ĐỀ 1: I. Đọc hiểu (4,0 điểm) Đọc đoạn văn bản sau: BÍ ẨN CỦA LÀN NƯỚC BẢO NINH Các dòng sông trôi đi như thời gian và cũng như thời gian, trên mặt nước các triền sông biết bao nhiêu là chuyện đời đã d...

câu 1: Truyện ngắn "Bí ẩn của làn nước" của Bảo Ninh xoay quanh sự kiện một trận lũ lớn xảy ra tại quê hương của nhân vật chính, trong bối cảnh chiến tranh. Sự kiện này không chỉ là một thảm họa thiên nhiên mà còn là một bi kịch cá nhân, khi nhân vật chính phải đối mặt với việc mất đi vợ trong cơn lũ, trong khi cố gắng cứu con trai sơ sinh của mình. Câu chuyện thể hiện nỗi đau, sự mất mát và những kỷ niệm không thể quên về người vợ và đứa con đã mất, đồng thời phản ánh sự gắn bó của nhân vật với dòng sông quê hương, nơi chứa đựng những bí mật và kỷ niệm đau thương của cuộc đời mình.

câu 2: Đọc kĩ văn bản, xác định các chi tiết miêu tả cảm xúc của nhân vật "tôi" khi đối diện với dòng nước trong đêm lũ:
- "Tôi dốc toàn lực bình sinh vào đôi chân."
- "vợ tôi ôm khư khư đứa con mới sinh, nhất định không để tôi bế đỡ."
- "vợ tôi hét rú lên và lao ngay lập tức xuống hòng chụp lấy con."
- "tôi vật lộn điên dại quyết sống mái một phen với làn nước giết người, nhưng tôi đã thua cuộc..."
- "ứa ra cả máu tai máu mũi mà không những không cứu nổi vợ, đến thi thể cô ấy cũng bất lực không tìm thấy."
- "khóc nóng rực, tê nhoi".
- "chết lặng", "nén một tiếng kêu thất thanh".
- "choáng váng, chết lặng, tôi nén một tiếng kêu thất thanh".
- "từ bấy tới nay, thời gian trôi qua và triền nước trôi đi, tôi đã có tuổi và con gái tôi đã thành một thiếu nữ đẹp nhất làng."
- "con tôi và người đàn bà vô danh nhìn tôi từ đáy nước."
=> Nhân vật chính trong truyện đã trải qua những cảm xúc: lo lắng, sợ hãi, tuyệt vọng, đau đớn, xót xa,... khi đối diện với dòng nước trong đêm lũ.

câu 3: Câu hỏi: Phân tích ý nghĩa của hình ảnh "dòng sông" trong truyện. Dòng sông không chỉ là một bối cảnh mà còn mang ý nghĩa gì sâu sắc hơn? [/INST] Hình tượng trung tâm của tác phẩm chính là dòng sông. Đó là dòng sông quê hương gắn bó với kí ức tuổi thơ của tác giả. Dòng sông ấy còn chứng kiến những biến cố, thăng trầm của lịch sử dân tộc. Trong chiến tranh, dòng sông là nơi ghi dấu những hi sinh mất mát, đau thương của người dân vô tội. Sau chiến tranh, dòng sông lại hiền hòa, êm ả, là nơi lưu giữ những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ.

câu 4: Câu hỏi: Tại sao tác giả lại chọn cách kết thúc câu chuyện bằng hình ảnh dòng sông và nỗi đau của nhân vật? Hãy phân tích sự liên kết giữa hình ảnh này với chủ đề của tác phẩm.
- Tác giả lựa chọn cách kết thúc mở, gợi suy ngẫm cho độc giả. Hình ảnh dòng sông và nỗi đau của nhân vật chính là biểu tượng cho sự mất mát, hy vọng và sự tồn tại dai dẳng của kí ức. Dòng sông là nơi chứng kiến những biến cố, thăng trầm của cuộc sống, đồng thời cũng là nơi lưu giữ những ký ức, những nỗi đau của con người. Nỗi đau của nhân vật chính là một phần không thể tách rời khỏi dòng sông, luôn hiện diện trong tâm trí ông, dù thời gian có trôi qua. Sự liên kết giữa hình ảnh này với chủ đề của tác phẩm tạo nên một thông điệp sâu sắc về sự tồn tại của kí ức và nỗi đau trong cuộc sống.
- Cách kết thúc mở này khơi gợi sự tò mò và suy ngẫm của độc giả, khiến họ tự đặt ra câu hỏi về ý nghĩa của cuộc sống, về giá trị của tình yêu thương và sự hy sinh. Đồng thời, hình ảnh dòng sông và nỗi đau của nhân vật cũng góp phần làm tăng thêm tính bi kịch và cảm động cho câu chuyện.

