Cách nhanh nhất để xử lý các dạng đề bài nghị luận xã hội trong môn Văn

Nghị luận xã hội - Dạng đề bài thường xuất hiện trong các bài kiểm tra môn Văn. Tuy không chiếm quá nhiều điểm, song đây lại là đề bài để đánh giá năng lực suy nghĩ, cách nhìn nhận của học sinh. Đây cũng là dạng đề để phân loại các em học sinh có tư duy linh hoạt. 

Muốn làm tốt văn nghị luận xã hội không hề khó. Nếu các em biết cách nắm bắt đề bài và làm đúng theo yêu cầu thì rất dễ được điểm cao. Đặc biệt, dạng đề này không hề khuôn mẫu, nên các em có thể thoải mái bày tỏ quan điểm cá nhân. 

“Ăn trọn” 3 điểm với các đề văn nghị luận cùng cô với những chia sẻ dưới đây nhé!

Viết văn nghị luận xã hội có khó không? 

Như những chia sẻ ở trên, viết văn nghị luận không hề khó. Đề bài chỉ khó khi các em không hình dung được phương pháp giải thích và cách làm. Nếu đã hiểu rõ vấn đề và cách giải đề thì mọi việc sẽ trở nên đơn giản hơn rất nhiều. 

Nghị luận xã hội là dạng văn không hề khó

Đặc biệt, hầu hết các đề văn nghị luận đều yêu cầu các em nêu ra những quan điểm cá nhân về hiện tượng trong đời sống, một tư tưởng đạo lý hay một đề vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học được hỏi. Vì vậy, phần này, chỉ cần các em nêu ra quan điểm của mình và chứng minh, diễn giải hợp lý là đã ăn điểm. 

Văn nghị luận chủ yếu liên quan đến đời sống, kiến thức thực tế. Vì vậy, các em cần chú ý tìm hiểu các thông tin trong cuộc sống. Thêm vào đó, cần chú ý viết ngắn gọn, xúc tích không lan man, những không quá khô khan. 

Lưu ý, khi viết dù là một bài văn ngắn khoảng 200 - 400 từ vẫn cần phải có đầy đủ các phần: mở, thân và kết. Nếu thiếu bất kỳ một phần nào thì bài văn sẽ bị trừ điểm đấy nhé. 

Nghị luận xã hội có mấy dạng?

Vậy, để làm tốt đề văn nghị luận xã hội, các em cần biết phân loại dạng đề. Mỗi dạng đề sẽ có những cách giải quyết riêng nhé. Các chủ đề nghị luận xã hội cũng rất đa dạng bao gồm vấn đề đạo đức, lối sống tốt đẹp, hiện tượng tiêu cực hay tích cực, câu hỏi về bản chất. Trừ tác phẩm nghị luận văn học, các kiểu văn bản khác đều được xếp vào văn xuôi nghị luận xã hội. 

Các đề nghị luận xã hội

Hiện nay, các đề thi về nghị luận xã hội thường có 3 dạng đề sau:

• Nghị luận về một tư tưởng đạo lý: Chủ đề của dạng đề này bao gồm các vấn đề về nhận thức (lý tưởng, mục đích sống…). Hoặc liên quan đến vấn đề tâm hồn, tính cách, quan hệ gia đình, quan hệ xã hội, ứng xử trong cuộc sống hàng ngày...
• Dạng đề về các hiện tượng trong đời sống. Đây là dạng đề bài thường tập trung vào những hiện tượng thực tế mà bạn gặp phải trong cuộc sống hàng ngày. Có thể là tiêu cực hoặc tiêu cực.
• Nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học. Đây là dạng câu hỏi tổng hợp, đòi hỏi thí sinh không chỉ có năng lực phân tích văn học mà còn phải có óc đánh giá các vấn đề xã hội cả trong văn học và đời sống. Đề thường được rút ra từ văn học và thí sinh được yêu cầu nghị luận về một vấn đề xã hội, có thể được rút ra từ văn học (thơ ngắn, truyện ngắn…)

Hướng dẫn cách lên dàn ý nghị luận xã hội 

Trong một bài chia sẻ trước đây, [BẬT MÍ] Văn nghị luận xã hội: Cách viết và những sai lầm cần tránh khi viết. Cô đã yêu cầu các em khi làm đề nghị luận cần phải lập dàn ý. Vậy, nên dàn ý như thế nào cho đề văn nghị luận xã hội?

