ.

Ý nghĩa:

Khẳng định chủ quyền: Việc gợi lại truyền thuyết này nhấn mạnh sự thiêng liêng và tính lịch sử của chủ quyền Việt Nam đối với biển đảo.  Hình ảnh "Ngàn năm trước con theo cha xuống biển / Mẹ lên rừng thương nhớ mãi Trường Sa" thể hiện sự phân ly của con cái Lạc Long Quân và Âu Cơ. "Con theo cha xuống biển" là hình ảnh những người con đã ra đi để bảo vệ biển đảo từ thuở sơ khai của dân tộc.

Tạo sự gắn kết, đoàn kết: Truyền thuyết này không chỉ nhắc nhở về nguồn gốc dân tộc mà còn truyền tải thông điệp về sự gắn kết, đoàn kết. Dù ở miền biển hay miền rừng, dù là con cháu Lạc Long Quân hay Âu Cơ, tất cả đều phải cùng nhau bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.

Tạo cảm xúc thiêng liêng: Việc lồng ghép truyền thuyết vào bài thơ đã nâng tầm ý nghĩa của cuộc chiến bảo vệ biển đảo, biến nó thành một nhiệm vụ thiêng liêng, là trách nhiệm của mỗi người con dân Việt Nam.