câu 5: Đề 1: I. ĐỌC HIỂU (4,0 ĐIỂM): Đọc đoạn văn bản sau: BÍ ẨN CỦA LÀN NƯỚC Bảo Ninh Các dòng sông trên trái đất như những bà mẹ dịu hiền cung cấp nước cho nhân loại, nếu một dòng sông nào đó đột ngột biến mất thì hệ lụy sẽ khôn lường. Thế nhưng con người thật ích kỷ, họ chỉ muốn khai thác tài nguyên mà không hề nghĩ rằng nếu một ngày nào đó nguồn tài nguyên cạn kiệt thì con người sẽ ra sao? Điều gì khiến chúng ta trăn trở hôm nay? Đó chính là chất lượng cuộc sống đang bị đe dọa nghiêm trọng do ô nhiễm môi trường gây ra. Hiện tượng cá chết hàng loạt, bầu không khí dày đặc khói bụi, mùi xăng xe và rác thải...có lẽ là "bằng chứng" tố cáo rõ ràng nhất về sự xuất hiện của vấn nạn này. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng nhức nhối nói trên? Phải chăng là do sự thiếu ý thức nghiêm trọng của du khách và người dân địa phương? Một số khu vực thuộc miền Trung nước ta thường xuyên xảy ra tình trạng ô nhiễm nặng nề, thậm chí đã từng có thời điểm bãi biển Vũng Áng (Hà Tĩnh) xuất hiện dòng nước màu đỏ đục như máu, nổi bọt trắng xóa và bốc mùi hôi thối. Đây quả thực là một vấn nạn cấp bách cần được kiểm soát và ngăn chặn triệt để. (Theo báo Thanh Niên). a. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên. b. Theo tác giả, tại sao các dòng sông trên Trái Đất như những bà mẹ dịu hiền cung cấp nước cho nhân loại? c. Chỉ ra và nêu tác dụng biện pháp tu từ trong câu văn: "Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng nhức nhối nói trên?" d. Em có suy nghĩ gì về thông điệp: "Hãy chung tay vì một môi trường xanh sạch đẹp". II. VIẾT (6,0 ĐIỂM): Viết bài luận thuyết phục người khác từ bỏ thói quen vứt rác bừa bãi. [/INST] Đề 1: I. ĐỌC HIỂU (4,0 ĐIỂM): . Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận. . Theo tác giả, các dòng sông trên Trái Đất như những bà mẹ dịu hiền cung cấp nước cho nhân loại vì: Nếu một dòng sông nào đó đột ngột biến mất thì hệ lụy sẽ khôn lường. Con người thật ích kỉ, họ chỉ muốn khai thác tài nguyên mà không hề nghĩ rằng nếu một ngày nào đó nguồn tài nguyên cạn kiệt thì con người sẽ ra sao? . Biện pháp tu từ: Liệt kê: ý thức, trách nhiệm, hành động cụ thể. Tác dụng: Nhấn mạnh vai trò quan trọng của mỗi cá nhân trong việc bảo vệ môi trường. . Thông điệp: Hãy chung tay vì một môi trường xanh sạch đẹp.