Hướng dẫn lập dàn ý cho một bài văn nghị luận

Độ dài của một bài văn nghị luận xã hội không dài nhưng thí sinh vẫn cần đảm bảo cấu trúc của một bài viết gồm mở bài, thân bài và kết luận. Lập dàn ý là cách để kiểm soát nội dung và độ dài của bài. Tránh thiếu ý, hoặc viết quá lan man. Cách lập dàn ý cụ thể như sau:

• Phần giới thiệu nên nêu câu hỏi chính được nêu ra bởi chủ đề. 
• Phần thân của bài sẽ có thể triển khai những ý tưởng cần được nêu đến trong bài. 
• Cuối cùng, phần kết bài phải tóm tắt ý kiến ​​cá nhân về điều đúng sai, điều nên làm và không nên làm.

Cách nhanh nhất để xử lý các dạng đề bài nghị luận xã hội trong môn Văn

Sau khi đã xác định được dạng đề bài và lập dàn ý, các em có thể bắt tay vào triển khai bài viết ngay. Dưới đây là gợi ý cách làm và giải đề cho từng dạng nghị luận xã hội. 

Cách nhanh nhất để xử lý các dạng đề bài nghị luận xã hội trong môn Văn

Nghị luận về một tư tưởng đạo lý

• Việc đầu tiên các em cần làm là phải dẫn dắt, giới thiệu vấn đề đạo đức cần thảo luận và đưa ra hướng giải quyết. 
• Trong nội dung của bài viết, trước tiên hãy giải thích những từ khóa đó. Sau đó tóm tắt ý nghĩa của tất cả các khái niệm đạo đức mà chủ đề yêu cầu.
• Tiếp tục tập trung thảo luận từng luận điểm của tư tưởng đạo lý đó như tính chính xác, tính sâu sắc, tính đầy đủ… 
• Đồng thời, cũng cần đưa ra những dẫn chứng thích hợp để chứng minh cho quan điểm của mình là đúng. Qua đó rút ra bài học về nhận thức và hành động theo tư tưởng đạo lí trong cuộc sống. 
• Phần cuối cùng là phần kết luận, trong đó các em cần đánh giá một cách ngắn gọn tư tưởng đạo đức tổng thể được thảo luận.

Nghị luận về một hiện tượng trong đời sống

• Dạng đề này đòi hỏi tác giả phải viết bằng chính cảm xúc và thể hiện quan điểm của bản thân qua phân tích và suy luận. 
• Tương tự với dạng đề nghị luận tư tưởng đạo lí, cũng cần mở bài về một hiện tượng đời sống cần đề cập, khái quát để tìm kiếm hướng giải quyết. Khi đi vào nội dung chính của bài, chúng ta phải giải thích hiện tượng trong đời sống, giải thích biểu hiện của hiện tượng đó trong thực tế, giải thích nguyên nhân, giải thích hiện tượng.
• Cuối cùng, bài học nhận thức là một tư tưởng vô cùng quan trọng và không thể thiếu trong mọi bài văn nghị luận xã hội.

Nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học

Cách làm bài dạng này giống như nghị luận xã hội về tư tưởng đạo đức hay nghị luận xã hội về hiện tượng. Các em chỉ cần triển khai theo các bước được hướng dẫn và ý chính trong dàn ý là sẽ có được một bài văn hay. 

Trên đây là một số gợi ý về cách làm bài văn nghị luận xã hội. Cũng như các ý kiến của cô về việc phân tích, lập dàn ý cho dạng đề bài này. Các em có thể tham khảo trước khi bước vào kỳ thi quan trọng. 

Chúc các bạn có một kỳ thi tốt!