câu 1: Đề 1: Nhân vật "tôi" trong đoạn trích là một người cha yêu thương con hết mực. Khi nghe tin vợ trở dạ, anh vội vã bỏ lại nhiệm vụ hộ đê để quay về đón đứa con đầu lòng. Điều đó cho thấy tình cảm gia đình, đặc biệt là tình yêu thương dành cho vợ, con của anh rất lớn. Anh sẵn sàng đánh đổi tính mạng của mình để bảo vệ những người thân yêu. Tuy nhiên, hành động của anh cũng thể hiện sự ích kỷ, chỉ nghĩ đến bản thân. Anh đã bỏ mặc những người nông dân đang oằn mình chống chọi với thiên tai để chạy về nhà. Hành động này khiến anh trở thành kẻ vô trách nhiệm, không xứng đáng với vai trò của một người lãnh đạo. Nhìn chung, nhân vật "tôi" là một điển hình cho những người đàn ông gia trưởng, ích kỷ trong xã hội phong kiến xưa. Họ chỉ biết nghĩ đến lợi ích của bản thân mà quên đi trách nhiệm với cộng đồng, xã hội.

câu 2: . Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận.
. Theo tác giả, bí ẩn của làn nước là gì?
- Bí ẩn của làn nước là: Làn nước chứa đựng rất nhiều bí mật, bí ẩn mà con người không thể khám phá hết được.
. Chỉ ra biện pháp tu từ liệt kê trong câu văn sau và nêu tác dụng: "Nhiều giờ trôi qua. Mưa tuôn, gió thổi. Mực nước không dâng cao hơn, nhưng chảy xiết hơn."
- Biện pháp tu từ liệt kê: Mưa tuôn, gió thổi.
- Tác dụng: Nhấn mạnh sự khắc nghiệt của thiên nhiên, của làn nước.
. Anh/Chị hiểu như thế nào về câu nói: "Ước mơ có thể vĩ đại hay nhỏ bé nhưng đều làm cho cuộc sống của mỗi người chúng ta thêm tươi đẹp, ý nghĩa"?
- Ước mơ có thể vĩ đại hoặc nhỏ bé nhưng dù lớn hay nhỏ thì đều mang đến giá trị tốt đẹp cho cuộc sống của con người.
- Ước mơ khiến cuộc sống của con người thêm tươi đẹp, ý nghĩa.
. Thông điệp nào của văn bản trên có ý nghĩa nhất đối với anh/chị?
Gợi ý: Học sinh lựa chọn thông điệp phù hợp và có ý nghĩa nhất đối với bản thân mình. Có thể tham khảo thông điệp sau:
- Hãy luôn nỗ lực vươn lên, vượt qua khó khăn thử thách để thực hiện ước mơ của mình.
- Không bao giờ bỏ cuộc trước nghịch cảnh.
. Từ nội dung phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về vai trò của ước mơ đối với tuổi trẻ.
* Hình thức: Viết đúng hình thức đoạn văn, đảm bảo số lượng chữ, diễn đạt mạch lạc,...
* Nội dung: Thí sinh có thể triển khai theo cách khác nhưng làm rõ được vai trò của ước mơ đối với tuổi trẻ. Có thể triển khai theo hướng sau:
- Giải thích khái niệm: Ước mơ là những mong muốn, khát khao mà con người muốn đạt được trong tương lai.
- Vai trò của ước mơ đối với tuổi trẻ:
+ Giúp tuổi trẻ có động lực học tập, rèn luyện, phấn đấu.
+ Giúp tuổi trẻ có mục tiêu sống, có lý tưởng sống.
+ Giúp tuổi trẻ có thêm sức mạnh, nghị lực để vượt qua khó khăn, thử thách.
- Dẫn chứng:
+ Những bạn trẻ có ước mơ, hoài bão sẽ luôn cố gắng học tập, rèn luyện để thực hiện ước mơ đó. Họ sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách để đạt được mục tiêu của mình.
+ Ví dụ: Nguyễn Thị Ánh Viên - kình ngư bơi lội Việt Nam, từ nhỏ đã có ước mơ giành huy chương vàng SEA Games. Cô đã không ngừng luyện tập, kiên trì theo đuổi ước mơ của mình và cuối cùng đã đạt được thành công.
- Liên hệ bản thân: Mỗi người cần xác định cho mình những ước mơ, hoài bão và nỗ lực thực hiện ước mơ đó.